การพัฒนาแบบฝึกเพื่อการบรรเลงเดี่ยวขิมเพลงลาวแพน

The development of Khim's etudes for performance Deow Lao Pan

Name: กันตภน เรืองลั่น

ThaSH: ขิม

ThaSH: เพลงลาวแพน

Abstract: การวิจัยเรื่อง การพัฒนาแบบฝึกเพื่อการบรรเลงเดี่ยวขิมเพลงลาวแพน เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ จากการศึกษา พบว่า เดี่ยวขิมเพลงลาวแพน ทางศาสตราจารย์ ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์ ประกอบด้วย 2 เพลง คือ เพลงลาวแพนใหญ่ และออกซุ้มลาวแพน ใช้หน้าทับลาว ในอัตราจังหวะสองชั้นและชั้นเดียว เพลงลาวแพนเป็นเพลงที่มีท่วงทำนองกระชับ สนุกสนาน มีการใช้เสียงกระทบซึ่งเป็นลักษณะเด่นของเสียงแคน เมื่อนามาสร้างเป็นทางเดี่ยวขิมจึงพบว่า สามารถเลียนแบบเสียงประสานในแคนได้เป็นอย่างดี พบเทคนิคที่ใช้ในการบรรเลงทั้งหมด 12 เทคนิค ซึ่งแบ่งออกเป็นเทคนิคการสร้างเสียงประสาน เทคนิคการตีเก็บ เทคนิคการกรอเสียง และเทคนิคการสร้างเสียงพิเศษเฉพาะ ซึ่งเมื่อนำมาพัฒนา สามารถสร้างแบบฝึกได้ 26 แบบฝึก ลาวแพนเป็นเพลงเดี่ยวขั้นสูงที่ต้องอาศัยทักษะการบรรเลงเฉพาะตน แบบฝึกที่สร้างขึ้นจึงมุ่งเน้นการฝึกฝนเทคนิคต่างๆ โดยถอดโครงสร้างรูปแบบ ท่วงทำนอง ของเพลงลาวแพน มาใช้ในการสร้างแบบฝึก ด้วยกลุ่มเสียงสำคัญของเพลง คือ ฟ ซ ล x ด ร x เป็นพื้นฐานในการสร้างแบบฝึก เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความคุ้นเคยกับกลุ่มเสียง นอกจากนี้ยังให้ความสำคัญกับการพัฒนาแบบฝึก ที่ไล่เรียงจากง่ายไปหายาก มีลำดับขั้นตอนที่ชัดเจนมุ่งฝึกทักษะด้านจังหวะ ความแม่นยำ และรสมือของผู้เรียน อย่างไรก็ตาม แม้ว่าแบบฝึกนี้มีไว้เพื่อพัฒนาผู้เรียนก่อนเข้าสู่กระบวนการเรียนเพลงลาวแพน แต่ในการศึกษาบทเพลงเดี่ยวนั้นยังต้องใช้ระบบการถ่ายทอดโดยขนบเข้าร่วม เพื่อพัฒนาทักษะของผู้เรียนทั้งในด้านการบรรเลงร่วมกับเครื่องประกอบจังหวะ รายละเอียดการบรรเลงเทคนิคต่างๆ และการสื่อสารอารมณ์ในบทเพลงเป็นสำคัญ

Abstract: This research is quality research work. According to Professor Dr. Utis Naksawas, Deow Lao Pan performed by khim consists of two songs, which are Lao Pan Yai and Ork Soom Lao Pan , based on the Laotian rhythm in fast and medium rhythm patterns. The Laotian and the fast rhythms of Lao Pan demonstrate short, succinct, and fun beats. Moreover, the beating noise that is the outstanding feature of Khaen ( bamboo mouth organ) is used. When this noise is combined with khim, it well resembles a harmonic melody produced by bamboo mouth organ. The study further identified twelve performance techniques, divided into techniques to create harmony, to drum simultaneously with both hands, to prolong the sound, and to create special sounds. Twenty-six etudes have been designed based on these techniques. Lao Pan is an advanced composition designed to be performed with one instrument, which requires specific performance skills. Therefore, the etudes aim to help learners practice various techniques needed. The etudes are constructed by examining the structure and format, and the rhythm pattern of Lao Pan, focusing on the major key ranges, namely F G A x C D x, as the basis of the etudes to familiarize learners of these tones. In addition, the etudes intend to start from easy and progress towards more difficult, with a clear direction to follow, to develop skills on rhythm, accuracy, and feelings of learners. Although these etudes are meant for learners before they begin to learn Lao Pan, to study to perform with one instrument still relies on the tradition of passing on knowledge and skills for learners to primarily emphasize the ability to perform with percussion instruments, different performance skills, and successful delivery of feelings and emotions

มหาวิทยาลัยมหิดล. หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

Address: นครปฐม

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: ณัฐชยา นัจจนาวากุล

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Name: กานต์ยุพา จิตติวัฒนา

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2563

Modified: 2568-05-27

Issued: 2568-05-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ดนตรี

Grantor: มหาวิทยาลัยมหิดล

©copyrights มหาวิทยาลัยมหิดล

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	6038451.pdf	3.34 MB	1	2025-12-19 12:39:58

ใช้เวลา

0.207878 วินาที