คุณภาพจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนตามหลักไตรสิกขา: กรณีศึกษา ศูนย์ศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดสวนดอก จังหวัดเชียงใหม่

Name: พระมหาบรรจง จนฺทคุตฺโต (แผ่นทอง)

keyword: การศึกษา

; เด็กและเยาวชน

; หลักไตรสิกขา

Abstract: การศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาคุณภาพการจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนตามหลักไตรสิกขากรณีศึกษา ศูนย์ศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดสวนดอก จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์ของการประเมิน คือ 1) เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนของศูนย์ศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดสวนดอก อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ และ 2) เพื่อประเมินคุณภาพการจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนตามหลักไตรสิกขา ในการวิจัขครั้งนี้ ผู้วิจัยได้เลือกกลุ่มประชากรในศูนข์ศึกษาพุท ธศาสนาวันอาทิตย์ วัดสวนดอกอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 3 กลุ่ม คือ กลุ่มประชากร ได้แก่ ผู้บริหาร ครูผู้สอนและครูอาสาสมัคร จำนวน 23 ท่าน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้เรียน จำนวน 129 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 78.6 และผู้ปกครอง จำนวน 158 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 88.1 จำนวนรวมทั้งสิ้น 311 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 88.6 การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้การวิเกราะห์เนื้อหาและบรรยายข้อมูลตามสภาพจริงจากการ สังเกตการณ์แบบมีส่วนร่าม และการสัมภายณ์พูดคุยอย่างไม่ป็นทางการกับผู้บริหาร ผู้ปกครอง และผู้เรียน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ (Pcrcentage) การใช้ค่าเฉลี่ย (X) และส่วนเบื่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เป็นเกณฑ์ โดยใช้การประเมินคุณภาพ ๓ ระดับ คือ ดี พอใช้ ควรปรับปรุงจากผลการศึกษา พบว่า รูปแบบการจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนของศูนย์ศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดสวนดอก ในด้านบริบท มีการกำหนดปรัชญา วิสัยทัศน์ พันธกิจ วัตถุประสงค์เป็นลายลักษณ์ในเอกสารชัดเจน และมีรายงานการประเมินโครงการเป็นประจำทุกปี ด้านปัจจัยนำเข้า มีอาคารสถานที่เพียงพอ มีบุคลากรที่ทำงานเสียสละ มีหลักสูตร/กฎระเบียบ มีวัสดุอุปกรณ์ สื่อการสอนและงบประมาณ ด้านกระบวนการ มีโครงสร้งการบริหารที่มีส่วนร่วมจากทุกฝ่าย มีกิจกรรมการเรีขนการสอนที่หลากหลาย การวัดผลและประเมินผล กิจกรรมสนับสนุนที่หลากหลาย และค้านผลผลิต มีการพัฒนาผู้เรียนตามหลักไตรสิกขา การนำไปใช้ปฏิบัติจริงในชีวิตประจำวัน (ภาวนา 4) และมีผลกระทบ ต่อบ้าน/วัด/โรงเรียน ปัญง วันอาทิตย์วัดสวนดอกขาดการประชาสัมพันธ์ที่มีประสิทธิภาพ ผลการประเมินคุณภาพการจัดการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนตามหลักไตร สิกขา พบว่า โดยภาพรวมทั้งหมด ได้รับการประเมินคุณภาพในระดับดี เมื่อพิจารณาเรียงตามลำดับปัจจัย คือ 1) ปัจจัยค้านผลผลิต หรือผลสัมฤทธิ์ (Product = P2, outcome) ได้รับการประเมินคุณภาพในระดับดี เรียงตามลำดับตัวชี้วัด ดังนี้ ตัวชี้วัดด้านผลกระทบต่อบ้าน วัด/โรงเรียน ตัวชี้วัดด้านการนำไปใช้ปฏิบัติจริงในชีวิตประจำวัน (ภาวนา 4) และตัวชี้วัดด้านการพัฒนาตนตามหลักไตรสิกขา 2) ปัจจัยด้านบริบท (Context - C) ได้รับการประเมินคุณภาพในระดับดี เรียงตามลำดับตัวชี้วัด ดังนี้ ตัวชี้วัดค้านวัตถุประสงค์ และตัวชี้วัดด้านการประเมินโกรงการ 3) ปัจจัยค้านปัจจัยป้อนเข้า (Input - 1) พบว่า ได้รับการประเมินคุณภาพในระดับดี เรียงตามลำคับตัวชี้วัด ดังนี้ ตัวชี้วัดด้านบุคลากร ตัวชี้วัดด้านหลักสูตรกฎระเบียบ ตัวชี้วัคค้านสถานที่ตัวชี้วัดค้านวัสดุอุปกรณ์ สื่อการสอน และตัวชี้วัดด้านงบประมาณ ซึ่งได้รับการประเมินคุณภาพในระดับพอใช้

Abstract: The objectives of this study are to evaluate 1) the patterns of education management to children at Buddhist Sunday School at Wat Suandok, Amphur Muang, Chiangmai province, and 2) the quality of education management to children using Sikkhattaya. The 3 population groups are administrators, teachers, and volunteer teachers, totally 23 persons. The subjects are students. Apart from, 31 1 qucstionnaires distributed to 129 students, 89.6%, 159 parents, 98.1%, data are collected through participatory observation, and informal interview of administrators, parents, and students. The data are analyzed using frequency, percentage , (x), and (S.D.) With 3 criteris:- good, fair, and need to be improved. The findings indicate that the patterns of education management of the Buddhist Sunday School at Wat Suandok:- on the context there are written motto, vision, duties, and objectives, and there are annual evaluation on its projects. On the input factors, there are adequate buildings and areas, dedicated personnel, curriculum, rules, education materials, and budgets. On the process, there are participatory administration structure, teaching activities, and supplementary activities. On the output, students are taught using Sikkhsttaya Bhavana 4 applied in their daily life which effected their homes, tempkes, and schools. However, the obstacles are the lack on public relations, communities and parents shared little participation, unclear evaluation on meds and efficiency of its process and outcomes. So, administrators lacked data for their decision on developing school work. Morcover, the school has not apply quality control in the development of their work on qualities and efficiency, including, there is not adequate budget supporting long term administration. In the cvaluation on the qualities of the education management for children using Sikkhattanya, it showed that the overall is at good level with the following factors:- 1) Product = p2 or outcome is at good level of the following indicator:- effects on homes/temples/school; the application on daily life (Bhavana 4), and self-development using Sillhattaya. 2) Context = C is at good level of the following indicators:- objectives; and the evaluation of projects. 3) Input = I is at good level of the following indicators:- personnel, curriculum, rules, buildinfs, and teachings materials. However, the budget is at fair level. 4) Process = P1 is at good level of the following indicators:- Management, supplementary activities, teaching activities, and the evaluation on subjects.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระปลัดเสน่ห์ ธมฺมวโร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เทพประวิณ จันทร์แรง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ไฉไลฤดี ยุวนะศริิ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2550

Modified: 2568-08-29

Issued: 2568-08-29

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระมหาบรรจง จนฺทคุตฺโต (แผ่นทอง).pdf	3.8 MB

ใช้เวลา

0.033519 วินาที