วิถีชีวิตคนเมืองกับการทำบุญ กรณีศึกษาผู้เข้าร่วมกิจกรรมธรรมะในสวน ตักบาตรเดือนเกิดของหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ

Urban lifestyle and merit-making a case study of participants in the Garden Dhamma Birth Month Alms-Giving organized by the Buddhadasa Indapanno Archives

Name: จันทกานต์ จักรกาญจน์

ThaSH: พุทธทาสภิกขุ, -- 2449-2536.

Classification :.LCCS: GT3420

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. ศศ.ม. (การบริหารและพัฒนาสังคม) 2563

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาการบริหารและพัฒนาสังคม -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ

ThaSH: ชีวิตในเมือง

ThaSH: สังคมวิทยาเมือง

ThaSH: เมือง

ThaSH: สังคมเมือง

ThaSH: การทำบุญ

ThaSH: ความดี

ThaSH: คุณความดี

Abstract: การวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคนเมืองและวิถีชีวิตคนเมือง ความหมายและรูปแบบเกี่ยวกับการทำบุญของคนเมือง ปัจจัยที่ส่งผลให้คนเมืองเข้าร่วมกิจกรรมธรรมะในสวน ตักบาตรเดือนเกิดของหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ตลอดจนประโยชน์ที่คนเมืองได้รับ สิ่งที่คนเมืองคาดหวัง และข้อเสนอแนะจากการเข้าร่วมกิจกรรมดังกล่าว ผู้วิจัยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงและรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลหลักแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 ประกอบด้วยผู้เข้าร่วมกิจกรรมธรรมะในสวน ตักบาตรเดือนเกิด ไม่น้อยกว่า 3 ครั้งขึ้นไป และไม่จำเป็นต้องมีภูมิลำเนาอยู่ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 15 คน กลุ่มที่ 2 ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ของหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ จำนวน 8 คน ผู้วิจัยประมวลผลข้อมูลด้วยการจัดหมวดหมู่และวิเคราะห์เนื้อหา แล้วนำเสนอด้วยการพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า ผู้ให้ข้อมูลหลักกลุ่มที่ 1 ได้ให้ความหมายของการทำบุญว่าเป็นสิ่งที่ทำเพื่อให้ตนเองมีความสุข หวังความสบายใจ ไม่เครียดจากการทำงาน สร้างความสุขด้วยการมาทำบุญ และการอุทิศส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ส่วนผู้ให้ข้อมูลหลักกลุ่มที่ 2 เห็นว่าการทำบุญ คือ การทำด้วยความคิดที่ดี ทำด้วยความตั้งใจ ทำความดีเพื่อประโยชน์ต่อผู้อื่น ไม่หวังสิ่งตอบแทนจากการทำบุญ นอกจากนี้รูปแบบการทำบุญของคนเมือง กลุ่มที่ 1 ทำบุญด้วยการอาศัยสิ่งของและปัจจัยมากกว่าการทำบุญที่ไม่ต้องอาศัยวัตถุปัจจัย เนื่องจากใช้ชีวิตที่แข่งกับเวลา ต้องการความสงบทางด้านจิตใจ จึงหันมาสนใจทางธรรม และเข้าร่วมกิจกรรมทางพุทธศาสนามากขึ้น ซึ่งแตกต่างจากกลุ่มที่ 2 ที่เห็นว่าการทำบุญของคนเมืองไม่จำเป็นต้องใช้วัตถุและปัจจัยเท่านั้น ทั้งนี้ การทำบุญสามารถทำได้หลายวิธี ทำได้ทุกที่ ทุกเวลา และตามกำลังของตน หากคนเมืองสามารถทำบุญด้วยการให้ทาน การรักษาศีล และการภาวนาไปพร้อมๆ กันได้ จะก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งต่อตนเองและสังคม ทำให้มีสมาธิ ความสงบ และปัญญาที่จะนำพาชีวิตและสังคมไปในทางที่ดี จากผลการวิจัยข้างต้นมีข้อเสนอแนะว่า เนื่องจากผู้มาร่วมกิจกรรมยังไม่ทราบความหมายของการทำบุญที่แท้จริง และรูปแบบการทำบุญที่มีหลายวิธี หอจดหมายเหตุจึงควรเชิญชวนผู้ที่สนใจมาร่วมกิจกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวกับการทำบุญ ซึ่งจะทำให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมสามารถเข้าใจความหมายและรูปแบบของการทำบุญที่ถูกต้องตามบุญกิริยาวัตถุ 10 มากขึ้นเพื่อสืบสานปณิธานของท่านพุทธทาส นอกจากนี้ ยังควรจัดทำสื่อต่างๆ เพื่อประชาสัมพันธ์ความหมายของการทำบุญและรูปแบบการทำบุญที่ถูกต้องตามหลักพระพุทธศาสนา ให้คนเมืองสามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้นในวงกว้าง This qualitative research aimed to examine the urbanites and their lifestyle, the meaning and form of merit-making practiced by them, the factors leading to their participation in the Garden Dhamma Birth Month Alms-giving organized by the Buddhadasa Indapanno Archives as well as the benefit, their expectation, and suggestion from such participation. Samples were purposely selected. The data were gathered from the participatory observation, the in-depth interview, and the group discussion with two groups of key informants. The first group consisted of fifteen participants in the Garden Dhamma Birth Month Alms-giving at least three times and not necessarily having a domicile in Krung Thep Maha Nakhon whereas the second group consisted of eight officers of the Buddhadasa Indapanno Archives. The data were processed with content analysis and presented descriptively. Research results indicated that the first group of informants defined merit-making as the deed to make themselves happy, feeling less stressed from work, and to dedicate the merit to their loved ones that passed away. On the other hand, the second group of informants defined merit-making as the deed performed with good will and good intention, for the benefit of other people, without any pay-off. Moreover, the first group of urbanites’ merit-making was more material- and money-oriented since they were in the rat race and sought peacefulness. They then turned to Dhamma and increasingly participated in Buddhist activities. At the same time, the second group of informants was less material-oriented and thought that merit-making could be carried out in many ways, any place, any time, according to one’s ability. Urbanites could make merit through donation, having morality, and praying at the same time which could be beneficial to themselves and the society as a whole. Such merit-making leads to concentration, peacefulness, and wisdom that would, in turn, lead to good life and good society. It was thus recommended that since some participants did not understand the proper merit-making, the Archives should invite interested persons to take part in the Archives’ various merit-making activities to learn the correct meaning and approach according to the bases of meritorious actions that would carry on Buddhadasa Indapanno’s aspiration. Moreover, various media pertaining to the proper merit-making should be publicized to urbanites more readily

ThaSH: พุทธศาสนากับชีวิตประจำวัน

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: มาตรินี รักษ์ตานนท์ชัย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ชัยรัตน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-07-23

Issued: 2568-07-23

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/jantakarn-jak-all.pdf

CallNumber: GT3420 .จ115

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การบริหารและพัฒนาสังคม

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	jantakarn-jak-all.pdf	25.89 MB

ใช้เวลา

0.023887 วินาที