การศึกษาเปรียบเทียบความเชื่อทางศาสนาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายในประเพณีของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาวเขมรในจังหวัดปราจีนบุรี

Name: พระครูปลัดวัลลภ วชิรวํโส (เดชผิว)

keyword: การศึกษาเปรียบเทียบ

; ความเชื่อทางศาสนา

; ชีวิตหลังความตาย

; ประเพณีเกี่ยวกับชีวิตหลังความตาย

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์เรื่อง “การศึกษาเปรียบเทียบความเชื่อทางศาสนาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายในประเพณีของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาวเขมรในจังหวัดปราจีนบุรี” มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย 3 ประการคือ (1) เพื่อศึกษาความเชื่อทางศาสนาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายในประเพณีของกลุ่มชาวลาวในจังหวัดปราจีนบุรี (2) เพื่อศึกษาความเชื่อทางศาสนาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายในประเพณีของกลุ่มชาวเขมรในจังหวัดปราจีนบุรี และ (3) เพื่อเปรียบเทียบความเชื่อทางศาสนาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายในประเพณีของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาวเขมรในจังหวัดปราจีนบุรี งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยศึกษาและรวบรวมข้อมูลจากพระไตรปิฎก งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมาย ผลการศึกษาพบว่า ความเชื่อเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดศาสนาขึ้น โดยมีศาสนาประเภทอเทวนิยม เช่นพระพุทธศาสนา ศาสนาประเภทพหุเทวนิยม เช่นศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และศาสนาประเภทวิญญาณนิยม คือชื่อว่าสรรพสิ่งมีวิญญาณอาศัยอยู่ เป็นความเชื่อเริ่มแรก ความเชื่อนั้นสนับสนุนให้คนเราเกิดความคิดที่จะสร้างหลักประกันความเชื่อของตนเอง จึงมีการกำหนดเกณฑ์แห่งชีวิตหลังความตายต้องมีพิธีการรองรับเพื่อให้ผู้ไปสู่โลกหน้ามีภพอยู่อาศัย โดยเฉพาะความเชื่อของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาติพันธุ์อีสานใต้ การทำบุญข้าวสากตามความเชื่อของคนไทยอีสานกับพิธีกรรมแซนโฎนตาของชาวพุทธเชื้อสายเขมรเป็นพิธีกรรมเพื่อบูชาบรรพบุรุษ พิธีกรรมดังกล่าวนี้ ซึ่งเป็นการผสมระหว่างความเชื่อในศาสนาพุทธเรื่องการทำบุญอุทิศให้แก่ผู้ตาย จะเห็นได้ว่า ความเป็นมาเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายหรือการทำบุญอุทิศของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาวเขมรนั้นมีแหล่งข้อมูลความเชื่อจากแหล่งเดียวกันคือข้อมูลจากคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา แล้วนำมาประยุกต์เข้ากับความเชื่อดั้งเดิมของท้องถิ่น บุญประเพณีเกี่ยวกับชีวิตหลังความตายของกลุ่มชาวลาวและกลุ่มชาวเขมร มีรูปแบบการประกอบพิธีคล้ายกัน 2 ส่วน คือ ส่วนที่หนึ่งเป็นการเตรียมวัตถุทานเพื่อถวายพระสงฆ์แล้วอุทิศส่วนบุญให้ญาติที่เสียชีวิตไปแล้วตามคติความเชื่อในทางพระพุทธศาสนา ส่วนที่สองเป็นการทำเครื่องเซ่นไหว้เพื่อบูชาผีต่าง ๆ โดยคติที่ว่า ผีนั้น ๆ จะสามารถที่จะมาหยิบฉวยเอาวัตถุเหล่านั้นคืนเมืองเปรตได้ ส่วนนัยที่ต่างกันก็อยู่ที่รูปแบบในการประกอบพิธีอันขึ้นอยู่กับท้องถิ่นนั้น ๆ บุญประเพณีทั้ง ๒ นั้น แสดงให้ความเห็นของตัววัฒนธรรมของ 2 กลุ่ม นี้ว่ามีความเหมือนกัน ไปแนวทางเดียวกัน ตัวพิธีกรรมนี้ทำขึ้นเพื่อ 1) อุทิศผลบุญแก่ผู้ล่วงลับ 2) แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ 3) มีความเชื่อว่าท่านผู้ล่วงลับจะได้ผลบุญและมีความสุขในสุคติภูมิ มีความเชื่อไปแนวทางเดียวกันหมด ก็เพื่อเป็นการอุทิศผลให้กับผู้ล่วงลับเป็นหลักการสำคัญ

Abstract: Dissertation on “A Comparative Study of Religious Beliefs on the Afterlife of the Traditions of Lao and khmer Groups in Prachinburi Province” has three research objectives: (1) to study of religious beliefs on the afterlife of the traditions of Lao Groups in Prachinburi Province, (2) to study of religious beliefs on the afterlife of the traditions of khmer Groups in Prachinburi Province, and (3) to compare of religious beliefs on the afterlife of the traditions of Lao and khmer Groups in Prachinburi Province. This research is a qualitative study by studying and collecting information from the Tripitaka related research academic papers and target audience interview. The research results were found as follows; Faith is part of what makes religion with atheistic religion such as Buddhism polytheistic religion such as Brahmanism - Hinduism and spiritualist religion is the name of all beings that have spirits. is the initial belief faith encourages people to come up with ideas to ensure their beliefs. Therefore, the criterion of the afterlife had to be ceremonial to support those who went to the next world to live. Especially the beliefs of Lao and khmer Groups. Making merit according to the beliefs of Lao Groups and the Sandonta ritual of Buddhists Khmer is a ritual to worship ancestors. Such a ritual which is a blend of Buddhist beliefs about making merit for the deceased. It can be seen that the history of the afterlife or the dedication of Lao and khmer Groups has a source of belief from the same source is information from Buddhist scriptures, and applied to the traditional beliefs of the local people Merit traditions relating to the afterlife of Lao and khmer Groups. There are 2 parts of similar ceremonies: the first part is the preparation of alms to offer to the monks and then dedicating the merit to the deceased relatives according to Buddhist beliefs. The second part is to make offerings to worship various spirits by the motto that ghosts will be able to come and grab those objects back to the city of Prat. As for the different implications, it depends on the style of the ceremony depending on the locality. The merits of the two traditions show the opinion of the cultures of these two groups that they are the same, go the same way this ritual was done for 1) dedicating merits to the deceased, 2) showing gratitude to the benefactors, 3) believing that the deceased would gain merit and be happy in peace all believe in the same direction. It is to dedicate the results to the deceased as an important principle.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: กฤต ศรียะอาจ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2565

Modified: 2568-08-20

Issued: 2568-08-20

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาศาสนาเปรียบเทียบ

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	18-พระครูปลัดวัลลภ วชิรวํโส (เดชผิว).pdf	15.31 MB

ใช้เวลา

-0.968471 วินาที