การใช้วิธีการชักตัวอย่างแบบจุด (Point Sampling) ในการสำรวจทรัพยากรป่าไม้เพื่อประเมินปริมาตรไม้ในสวนป่า : กรณีศึกษาสวนป่าไม้พะยูง จังหวัดตราด

Application of point sampling in forest resource inventory for timber volume estimation in a forest plantation : a case study of siamese rosewood (Dalbergia cochinchinensis Pierre) plantation, Trat Province

Name: ภาณุพงศ์ แก้วบรรจง

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (การจัดการทรัพยากรป่าไม้) 2564

Classification :.LCCS: SD387.S86

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาการจัดการทรัพยากรป่าไม้ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ทรัพยากรป่าไม้ -- การสำรวจ

ThaSH: การสำรวจป่าไม้

ThaSH: ไม้พะยูง

Abstract: การสำรวจทรัพยากรป่าไม้โดยวิธีการชักตัวอย่างแบบจุด (Point sampling) เพื่อประเมินปริมาณไม้ในป่ามีความสะดวกมากกว่าการสำรวจแบบวางแปลงตัวอย่าง (Plot sampling) เนื่องจากไม่ต้องวัดขนาดของแปลงตัวอย่าง แต่ควรจะเลือกค่าคงที่ของเครื่องมือหรือค่าแฟคเตอร์พื้นที่หน้าตัด (Basal area factor, BAF) ให้เหมาะสม การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ทดสอบขนาด BAF ที่เหมาะสม 2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดพื้นที่หน้าตัดและปริมาตรไม้ที่ทำเป็นสินค้าได้ และ 3) ประเมินปริมาตรไม้จากการสำรวจด้วยวิธี Point sampling ในพื้นที่สวนป่าไม้พะยูง ด้วยเครื่องมือ Wedge prism ขนาด BAF 1, 2, 3 และ 4 โดยทำการศึกษาในสวนป่าไม้พะยูง ณ สวนป่าท่ากุ่ม โนโบรุ อุเมดะ จังหวัดตราด มีเนื้อที่ 742.56 ไร่ แบ่งออกเป็น 3 ชั้นอายุ ได้แก่ อายุ 38, 41 และ 42 ปี สำรวจทั้งหมด 65 จุดสุ่ม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยการเปรียบเทียบค่าพื้นที่หน้าตัดจากการสำรวจด้วย Point sampling ที่ใช้เครื่องมือขนาด BAF ต่าง ๆ กับค่าพื้นที่หน้าตัดจากการสำมะโนประชากร และการวิเคราะห์ถดถอย ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่หน้าตัดเฉลี่ยต่อเฮกตาร์ของ BAF 1, 2, 3 และ 4 เปรียบเทียบกับพื้นที่หน้าตัดเฉลี่ยต่อเฮกตาร์ของประชากร มีค่าไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยพบว่า BAF 1 มีความเหมาะสมมากที่สุด เพราะค่าเฉลี่ยของ BAF 1 มีค่าไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติจากค่าเฉลี่ยของประชากรในทุกความหนาแน่นและมีค่าความคลาดเคลื่อนสัมพัทธ์น้อยที่สุดเท่ากับ 17.31% เหมาะสมกับการสำรวจสวนป่าที่มีความหนาแน่น 170±94 ต้นต่อเฮกตาร์ ส่วนตัวแบบประเมินปริมาตรที่ทำเป็นสินค้าได้ต่อเฮกตาร์ (V) เมื่อทราบค่าพื้นที่หน้าตัดต่อเฮกตาร์ (BA) คือ V = 8.251821(BA)0.993571 (r2=0.993) และปริมาตรไม้ที่ทำเป็นสินค้าได้จากการสำรวจโดย Point sampling ด้วยเครื่องมือขนาด BAF 1 พบว่า มีค่าเฉลี่ยต่อเฮกตาร์ไม่แตกต่างจากค่าประชากรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยมีปริมาตรไม้ที่ทำเป็นสินค้าได้ทั้งหมด 6,211.41 ลบ.ม. และมีค่าความคลาดเคลื่อนสัมพัทธ์ 11.10% Forest resource inventory by using the point sampling method to assess timber in the forest is more convenient than the plot sampling method because it does not measure the plot dimensions. However, the basal area factor (BAF) size of point sampling method should be selected appropriately. The objectives of the study were 1) to test the appropriate BAF size, 2) to study the relationship between basal area and merchantable volume, and 3) to assess the timber volume using the point sampling method at the Siamese Rosewood plantation with wedge prism of BAF sizes 1, 2, 3, and 4. The Siamese Rosewood plantation of Tha Kum Noboru Umeda plantation, Trat province was selected as a study site. This plantation has a total area of 742.56 rai with 3 age classes of 38, 41, and 42 years. A total 65 sampling points were inventoried. The data were analyzed by comparing the basal area from point sampling using the various BAF sizes with the basal area based on a census, and by regression analysis. The results showed that there was non-significant difference between the average basal area per hectare of BAF 1, 2, 3, and 4 and the average basal area per hectare of the population. BAF 1 was found to be the most appropriate because its average was nonsignificant difference from the average of population in all stand densities. It also has the lowest relative error of 17.31%. This should be appropriate for doing work of forest resource inventory in forest plantations with stand density of 170±94 trees per hectare. The model for assessing the merchantable volume per hectare (V) is V = 8.251821(BA)0.993571(r2 =0.993), when basal area per hectare (BA) is known. The results of merchantable volume assessment using the point sampling method with BAF 1 showed non-significant difference in average volume per hectare. The total merchantable volume was 6,211.41 m3 with a relative error of 11.10%.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ปัสสี ประสมสินธ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: พิชิต ลำใย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2564

Modified: 2568-07-14

Issued: 2568-07-14

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2564/phanuphong-kae-all.pdf

CallNumber: SD387.S86 .ภ24

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การจัดการทรัพยากรป่าไม้

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	phanuphong-kae-all.pdf	2.06 MB	1	2025-08-27 13:43:40

ใช้เวลา

0.037366 วินาที