การสร้างเครื่องมือคัดกรองปัญหาทางจิตสังคมของสหวิชาชีพเพื่อส่งต่อบริการทางสังคมสงเคราะห์ แผนกสูติกรรมและทารกแรกเกิด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย

Development of psychosocial problem screening tool by multidisciplinary for delivering social services at the Obstetrics and Neonatal Care Unit, King Chulalongkorn Memorial Hospital and Thai Red Cross

Name: ทิพย์พรัตน์ แก้วภิรมย์

keyword: เครื่องมือคัดกรอง

; ปัญหาทางจิตสังคม

; เทคนิคเดลฟาย

Abstract: การศึกษาเรื่อง “การสร้างเครื่องมือคัดกรองปัญหาทางจิตสังคมของสหวิชาชีพเพื่อส่งต่อบริการทางสังคมสงเคราะห์ แผนกสูติกรรมและทารกแรกเกิด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเด็นปัญหาทางจิตสังคมที่เกิดขึ้นกับกลุ่มผู้ป่วยสูติกรรมและทารกแรกเกิด และเพื่อสร้างเครื่องมือคัดกรองปัญหาทางจิตสังคมของสหวิชาชีพเพื่อการส่งต่อบริการงานสังคมสงเคราะห์ในแผนกสูติกรรมและทารกแรกเกิด เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participation Action Research: PAR) โดยใช้เทคนิคเดลฟาย (Delphi Technique) ในการสำรวจความคิดเห็นจากสหวิชาชีพที่เป็นผู้ปฏิบัติงานเฉพาะทางด้านสูติกรรมและทารกแรกเกิด ประกอบด้วย สูติแพทย์ กุมารแพทย์ พยาบาลวิชาชีพเฉพาะทางหลังคลอด พยาบาลวิชาชีพเฉพาะทางทารกแรกเกิด นักสังคมสงเคราะห์ และผู้ช่วยพยาบาล จำนวน 19 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลแบ่งเป็นสองขั้นตอน ได้แก่ 1) การเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์โดยใช้แบบคำถามปลายเปิด และ 2) การเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามแบบการระบุความเห็นเป็นลักษณะการเลือกสเกล (Rating scale) 5 ระดับ เก็บข้อมูลจนได้ความเห็นเป็นฉันทามติ (Cosencus) โดยการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้ด้วยสถิติพื้นฐาน ได้แก่ การหาค่ามัธยฐาน (Median) และการหาค่าพิสัยระหว่าง ควอไทล์ (Interquartile Range) และหลังจากนั้น ผู้ศึกษาดำเนินการสร้างเครื่องมือคัดกรองปัญหาทางจิตสังคม พร้อมทั้งมีการทดลองใช้เครื่องมือจริงที่หอผู้ป่วยสูติกรรมและทารกแรกเกิด จากการศึกษา มีข้อค้นพบที่เกี่ยวข้องในการสร้างเครื่องมือคัดกรอง ได้แก่ 1) ขอบเขตประเด็นปัญหาทางจิตสังคม สหวิชาชีพเห็นด้วยมากถึงมากที่สุดกับประเด็นปัญหาทางจิตสังคมที่มีในเครื่องมือคัดกรอง ประกอบด้วย ปัญหาทางด้านร่างกาย ปัญหาทางด้านอารมณ์และจิตใจ และปัญหาทางด้านครอบครัวและสังคม 2) รูปแบบการคัดกรอง สหวิชาชีพทั้ง 19 ท่าน มีความเห็นด้วยมากที่สุดต่อการสร้างเครื่องมือการคัดกรองปัญหาทางจิตสังคมในรูปแบบเลือกรายการตัวเลือกที่เกี่ยวข้อง (Check list) โดยมีเนื้อหาการคัดกรองที่สั้น กระชับ จำนวนไม่มาก มีความเข้าใจที่ตรงกันในเนื้อหา และเตรียมพร้อมรับสำหรับวิธีการการคัดกรองในรูปแบบออนไลน์ และ 3) วิธีดำเนินการคัดกรองโดยทีมสหวิชาชีพ ประกอบด้วย แพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ประจำหอผู้ป่วย โดยมีการทดลองใช้เครื่องมือจริงกับสหวิชาชีพดังกล่าว ผลจากการทดลองใช้สหวิชาชีพที่ทำการทดลองใช้ จำนวน 17 คน ประกอบด้วย แพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ประจำหอผู้ป่วยต่างให้ความเห็นว่าการมีเครื่องมือคัดกรองเป็นสิ่งที่ดี ไม่ต้องคาดเดาปัญหาเอง และการมีเครื่องมือช่วยให้สามารถมองเห็นปัญหาของผู้ป่วยได้ชัดมากยิ่งขึ้น ข้อเสนอแนะในการศึกษา ได้แก่ 1) ข้อเสนอแนะก่อนการใช้เครื่องมือจริง ควรมีการจัดอบรมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเนื้อหาและวิธีการใช้เครื่องมือคัดกรองปัญหาทางจิตสังคม ควบคู่กับการสร้างเป็นคู่มือการใช้ และควรมีการศึกษาพัฒนารูปแบบเนื้อหาให้สหวิชาชีพสามารถใช้งานได้จริง 2) ข้อเสนอแนะด้านเนื้อหา มีการให้ข้อสังเกตต่อประเด็นปัญหาทางจิตสังคมจากการหย่าร้างหรือการเป็นมารดาเลี้ยงเดี่ยว ข้อสังเกตต่อวิชาชีพผู้ช่วยพยาบาลหรือวิชาชีพที่จะเป็นผู้ดำเนินการคัดกรอง รวมถึงการพัฒนาเครื่องมือให้สามารถระบุความเร่งด่วนของปัญหาได้ และ 3) ข้อเสนอแนะสำหรับผู้ปฏิบัติงานสังคมสงเคราะห์ นักสังคมสงเคราะห์สามารถใช้การศึกษาวิจัยเป็นเครื่องมือพัฒนาการทำงานร่วมกับสหวิชาชีพ อีกทั้ง สร้างเครื่องมือที่เป็นแบบประเมินทางสังคมสำหรับนักสังคมสงเคราะห์ในการปฏิบัติงานกับผู้ป่วย รวมทั้งการพัฒนาเครื่องมือคัดกรองในรูปแบบที่สามารถให้ผู้ป่วยและครอบครัวเป็นผู้ประเมินตนเองได้

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: วิไลภรณ์ โคตรบึงแก

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: สดใส คุ้มทรัพย์อนันต์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2564

Modified: 2567-07-11

Issued: 2567-07-11

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2021.1261

tha

DegreeName: สังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สังคมสงเคราะห์ศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	14870tipparat.pdf	8.11 MB	2	2025-05-27 21:42:12

ใช้เวลา

0.031221 วินาที