การประเมินผลกระทบทางสุขภาพโครงการหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ ตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่

Health impact assessment of Creative Industry Village Project in On Tai Sub-district, San Kamphaeng district, Chiang Mai province

Name: ศิวพงษ์ คล่องพานิช

ThaSH: สุขภาพ -- ไทย -- สันกำแพง (เชียงใหม่)

ThaSH: การพัฒนาชุมชน -- ไทย -- สันกำแพง (เชียงใหม่)

ThaSH: ชุมชน -- ไทย -- สันกำแพง (เชียงใหม่)

Abstract: การประเมินผลกระทบด้านสุขภาพเป็นกระบวนการที่สำคัญและประยุกต์ใช้เมื่อมีการดำเนินโครงการในชุมชน ในปี พ.ศ.2560 ตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ได้ดำเนินโครงการหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ (CIV : Creative Industry Village) อย่างไรก็ตามโครงการดังกล่าวยังไม่มีการได้รับการประเมินถึงผลกระทบด้านสุขภาพ ดังนั้นการศึกษาจึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลกระทบทางสุขภาพของโครงการหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ ตำบลออนใต้ สันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ในมิติด้านสุขภาพกาย จิตสังคม และจิตวิญญาณการวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) โดยมีการดำเนินงานวิจัยเชิงคุณภาพเเละเชิงปริมาณในขั้นตอนตามกระบวนการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ 3 ขั้นตอนได้แก่ ขั้นตอน การกลั่นกรองนโยบาย (screening) การกำหนดขอบเขตการศึกษา (scoping) และการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ (assessing) โดยการเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 15 คนและเก็บข้อมูลเชิงปริมาณในกลุ่มตัวอย่าง 33 ราย โดยใช้แบบสอบถามเพื่อประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ ในมิติ กาย จิต สังคมและจิตวิญญาณ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา สำหรับข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลในรูปแบบสถิติเชิงพรรณนา จากผลการศึกษาเชิงคุณภาพ พบว่า โครงการ CIV มีผลกระทบชิงลบ ในมิติทางกายอาจทำให้เกิดเหตุรำคาญจากเสียง และฝุ่นควัน การเกิดความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้ สำหรับมิติทางจิตชุมชนอาจมีอิสระน้อยลงในการดำเนินชีวิต สำหรับมิติทางเศรษฐกิจสังคมทำให้คนในชุมชน มีความสามัคคีมากขึ้น มีความภาคภูมิใจในการมีส่วนร่วม และสร้างรายได้ให้ชุมชน สำหรับมิติทางจิตวิญญาณ คืออาจทำให้อัตตาลักษณ์ของวิถีชุมชนมีการเปลี่ยนแปลงไป ผลกระทบเชิงบวก ในมิติทางกายโครงการอาจส่งผลดีต่อสุขภาพเพราะมีกิจกรรมปลูกผักปลอดสารพิษจากผลการศึกษาเชิงปริมาณพบว่าในภาพรวมผลกระทบด้านสุขภาพทั้ง 4 มิติ อยู่ในระดับน้อย และเมื่อวิเคราะห์รายละเอียดรายมิติ พบว่า ความคิดเห็นต่อผลกระทบด้านสุขภาพมิติทางร่างกาย มีผลกระทบอยู่ในระดับน้อย มิติทางจิตใจ มีผลกระทบอยู่ในระดับน้อย มิติทางสังคมและวัฒนธรรม มีผลกระทบอยู่ในระดับน้อย และมิติทางจิตวิญณาณ มีผลกระทบอยู่ในระดับน้อย แม้โดยภาพรวมพบว่าผลกระทบของโครงการหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์มีผลกระทบในด้านกาย จิต เศรษฐกิจสังคม และจิตวิญญาณในระดับต่ำ และพบว่ามีผลกระทบเชิงบวกมากกว่าเชิงลบอย่างไรก็ตามยังคงมีข้อกังวลในทุกมิติ ดังนั้นการอาศัยการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการประเมินวางแผนกำหนดแนวทางปฎิบัติร่วมกันถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญที่จะทำให้เกิดการส่งเสริมผลกระทบเชิงบวกและป้องกันผลกระทบเชิงลบจากการดำเนินโครงการพัฒนาหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ ในตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่

Abstract: Health Impact Assessment (HIA) is an important process that is applied when implementing development projects in communities. In 2017, the Creative Industry Village (CIV) project was implemented in On Tai Subdistrict, San Kamphaeng District, Chiang Mai Province. However, this project has not yet undergone a health impact assessment. Therefore, this study aims to evaluate the health impacts of the Creative Industry Village project in terms of physical, psychosocial, and spiritual health dimensions. This study employed a mixed methods research design, integrating both qualitative and quantitative approaches across three key stages of the HIA process screening, scoping, and assessment. Qualitative data were collected through in-depth interviews and focus group discussions with 15 stakeholders. Quantitative data were gathered from a sample of 33 participants using a structured questionnaire designed to assess health impacts across the physical, mental, social, and spiritual domains. The qualitative data were analyzed using content analysis, while the quantitative data were analyzed and presented using descriptive statistics. The qualitative findings revealed negative physical impacts, such as disturbances from noise and dust, as well as increased risk of accidents. In the mental health dimension, concerns were raised about the community's reduced autonomy in daily life. Regarding social and economic impacts, the project fostered greater community unity, pride in participation, and income generation. In the spiritual dimension, there were concerns about potential changes to the community's cultural identity. On the other hand, positive physical impacts were also identified, particularly through health-promoting activities like organic vegetable gardening. Quantitative results indicated that the overall health impacts across all four dimensions were perceived as low. Specifically, the perceived impacts in the physical, psychological, social and cultural, and spiritual domains were all rated at low levels. Although the overall findings suggest that the CIV project has low-level impacts in the physical, psychological, socioeconomic, and spiritual dimensions, positive impacts were more prominent than negative ones. Nevertheless, concerns remain across all dimensions. Therefore, stakeholder participation in the processes of assessment, planning, and development of implementation strategies is crucial. This inclusive approach can help enhance the positive impacts and mitigate the negative impacts of the Creative Industry Village project in On Tai Subdistrict, San Kamphaeng District, Chiang Mai Province.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: cmulibref@cmu.ac.th

Name: พัลลภ เซียวชัยสกุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วรางคณา นาคเสน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2568

Modified: 2568-10-24

Issued: 2568-09-19

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Grantor: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

©copyrights มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	642232022.pdf	2.19 MB	1	2025-10-25 14:39:07

ใช้เวลา

0.02334 วินาที