ศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระเมฆิยเถระ

Name: พระบุญสิริ สิริปุญฺโญ (มุ่งสุข)

keyword: การบรรลุธรรม

; การบำเพ็ญบารมี

; พระเมฆิยเถระ

Abstract: สารนิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 2 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระเมฆิยเถระ โดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท และเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง สรุปวิเคราะห์ เรียบเรียง บรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า การบำเพ็ญบารมี คือ ปฏิปทาอันยวดยิ่ง ได้แก่ ความดีที่บำเพ็ญอย่างพิเศษ ส่วนการบรรลุธรรม คือ การบรรลุเป็นพระอริยบุคคล 4 ระดับ ได้แก่ พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ ผู้ที่จะบรรลุเป็นพระอริยบุคคลต้องพัฒนาจิตจนรู้แจ้งอริยสัจทั้ง 4 ด้วยการภาวนามยปัญญา ส่วนหลักการปฏิบัติเพื่อการบรรลุธรรมต้องอาศัยการดำเนินชีวิตตามหลักไตรสิกขา คือ การฝึกหัดอบรมกาย วาจา ใจด้วยศีล สมาธิและปัญญาให้บริบูรณ์จนบรรลุเป้าหมายสูงสุด คือ พระนิพพาน พระเมฆิยเถระ ในอดีตชาติเคยเกิดในสมัยพระวิปัสสีพุทธเจ้า กระทำความเคารพในพระพุทธเจ้าที่ทรงปลงพระชนมายุสังขาร หลังจากเสียชีวิตจึงได้เกิดในสวรรค์ตลอดกัป ไม่เคยเกิดในทุคติเลย นี้เป็นอานิสงส์ของการตั้งจิตรำลึกถึงพระพุทธเจ้า ในชาติสุดท้าย ท่านถือกำเนิดในตระกูลแห่งเจ้าศากยะ ในพระนครกบิลพัสดุ์ บวชในสำนักของพระบรมศาสดา อุปัฏฐากพระพุทธเจ้าอยู่ในปฐมโพธิกาล ท่านเข้าไปยังอัมพวันนั่งพักกลางวันอยู่เกิดอกุศลวิตก 3 ประการ คือ กามวิตก พยาบาทวิตก วิหิงสาวิตก ไม่อาจทำกรรมฐานให้เป็นสัปปายะได้ พระพุทธองค์ให้ท่านเจริญธรรม 5 ประการ คือ 1) เป็นมีกัลยาณมิตร 2) เป็นผู้มีศีลสำรวมในพระปาติโมกข์ 3) เป็นผู้พูดวาจาเป็นสุภาษิต 4) เป็นผู้มีความเพียรความบากบั่น 5) เป็นผู้มีปัญญา และพระองค์ตรัสให้บำเพ็ญธรรมอีก 4 ประการ คือ 1) บำเพ็ญอสุภะเพื่อละราคะ 2) บำเพ็ญเมตตาเพื่อละพยาบาทวิตก 3) บำเพ็ญอานาปานสติเพื่อละวิตก 4) บำเพ็ญอนิจจสัญญาเพื่อถอนอัสมิมานะได้เด็ดขาด พระเมฆิยเถระได้ปฏิบัติตามโอวาทของพระพุทธเจ้าและตั้งอยู่ในความไม่ประมาท เพียรพยายามบำเพ็ญสมณธรรม ไม่นานก็ได้บรรลุพระอรหันต์

Abstract: This research paper contained 2 objectives; 1) to study of perfection accumulation and enlightenment in Theravada scriptures, and 2) to analyze the perfection accumulation and enlightenment of Meghiyathera. The studied data was collected from primary sources of Early Buddhism and other concerned documents related, summarized, analyzed, compiled in descriptive types. The results showed that perfection accumulation refers to a certain practice of great virtue cultivating or a supreme perfection performance for the enlightenment of the truth. Dhamma attainment refers to the attainment of the four Noble Ones, namely Sotāpanna, Sakadāgāmī, Anāgāmī, and Arahanta. One who is able to attain enlightenment must train his mind until he has got realized Four Noble Truths by sincerely following Three Trainings or Tisikkha, i.e. training the body, speech with morality, concentration and wisdom to improve and fulfill the perfection for Nibbana attainment which is highest goal of Buddhist task. Venerable Meghiyathera in his previous life was born in the Vipassi Buddha, worshiped the Buddha who had converted his life. With such virtue, he had entered in the heavens after his death, never fall into hell realms. This is the fruit of reminding to the Buddha’s virtues. In his last life, he was born into the family of Sakya clan in Kapilavastu, ordained under supervision of the great Master, the Buddha. In early time of Buddha’s life, he was his attendant monk. Once he entered Ambavana grove, sat at daytime, reminding to three kinds of Vitaka or unwholesome thought, namely: lust, vengeance, anxiety, and violence, unable to meditate as usual. The Buddha encouraged him to develop five virtues: 1) having good fellowship, 2) following Pāṭimokkha or disciplinary codes, 3) being eloquent with truth, 4) having perseverance, 5) being wise. In addition, the Buddha taught him to practice 4 more virtues, namely: 1) cultivating Asubha in order to abandon lust; 2) being loving-kind or Mettā to avoid vengeance, 3) exercising Ānāpānasati in order to cut off worry thought, 4) practicing impermanence perception in order to completely withdraw from conceit or Asmimāna. Meghiyathera strictly followed the Buddha’s guideline and living with mindfulness, strived for spiritual enlightenment, soon he attained Arahatship.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: วิโรจน์ คุ้มครอง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2564

Modified: 2567-07-15

Issued: 2567-07-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาวิปัสสนาภาวนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระบุญสิริ สิริปุญฺโญ (มุ่งสุข).pdf	2.41 MB

ใช้เวลา

0.030411 วินาที