วาทกรรมความเป็นไทยในวรรณกรรมชุดเมื่อคุณตาคุณยายยังเด็ก

Thainess discourse in

Name: Wu Haiyan

keyword: วาทกรรม

ThaSH: วรรณกรรมไทย -- วิจัย

Classification :.DDC: 895.91

; ความเป็นไทย

ThaSH: วจนะวิเคราะห์ -- วิจัย

; วาทกรรมวิเคราะห์

Abstract: การศึกษาค้นคว้าอิสระ เรื่องวาทกรรมความเป็นไทยในวรรณกรรมชุดเมื่อคุณตาคุณยายยังเด็ก มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์วาทกรรมความเป็นไทย ที่ปรากฏในวรรณกรรมชุดเมื่อคุณตาคุณยายยังเด็ก เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ใช้แนวคิดวาทกรรม (Discourse) ของมิเชล ฟูโกต์ (Michel Foucault) เป็นแนวทางการวิเคราะห์ ผลการวิจัย พบวาทกรรมหลัก 2 ชุด คือ 1) วาทกรรมความเป็นไทยที่สัมพันธ์กับสถาบันครอบครัว ได้แก่ วาทกรรมเด็กดี วาทกรรมแม่ศรีเรือน และวาทกรรมความเป็นสังคมเครือญาติ 2)วาทกรรมความเป็นไทยที่สัมพันธ์กับสังคม คือ วาทกรรมชายเป็นใหญ่ และวาทกรรมชนชั้นทางสังคม การประกอบสร้างวาทกรรมแต่ละชุดใช้การปฏิบัติการทางภาษาผ่านการสอนที่สืบทอด จากรุ่นต่อรุ่นมีการสร้างการรับรู้ผ่านชุดความรู้ทางสังคม วัฒนธรรมไทย เกี่ยวกับการอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย มารยาทไทย การประหยัด การอดออม มีการผลิตซ้ำค่านิยม ประเพณีที่เน้นการเคารพและกตัญญูต่อ ผู้ที่มีพระคุณ ผลิตซ้ำอุดมการณ์ชายเป็นใหญ่ผ่านตัวละครที่มีบทบาทสำคัญ ในครอบครัว เช่น คุณปู่ มีการให้โอกาสทางการศึกษาแก่ตัวละครชายมากกว่าตัวละครหญิง ส่วนตัวละครหญิงเน้นการสืบทอด ขนบความเป็นกุลสตรีแบบฉบับที่สืบทอดจากราชสำนักตามค่านิยมความเป็นแม่ศรีเรือนของสังคมไทย อิทธิพลของวาทกรรมความเป็นไทย ส่งผลต่อสังคมไทยปัจจุบัน โดยเฉพาะวาทกรรมชายเป็นใหญ่ที่ยังคงมีบทบาทสำคัญในสังคมไทยอยู่ แม้มีการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในลักษณะความเท่าเทียมกันก็ตาม ด้านวาทกรรมเด็กดีและวาทกรรมแม่ศรีเรือนสังคมไทยยังให้ความคาดหวังแต่มีอิทธิพลในบางแง่มุม เช่น ความเป็นหญิงมีบทบาทมากขึ้น เพราะต้องทำงานทั้งในบ้านและนอกบ้าน รวมทั้งต้องมีการศึกษาและมีความเป็นกุลสตรีตามที่สังคมคาดหวัง ด้านวาทกรรมเด็กดียังคงให้คุณค่ากับเด็กที่มีความประพฤติดี มีมารยาท และมีความกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ เด็กดีจึงมีความหมายรวมถึงคุณสมบัติของคนดี และมีคุณธรรมสอดคล้องกับวาทกรรมความเป็นไทย นอกจากนี้ กลวิธีการนำเสนอเนื้อเรื่องผู้ประพันธ์ใช้เทคนิควิธีการเล่าเรื่องผ่านตัวละครนำเสนอเหตุการณ์และแบบแผนการดำเนินชีวิตของผู้คนในช่วงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ใช้ฉากสังคมเมืองของชนชั้นกลางในครอบครัวใหญ่ที่สัมพันธ์กับการเมือง การปกครอง และการเชื่อมโยงกับบุคคลในสังคมต่าง ๆ อันทำให้เห็นประสบการณ์และวิถีชีวิตของคนในสังคมไทยเปลี่ยนแปลงไปตามบริบท สังคม ทั้งนี้วาทกรรมความเป็นไทยที่ปรากฏในวรรณกรรมเรื่องเมื่อคุณตาคุณยายยังเด็ก ยังคงมีอิทธิพลต่อสังคมไทยปัจจุบัน

Abstract: The independent study titled Thainess Discourse in "When Grandparentswere young" had an objective to analyze the discourse of Thainess Discourse in "When Grandparents were young". This was qualitative research. Utilizing Discourse concept by Michel Foucault as an analysis approach. The result found 2 main discourses were 1) Thainess related to family unit consisting of good children, good wife, and relative society. 2) Thainess related to society consisting of patriarchy and social class. The construction of each discourse used language through didactics from generation to generation. The awareness was made by a set of knowledge about society and culture, for example, Thai culture preservation, Thai manner, and frugality. The reproduction of values and customs of respect and gratitude to benefactor including the reproducing of patriarchal ideology through the main characters such as grandfather. Giving male characters more educational opportunities than female characters. For the female characters, they focused on inheriting the traditions of femininity learned from the royal court according to the good wife values of Thai society. Influence of Thainess discourse affected on current Thai society especially male-dominated discourse that still played an important role in Thai society even there was an awareness of equality. In terms of the discourse of good children and the discourse of good wife. In Thai society, there were still expectations but influences in some aspects, for example, women had a greater role because they had to work both within the home and outside including being educated and being feminine as expected by society. In terms of good-child discourse, there was still value in children who had good behavior, manners, and were grateful to their benefactors. A good child therefore had the meaning and qualities of a good perso having morals consistent with the discourse of Thainess. In addition, techniques of presenting story, the author narrated through characters to present events and life pattern of people in the early Rattanakosin period and used the urban society of the middle class in a large family in relation to politics, government, and connections with people in various societies, which showed the experiences and lifestyles of people in Thai society changing according to the social context. In this regard, the discourse of Thainess appeared in "When Grandparents were young" “still had an influence on Thai society nowadays.

มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: ลำปาง

Email: lprulibrary1@gmail.com

Name: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธนพร หมูคำ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Issued: 2568-03-03

งานวิจัย/Research report

application/pdf

วจ 895.91 ว241ว 2566

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ภาษาไทย

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง

ใช้เวลา

0.022015 วินาที