เจดีย์ทรงระฆังฐานแปดเหลี่ยมเมืองกำแพงเพชร : วิเคราะห์รูปแบบและความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์

Stupas with the octagonal base in Kamphaeng Phet : the analysis of their styles and historical relationship

Name: ธัญลักษณ์ เจี่ยรุ่งโรจน์

ThaSH: เจดีย์ -- ไทย -- กำแพงเพชร

ThaSH: กำแพงเพชร -- ประวัติศาสตร์

ThaSH: สถาปัตยกรรมพุทธศาสนา -- ไทย -- กำแพงเพชร

Abstract: การศึกษาในครั ้งนีมี้วัตถุประสงค์เพื่อที่จะทาการศึกษารูปแบบเจดีย์ทรงระฆังฐาน แปดเหลี่ยมที่พบในเมืองกาแพงเพชร ซึ่งจากการสารวจภาคสนามพบว่าเจดีย์ทรงระฆังฐานแปด เหลี่ยมเมืองกาแพงเพชร มีรายละเอียดที่แตกต่างกัน สามารถแบ่งออกได้เป็นสองกลุ่มใหญ่ ๆ คือ กลุ่มที่มีฐานบัวลูกแก้วอกไก่ และกลุ่มที่มีฐานบัวลูกฟัก โดยทัง้ สองกลุ่มมีส่วนองค์ระฆังแบบศิลปะ สุโขทัย ผลการศึกษา พบว่าเจดีย์ทรงระฆังฐานแปดเหลี่ยมของเมืองกาแพงเพชร เป็นรูปแบบ ที่ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะอื่นๆ ได้แก่ ศิลปะสุโขทัย ศิลปะล้านนา และศิลปะอยุธยา ในช่วงกลาง พุทธศตวรรษที่ 20 – ปลายพุทธศตวรรษที่ 21 สอดคล้องกับเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ ที่ กล่าวถึงเมืองกาแพงเพชรว่าเป็นเมืองหน้าด่านของอาณาจักรอยุธยา ที่ต้องรับศึกสงครามอยู่เสมอ รูปแบบของเจดีย์นัน้ พบว่ารับกับข้อสันนิษฐานที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางเครือญาติระหว่าง กษัตริย์อยุธยาราชวงศ์สุพรรณภูมิ และราชวงศ์สุโขทัย ที่มีมาก่อนตัง้ แต่ช่วงพุทธศตวรรษที่ 20 และความสัมพันธ์กับอาณาจักรล้านนา ที่ส่งผลให้กับรูปแบบศิลปกรรมในเมืองกาแพงเพชรช่วง พุทธศตวรรษที่ 21 ผสมผสานจนกลายเป็นรูปแบบพิเศษที่เป็นเอกลักษณ์ และอยู่พบเป็นจานวน มากในเมืองกาแพงเพชร

Abstract: The purpose of this research is to study the style of Kamphaeng Phet’s bell-shaped octagonal-based stupas. From the field exploration, it has been identified that there are differences in details of each stupas; in which can be divided in to 2 main groups. One group can be identified by the pointed torus moulding base. Another group can be identified by the mullion moulding base. Both groups did have Sukhothai style bell body. This research shows that Kamphaeng Phet’s stupas architectural style mainly influenced by Sukhothai art, Lanna art, and Ayutthaya art from early 16 centuries until middle of 17 centuries. The affiliations to the influence originators are consistence with the historical event. Kamphaeng Phet act as a fortress for Ayutthaya during those frequent war period. The family founded relationship between Ayutthaya and Sukhothai dynasty was presented since early 16 centuries. Lastly there was an alliance pact with Lanna kingdom. The mixture of art and architectural styles then creates unique Kamphaeng Phet’s style; which are presently stand throughout the city.

มหาวิทยาลัยศิลปากร. สำนักหอสมุดกลาง

Address: นครปฐม (Nakorn Prathom)

Email: wangthapralibrary@gmail.com

Name: ประภัสสร์ ชูวิเชียร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2559

Modified: 2568-03-19

Issued: 2568-03-19

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: ไทย

Spatial: กำแพงเพชร

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ประวัติศาสตร์ศิลปะ

Grantor: มหาวิทยาลัยศิลปากร

©copyrights มหาวิทยาลัยศิลปากร

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MA_Thanyalak_Jiarungrot.pdf	4.76 MB

ใช้เวลา

0.021578 วินาที