โรคกิ่งแห้งทุเรียนสาเหตุจากเชื้อรา Fusarium solani และการควบคุมด้วยสารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อรา

Durian dieback caused by fusarium solani and fungicide control

Name: พัชรี บุญเรืองรอด

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (โรคพืช) 2563

Classification :.LCCS: SB608.D8

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาโรคพืช -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ทุเรียน -- โรคและศัตรูพืช

ThaSH: ฟูซาเรียม โซลาไน

ThaSH: สารฆ่าเชื้อรา

ThaSH: โรคกิ่งแห้ง

Abstract: นำเชื้อราสาเหตุโรคกิ่งแห้งของทุเรียนจำนวน 4 ไอโซเลท ได้แก่ TRA006 TRA020, CHA032 และ CHA040 ที่เก็บมาจากสวนทุเรียนในจังหวัดตราด และจันทบุรี มาจำแนกเชื้อโดยอาศัยลักษณะทางสัณฐานวิทยาร่วมกับเครื่องหมายดีเอ็นเอ โดยใช้เทคนิค PCR บริเวณ ITS และยีน TEF1-alpha โดยใช้คู่ไพรเมอร์ ITS4/ITS5 และ ef1/ef2 จำแนกได้เป็นเชื้อรา Fusarium solani เมื่อนำมาศึกษาปัจจัยทางสรีรวิทยา พบว่าเส้นใยชื้อราทั้ง 4 ไอโซเลท เจริญได้ดีบนอาหารเลี้ยงเชื้อที่แตกต่างกัน โดยพบว่า TRA006 และ TRA020 เจริญได้ดีบนอาหาร SNA + carnation leaves, SNA และ Kerr’s + carnation leaves ส่วน CHA032 และ CHA040 บนอาหาร PDA+ carnation leaves อย่างไรก็ตามอุณหภูมิ 25-30 องศาเซลเซียส บนอาหารที่มีค่า pH 6-7 และบ่มในที่มืด 24 ชั่วโมง เป็นสภาพที่เหมาะสมต่อการเจริญของเส้นใยเชื้อรา F. solani ส่วนการศึกษาการสร้างสปอร์นั้น พบว่าอาหารที่สร้าง macroconidia ได้ดี ไม่มีความสัมพันธ์กับการสร้าง microconidia ได้จำนวนมากด้วย ยกเว้น TRA020 ที่พบว่าสามารถสร้างสปอร์ทั้ง 2 แบบ ได้มากที่สุดบนอาหาร PDA อย่างไรก็ตามทุกไอโซเลทสร้างสปอร์ได้ดีที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส บนอาหารที่มีค่า pH 6-7 และบ่มภายใต้แสง near UV สลับมืด 12 ชั่วโมง สำหรับการทดสอบความสามารถในการทำให้เกิดโรคของเชื้อรา F. solani ในการทำให้เกิดโรคกับส่วนต่าง ๆ ของต้นกล้าทุเรียนอายุ 6 เดือน พบว่าไอโซเลท CHA040 เป็นสายพันธุ์ที่มีความรุนแรงมากที่สุดจึงถูกนำมาใช้ทดสอบ การปลูกเชื้อแบบทำแผลพบอาการโรคบริเวณ กิ่ง ใบ ดอก และรากได้ ส่วนการปลูกเชื้อแบบไม่ทำแผลพบว่าเข้าทำลายทุกส่วนที่กล่าวข้างต้นยกเว้นใบ การทดสอบประสิทธิภาพของสารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อรา 6 ชนิด ได้แก่ carbendazim, copper hydroxide, hymexazol, metalaxyl, phosphonic acid และ pyraclostrobin ในการควบคุมเชื้อรา F. solani ในห้องปฏิบัติการ พบว่า carbendazim ที่ความเข้มข้นตั้งแต่ 62.5 ppm ขึ้นไป มีประสิทธิภาพในการควบคุมเส้นใยดีที่สุด หลังการบ่ม 7 วัน ให้ผลสอดคล้องกันเมื่อนำไปควบคุมในระดับโรงเรือน พบว่าการฉีดพ่น carbendazim ความเข้มข้น 500 ppm (อัตราแนะนำ) มีประสิทธิภาพในการควบคุมโรคได้ 69 เปอร์เซ็นต์ หลังการฉีดพ่นสารเคมี 30 วัน Four isolates of fungal pathogens such as TRA006, TRA020, CHA032 and CHA040 collected from durian plantations in Trat and Chanthaburi provinces were investigated. Identification based on morphology and DNA markers by PCR techniques at ITS region and TEF1-gene alpha using ITS4/ITS5 and ef1/ef2 primer pairs was classified as Fusarium solani. Physiological factors were examined. The results showed that the fungal mycelia, 4 isolates grew very well on different culture media. It was found that TRA006 and TRA020 thrived on SNA + carnation leaves SNA and Kerr's + carnation leaves while CHA032 and CHA040 were on PDA+ carnation leaves. Growth temperature at 25-30 °C, on medium with pH 6-7 and incubated in the dark for 24 hr. were optimum conditions for mycelial growth of F. solani. Sporulation was studied, there was no correlation between the appropriate media with large amounts of macroconidia and microconidia, excluding TRA020, which was found the greatest number both types of spore production on PDA. Nevertheless, all isolates showed highly spore-forming at 25°C on medium with pH 6-7 and incubated under alternation of 12hr near UV light/dark. Pathogenicity assay of F. solani were tested on some parts of 6- month-old durian seedlings. CHA040 presented the most severe strain, it was selected to use for this study. Wound inoculation showed disease symptom on the branches, leaves, flowers and roots. Whilst unwound inoculation displayed the symptom all parts mentioned above except leaves. The efficacy of six fungicides such as carbendazim, copper hydroxide, hymexazol, metalaxyl, phosphonic acid and pyraclostrobin controlling F. solani in vitro was evaluated. Carbendazim at the concentrations of 62.5 ppm and above showed the best efficiency inhibiting mycelial growth after 7 days of incubation period. Moreover, there was consistent results in the greenhouse test using 500 ppm (recommended rate) carbendazim spray outcoming 69% effective in disease controlling after 30 days of chemical spraying.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: รัติยา พงศ์พิสุทธา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ชัยณรงค์ รัตนกรีฑากุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-07-17

Issued: 2568-07-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/patcharee-boo-all.pdf

CallNumber: SB608.D8 .พ112

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: โรคพืช

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	patcharee-boo-all.pdf	3.73 MB	1	2025-11-23 04:03:35

ใช้เวลา

0.039104 วินาที