การตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในพืชสมุนไพร กรณีศึกษา: กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพืชสมุนไพร บ้านดงบัง ตำบลดงขี้เหล็ก อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี

Pesticide residues in herbs case study: Bandongbang herbal growers group, Tambon Dongkeerek, Mueang Prachin Buri District, Prachin Buri Province

Name: ณัฐฐา แสงนรินทร์ เหมจินดา

Organization : คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Name: ณัชชนก ประสิทธิพันธุ์

Organization : คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

keyword: พืชสมุนไพร

ThaSH: สารเคมีทางการเกษตร

; ออร์กาโนฟอสเฟต

; คาร์บาเมต

; ออร์กาโนคลอรีน

; ไพรีทรอยด์

; herbs

; organophosphate

; carbamate

; organochlorine

; pyrethroid

Abstract: Abstract การศึกษาการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในสมุนไพร กรณีศึกษากลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพืชสมุนไพร บ้านดงบัง ตำบลดงขี้เหล็ก อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี โดยมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการปลูกพืชสมุนไพรด้วยวิธีการใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์การตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในสมุนไพรด้วยชุดตรวจวัด ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพืชสมุนไพรมีจำนวนทั้งหมด 6 ครัวเรือน ปลูกสมุนไพรรวมทั้งสิ้น 16 ชนิด รูปแบบการปลูกสมุนไพรของเกษตรกรทุกครัวเรือนเป็นการเกษตรแบบผสมผสาน เกษตรกรทุกครัวเรือนมีประสบการณ์การปลูกสมุนไพรมากกว่า 20 ปี โดยทำการเพาะปลูกเองเพื่อเป็นรายได้หลัก กระบวนการปลูกสมุนไพรไม่มีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและปุ๋ยเคมี และมีการใช้น้ำบาดาลสำหรับการชลประทาน สมุนไพรที่ปลูกมากที่สุด คือ หญ้าปักกิ่ง รองลงมาคือ มะระขี้นก และเสลดพังพอน ตามลำดับ ผลผลิตสมุนไพรส่วนใหญ่ถูกจำหน่ายให้แก่มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรในรูปแบบผลผลิตแห้ง ผลการตรวจสอบการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชจากตัวอย่างสมุนไพร 16 ชนิด จำนวน 33 ตัวอย่าง วิเคราะห์การตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตด้วยชุดตรวจ GT-test kit พบการตกค้างอยู่ในระดับที่ไม่ปลอดภัย 1 ตัวอย่าง คือ โคคลาน และพบการตกค้างแต่อยู่ในระดับที่ปลอดภัย จำนวน 3 ตัวอย่าง คือ ฟ้าทะลายโจร และชะพลู เมื่อวิเคราะห์การตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์ออร์กาโนคลอรีนและไพรีทรอยด์ด้วยชุดตรวจ GPO-TM/2 kit ไม่พบการตกค้างในทุกตัวอย่าง พืชสมุนไพรบางชนิดมีลักษณะสมบัติให้สารออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ดังนั้นการใช้ชุดทดสอบสามารถตรวจสอบการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชสมุนไพรเบื้องต้นได้เท่านั้น ซึ่งการตรวจสอบการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชควรใช้เครื่องมือตรวจวัดในเชิงคุณภาพและปริมาณ นอกจากนี้ควรมีการสำรวจการตกค้างในสิ่งแวดล้อมทั้งในพื้นที่เพาะปลูกและบริเวณพื้นที่ใกล้เคียง

Abstract: Pesticide residues in herbs were studied: a case study of Bandongbang Herbal Growers Group, Tambon Dongkeerek, Mueang Prachin Buri District, Prachin Buri Province. This study was conducted using questionnaire and analyzing the residues of herb pesticides by test kits. The results revealed that there was a total of 6 herbal plant growers and 16 species of herbs were planted. Every household has more than 20 years of experience in growing herbs by cultivating their own crops as their main source of income. The herb-growing process did not use chemical pesticides and chemical fertilizers. Ground water was used for irrigation. The most commonly planted herbs were Beijing grass, followed by Thai bitter cucumber and snake plant, respectively. Most of the herbal products were sold to the Chaophraya Abhaibhubejhr Hospital Foundation in the form of dried products. Pesticide residue detection results from 33 samples of 16 types of herbs were analyzed for residues of organophosphate and carbamate pesticides using the GT-Test Kit. Residues at an unsafe level of 1 sample, namely Cocculus, and remaining at a safe level in 3 samples, namely Andrographis herb and Piper sarmentosum. Whereas analyzing the residues of organochlorine and pyrethroid pesticides with the GPO-TM/2 Kit, no residues were found in all samples. Some medicinal plants are characterized by the properties of the psychotropic plan. Therefore, the use of the test kit can only preliminarily detect the residues of herbal pesticides. The detection of pesticide residues should use qualitative and quantitative measuring instruments. In addition, the residues in the environment should be surveyed both on the farmland and nearby areas.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@rmutsb.ac.th

Created: 2566

Modified: 2568-04-04

Issued: 2568-04-04

บทความ/Article

application/pdf

BibliograpyCitation : วารสารวิชาการ มทร.สุวรรณภูมิ. ปีที่ 11, ฉบับที่ 1 (ม.ค.-มิ.ย.. 66), หน้า 79-91

tha

Spatial: ปราจีนบุรี

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	107 Rmutsb 68.pdf	251.47 KB

ใช้เวลา

0.036702 วินาที