การประยุกต์หลักปาปณิกธรรมเพื่อพัฒนาประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน

Name: ประธาน ครองสิงห์

keyword: หลักปาปณิกธรรม

; ประสิทธิผล

; การปฏิบัติหน้าที่

; บริหารทรัพยากร

Abstract: สารนิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์การวิจัย คือ 1. เพื่อศึกษาระดับประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอ แม่จริม จังหวัดน่าน 2. เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างหลักปาปณิกธรรมกับประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน และ 3. เพื่อนำเสนอการประยุกต์หลักปาปณิกธรรมเพื่อพัฒนาประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน โดยใช้หลักปาปณิกธรรม เป็นการวิจัยโดยการใช้ระเบียบวิธีการวิจัยแบบผสานวิธี กล่าวคือ การใช้ระเบียบวิจัยเชิงปริมาณ และระเบียบวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ประชาชนที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ในพื้นที่อำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน จำนวนทั้งสิ้น 12,572 คน ผู้วิจัยได้กำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่าง และวิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างจากสูตรของทาโร่ ยามาเน่ ได้ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 388 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างหลักปาปณิกธรรมกับกับประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน โดยใช้วิธีการหาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันและการวิจัยเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 10 รูปหรือคน ใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบทนำเสนอเป็นความเรียงประกอบตารางแจกแจงความถี่ของผู้ให้ข้อมูลสำคัญเพื่อสนับสนุนข้อมูลเชิงปริมาณ ผลการวิจัยพบว่า 1. ระดับประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน พบว่า ประชาชนผู้ตอบแบบสอบถามมีระดับความคิดเห็นโดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( x̄= 3.22) และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน ได้แก่ 1) ด้านการปฏิบัติหน้าที่ และงานตามนโยบายสำคัญของรัฐบาล 2) ด้านคุณลักษณะความเป็นผู้นำ และด้านหลักการทรงงานในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ 3) ด้านความพึงพอใจต่อพฤติกรรมในฐานะผู้ช่วยเหลือนายอำเภอและหัวหน้าราษฎรในหมู่บ้าน พบว่าอยู่ในระดับปานกลาง ทุกด้าน 2. ความสัมพันธ์ระหว่างหลักปาปณิกธรรมกับประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน โดยภาพรวม มีความสัมพันธ์เชิงบวกในระดับสูงมาก (r=.963**) และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า มีความสัมพันธ์เชิงบวกในระดับสูงมาก ทุกด้าน 3. การประยุกต์หลักปาปณิกธรรมเพื่อพัฒนาประสิทธิผลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในอำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน สรุปได้ คือ 1) ด้านจักขุมา การเป็นผู้มีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน การกำหนดทิศทางการพัฒนาของ หมู่บ้าน ตำบล โดยเน้นการมีส่วนร่วมของประชาชน ร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมกันรับผลประโยชน์เป็นผู้มีความคิดที่ทันสมัยและทันต่อสถานการณ์ปัจจุบัน บูรณาการการปฏิบัติงานในพื้นที่ของหลายหน่วยงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ วิเคราะห์ปัญหาและแนวโน้มการพัฒนาตำบล หมู่บ้านได้อย่างชัดเจน มีกระบวนการคิดที่รอบคอบและมีเหตุผล 2) ด้านวิธูโร การเป็นผู้ชำนาญในงาน กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ควรมีความรับผิดชอบต่อภารกิจที่ได้รับมอบหมายอย่างเต็มความสามารถ แก้ไขปัญหา ที่เกิดขึ้นได้ทันต่อเหตุการณ์ มีความชำนาญในงานของตน และมีความชำนาญเฉพาะด้าน ทั้งการบริหารคน บริหารทรัพยากร หรือบริหารชุมชน 3) ด้านนิสสยสัมปันโน การเป็นผู้มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีและได้รับความเชื่อถือจากผู้อื่น การเป็นกัลยาณมิตรกับผู้ร่วมงานและประชาชน มีทักษะด้านมนุษยสัมพันธ์ที่ดีในการติดต่อประสานงาน เป็นนักประสานงาน มุ่งสร้างความสัมพันธ์อันดีกับคนในหมู่บ้านหรือชุมชน

Abstract: The research aims to study three objectives as follows: 1. To study the level of effectiveness in the performance of duties by sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province; 2.to examine the relationship between the principles of Pāpanika Dhamma and the effectiveness of sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province; and 3. To propose the application of Pāpanika Dhamma to enhance the effectiveness of sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province. The research follows a mixed-method approach, combining quantitative and qualitative research methodologies. The population and sample group for this study consist of residents aged 18 and above in Mae Charim District, Nan Province, totaling 12,572 people. The sample size was determined using Taro Yamane’s formula, resulting in a sample of 388 individuals. Data were analyzed using frequency, percentage, mean, standard deviation, and Pearson's correlation coefficient to examine the relationship between the principles of Pāpanika Dhamma and the effectiveness of sub-District chiefs and village heads. In terms of qualitative research, in-depth interviews were conducted with ten key informants. Content analysis techniques were used to contextualize and present findings in a descriptive format, supplemented with frequency distribution tables of key informant data to support the quantitative findings. The research findings showed that: 1. The overall effectiveness of sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province, as perceived by the respondents, was at a moderate level (x̄= 3.22). When analyzed by specific aspects, including 1) the execution of duties and implementation of key government policies, 2) leadership qualities and adherence to the King’s work principles, and 3) public satisfaction with their role as assistants to the district chief and as community leaders, all aspects were also rated at a moderate level. 2. The relationship between the principles of Pāpanika Dhamma and the effectiveness of sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province, was found to be highly positive overall (r = .963). When analyzed by specific aspects, all showed a similarly high positive correlation. 3. The application of Pāpanika Dhamma to enhance the effectiveness of sub-District chiefs and village heads in Mae Charim District, Nan Province, can be summarized as follows: (1) Cakkhumā – Having a broad vision: Sub-District chiefs and village heads should set the direction for village and sub-District development by encouraging public participation, fostering collective decision-making, and ensuring shared benefits. They should be forward-thinking, able to integrate work across multiple agencies efficiently, analyze problems and development trends in their areas clearly, and employ a rational and well-considered approach to problem-solving. (2) Vidhuro – Mastery in duties: They should take full responsibility for their assigned tasks, address emerging problems promptly, and demonstrate expertise in their work. This includes proficiency in personnel management, resource management, and community administration. (3) Nissayasampanno – Good interpersonal relationships and credibility: They should build trust and maintain positive relationships with colleagues and the public. Their role requires strong interpersonal and coordination skills, as well as the ability to foster unity and cooperation within villages and communities.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระครูสุตนันทบัณฑิต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วรปรัชญ์ คำพงษ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2567

Modified: 2568-08-25

Issued: 2568-08-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

DegreeName: รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	ประธาน ครองสิงห.pdf	6.78 MB

ใช้เวลา

0.038891 วินาที