แจ้งเอกสารไม่ครบถ้วน, ไม่ตรงกับชื่อเรื่อง หรือมีข้อผิดพลาดเกี่ยวกับเอกสาร ติดต่อที่นี่ ==>
หากไม่มีอีเมลผู้รับให้กรอก thailis-noc@uni.net.th
หากไม่มีอีเมลผู้รับให้กรอก thailis-noc@uni.net.th
ปรียาพร โคตรมงคล. การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติกรณีศึกษาเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ. ปริญญาโท(เศรษฐศาสตร์การเมือง). มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ. : มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 2552.
การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติกรณีศึกษาเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ
Peoples participation in natural resources conservation : a case study of Phanom Dongrak wildife sanctuary, Srisaket province, Thailnad
Name: ปรียาพร โคตรมงคล
keyword:
การอนุรักษ์
ThaSH:
การอนุรักษ์ธรรมชาติ
Classification :.DDC: 333.72
ThaSH:
การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
Abstract:
การศึกษาเรื่อง การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ กรณีศึกษา เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ มีวัตถุประสงค์คือ (1) เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนใกนารอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ (2) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะในการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาทั้งในเชิงสำรวจ (Survey) กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ ประชาชนอายุตั้งแต่ 11 ปีขึ้นไปที่อาศัยอยู่ในและรอบเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ รัศมี 5 กิโลเมตร จำนวน 5,021 ครัวเรือน ครัวเรือนละ 1 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิอย่างเป็นสัดส่วน (Stratified random sampling) ได้กลุ่มตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 355 คน เก็บรวบรวมข้อมูลใช้การตอบแบบสอบถาม และการสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าร้อยละ การแจกแจงความถี่ การหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์โดยเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างเพศ อายุ การศึกษา และอาชีพ โดยใช้ t-test และ F-test
ผลการวิจัยพบว่า
โดยภาพรวมผู้ตอบแบบสอบถามมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ อยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.57 การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติเป็นด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.59 รองลงมา คือ ด้านการมีส่วนร่วมในการใช้ประโยชน์ทรัพยากร 2.58 ด้านการมีส่วนร่วมในการติดตามประเมินผล มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.55 และด้านการมีส่วนร่วมในการวางแผน มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.54
สำหรับผลการเปรียบเทียบระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ แยกตามตัวแปรอิสระ พบว่า โดยภาพรวมผู้ตอบแบบสอบถามเพศชายและเพศหญิง มีระดับการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรในทุกรูปแบบไม่แตกต่างกัน ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากสภาพสังคมในปัจจุบันให้สิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคระหว่างเพศชายและเพศหญิงเท่าเทียมกัน เมื่อเปรียบเทียบตามอายุ พบว่าประชาชนในช่วงอายุ 11 20 ปี มีส่วนร่วมในการวางแผน การปฏิบัติและการใช้ประโยชน์ทรัพยากรมากกว่าในช่วงอายุอื่น ๆ ทั้งนี้เป็นเพราะส่วนราชการนี้เกี่ยวข้องเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จัดค่ายอบรมหลักสูตรการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติแก่เยาวชนมากกว่าประชาชนในช่วงอายุอื่น เมื่อเปรียบเทียบตามระดับการศึกษา พบว่าประชาชนที่มีการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา มีส่วนร่วมในการปฏิบัติมากกว่าประชาชนในระดับการศึกษาอื่น ๆ ส่วนการเปรียบเทียบตามอาชีพ พบว่าประชาชนในทุกสาขาอาชีพ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในทุกรูปแบบไม่แตกต่างกัน
จากการศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ พบว่า
ประชาชนประสบปัญหาเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการวางแผนการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ คือ ประชาชนไม่ได้รับข่าวสาร หรือการประชาสัมพันธ์การมีส่วนร่วม เกิดจากการที่เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ได้ไม่ทั่วถึง บางส่วนเกิดจากการที่ประชาชนไม่ให้ความสนใจในกิจกรรมการมีส่วนร่วมฯ เอง ทั้งนี้มีการเสนอแนะให้เจ้าหน้าที่ลงพื้นที่ประชาสัมพันธ์การมีส่วนร่วมให้มากกว่านี้ และจัดการอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการมีส่วนร่วมมากขึ้น
ปัญหาการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ คือ ประชาชนไม่ได้ปฏิบัติ หรือร่วมกิจกรรมการมีส่วนร่วมฯ เนื่องจากประชาชนส่วนใหญ่เห็นว่าตนเองยังมีความยากจนอยู่ จึงไม่ได้ให้ความสนใจกิจกรรมที่นอกเหนือจากการประกอบอาชีพ กลุ่มตัวอย่างเสนอให้มีการประสานงานเพื่อสร้างฝายกักเก็บน้ำเพื่อการอนุรักษ์ และการศึกษาวิจัย รวมทั้งเสนอให้มีการจัดการที่ดิน และพื้นที่ป่าไม้ใกล้เคียงเป็นป่าชุมชนเพิ่มมากขึ้น
อุปสรรคในการมีส่วนร่วมในการใช้ประโยชน์ทรัพยากร คือ เมื่อประชาชนถูกเจ้าหน้าที่จับกุมจากการลักลอบตัดไม้ มักเกิดความโกรธแค้น เพราะไม่ไว้วางใจในการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่และเสนอแนะให้มีการตรวจสอบการทำงานของเจ้าหน้าที่ ว่ามีการปฏิบัติหน้าที่เข้มงวด จริงจังเพียงใด ซึ่งผู้ตรวจสอบอาจเป็นกลุ่ม NGO หรือหน่วยงานอื่น ๆ ที่อยู่นอกพื้นที่
ปัญหาการมีส่วนร่วมในการติดตามประเมินผล คือ ประชาชนไม่ได้ติดตามและประเมินผลกิจกรรมที่วางแผน และดำเนินการเลย ไม่ว่าจะเป็นการติดตามผลการปฏิบัติหลังจากที่ประชาชนเข้ารับการอบรมให้ความรู้จากเจ้าหน้าที่ หรือการติดตามผลการสร้างแนวป้องกันไฟป่า ทั้งนี้ กลุ่มตัวอย่างไม่ได้แจ้งสาเหตุของปัญหา แต่มีการเสนอให้มีการประสานงานเพื่อติดตามและประเมินผลกิจกรรมที่วางแผนและดำเนินการ
Abstract:
The objectives of this study were twofold: (1) to investigate the level of peoples participation in natural resource conservation, a case of Phanom Dongrak Sanctuary in Srisaket Province, Thailand, and (2) to identify the problems and suggestions in natural resource conservation of Phanom Dongrak Sanctuary.
This survey study employed the people aged 11 years and over residing in and within 5 kilometers around the Sanctuary. One member of 5,021 households sampled was selected by using the stratified random sampling technique. A total of 355 participants were obtained. The research instrument was a five scale rating questionnaire and interview. The statistics utilized for data analysis included percentage, frequency, arithmetic mean, standard deviation, t-test, and F-test.
The findings of the study were as follows:
The overall participation of the people in natural resource conservation of Phanom Dongrak Sanctuary was found to be at a medium level with the average mean scores at 2.57. Looking closer at the different aspects of the participation, it was found that the participation in conservation operation was rated highest at mean score 2.59, followed by the participation in natural resource exploitation at 2.58, the participation in following up at 2.55, and the participation in planning at 2.54.
For the comparison of the level of the peoples participation on the basis of independent variables, it was found that overall there was no significant difference between male and female respondents in their every aspect of participation. This probable resulted from the gender equality in modern society. This was similar to the result of the comparison of the level of participation among people with different occupations. However, with the people aged 11 to 20 years, it was found they were likely to be more participating in planning, conservation activities, and the use of natural resources than their different age counterparts. This may derive form the fact that they had attended trainings of resource conservation more that people of other age ranges. From the educational level comparison, the people obtaining high school certificates were found to be likely joining in conservation activities more than people obtaining high school certificates were found to be likely joining in conservation activities more than people with other educational qualifications. Interestingly, it was also found that people with bachelor degrees tended to use more natural resources than those in other educational level spheres.
In terms of problems and suggestions of peoples participation in conservation of the Sanctuary, it was found that:
For the planning aspect the people were not informed about the conservation planning and the request for participation from the involved government bodies. Besides, many people were not interested in the conservation planning. Provision of trainings and public relation programs would be choices for the solution.
For the problem of participation in conservation activities, poverty was the main barricade preventing the people from the activities. They most of the time concentrated on earning a living for their families. They suggested that reservoirs, land management, and localized forests be provided more.
Regarding the problem of the use of natural resources, it was likely that they were offended when they were caught because of their illegally cutting down trees for their own uses. They did not trust in the government authorities and suggested that mediators such as NGOs be involved in the investigation of the honesty and strictness of the authorities.
For the participation of the follow up aspect, the people did not totally participate in the follow up and assessment of the planning and operation of the natural conservation. The causes of this matter were not provided but they suggested that more cooperation for the follow up and assessment of all activities held be established.
มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ
Address:
อุบลราชธานี
Email:
info.lib@ubru.ac.th
Name: ชมพูนุท โมราชาติ
Role:
ประธานกรรมการที่ปรึกษา
Modified:
2568-11-14
Created:
2552
Issued:
2553-06-30
วิทยานิพนธ์/Thesis
application/pdf
tha
DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต
Level: ปริญญาโท
Descipline: เศรษฐศาสตร์การเมือง
Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
RightsAccess:
ใช้เวลา
0.04546 วินาที
ปรียาพร โคตรมงคล
| Title | Contributor | Type |
|---|---|---|
| การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติกรณีศึกษาเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก จังหวัดศรีสะเกษ
มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ปรียาพร โคตรมงคล | ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชมพูนุท โมราชาติ | วิทยานิพนธ์/Thesis |
ชมพูนุท โมราชาติ