รูปแบบการบูรณาการหลักสัปปายะเพื่อส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัย ในเทศบาลตำบลดอยสะเก็ด อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่

Name: ลำภู เปรมจิตร์

keyword: การบูรณาการ

; หลักสัปปายะ

; ผู้สูงวัย

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์เรื่อง “รูปแบบการบูรณาการหลักสัปปายะเพื่อส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัย ในเทศบาลตำบลดอยสะเก็ด อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่” มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาหลักสัปปายะเพื่อส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัยในพระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษาแนวคิดการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัยในเทศบาลดอยสะเก็ด อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการบูรณาการหลักสัปปายะเพื่อส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัยในเทศบาลตำบลดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ งานวิจัยนี้ เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้วิจัยทำการเก็บข้อมูลภาคสนาม จากประชากรกลุ่มตัวอย่างผู้สูงวัยและผู้ที่เกี่ยวข้อง จำนวน 31 คน เพื่อทำการวิเคราะห์โดยการใช้หลักสัปปายะเพื่อหาข้อมูลในการส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัย ผลการวิจัยพบว่า หลักสัปปายะ หมายถึง สิ่งที่สบายและเกื้อหนุนในการเจริญภาวนาให้ได้ผลดี ประกอบไปด้วยสิ่งต่าง ๆ 7 ประการ คือ 1) ที่อยู่อันเหมาะไม่พลุกพล่านจอแจ 2) มีแหล่งอาหารอำนวยอยู่ไม่ใกล้ไม่ไกลเกินไป 3) การพูดคุยที่เหมาะหรือมีข่าวสารและสื่อสารที่เอื้อต่อปัญญา 4) บุคคลที่ทรงภูมิปัญญาเป็นที่ปรึกษาเหมาะสม 5) อาหารที่เหมาะสมกับร่างกายและเกื้อกูลต่อสุขภาพ 6) สภาพอากาศธรรมชาติแวดล้อมเหมาะสม 7) อิริยาบถที่สมดุล ตามหลักสัปปายะทั้ง 7 ประการนี้ เมื่อบุคคลหรือสังคมแสวงหาหรือกระทำให้ครบแล้วจะส่งผลให้การพึ่งพาตนเองเกิดขึ้นได้โดยง่าย การพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัยในอำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ นั้น จากการศึกษาพบว่า ผู้สูงวัยในกลุ่มตัวอย่างเกือบทั้งหมดยังคงพึ่งพาเงินสวัสดิการของรัฐ และรายได้ที่มาจากลูกหลาน ส่วนในเรื่องที่เกี่ยวข้องหลักสัปปายะทั้ง 7 ข้อนั้น พบว่าที่อยู่อาศัยของผู้สูงวัย ไม่เหมาะสมกับวัย ในเรื่องที่มาของอาหาร สำหรับการบริโภคไม่เหมาะสม การรับข้อมูลข่าวสารของผู้สูงวัยนั้น ยังไม่เหมาะสมกับวัยและไม่เกี่ยวข้องกับสุขภาพการการพึ่งพาตนเอง ผู้สูงวัยไม่มีที่ปรึกษาทางสุขภาพอย่างเพียงพอ และรับประทานอาหาร ไม่เหมาะสมกับวัยผู้สูงอายุ ส่วนในเรื่องธรรมชาติแวดล้อมนั้นอยู่ในเกณฑ์ที่ดี ผู้สูงวัยเกือบทั้งหมดไม่มีการออกกำลังทั้งหมด รูปแบบการบูรณาการหลักสัปปายะเพื่อส่งเสริมการพึ่งพาตนเองของผู้สูงวัยในเทศบาลตำบลดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า ผู้สูงวัยที่จะสามารถพึ่งพาตนเองได้นั้นควรจะต้องประกอบด้วยหลักทั้ง 7 ประการต่อไปนี้ 1) ที่อยู่อาศัยต้องถูกปรับแต่งให้เหมาะสม 2) ที่มาของอาหารจะต้องปรับให้เหมาะสมกับวัย ถูกสุขภาวะ 3) การรับข้อมูลข่าวสารจะต้องเกื้อกูลเหมาะสมกับวัย 4) ควรจะต้องมีที่ปรึกษาทางด้านสุขภาพและโภชนาการ 5) ควรรับประทานอาหารที่เหมาะสมกับวัยและถูกต้องตามหลักโภชนาการ 6) ควรอยู่ในสถานที่ปลอดโปร่งและเป็นธรรมชาติ และ 7) ควรออกกำลังกายตามสมควรแก่วัย อย่างไรก็ตามถ้าเงื่อนไขของหลักสัปปายะทั้ง 7 ประการนี้ถูกบูรณาการและจัดการถูกต้องแล้วจะส่งผลให้ผู้สูงวัยมีความสามารถ ในการพึ่งพาตนเอง ความสามารถในการพึ่งพาตนเอง ของผู้สูงวัยจะเกิดขึ้นเองโดยง่ายและเป็นผลทำให้ผู้สูงวัยมีสุขภาพกายและใจที่ดี ช่วยส่งเสริมให้ผู้สูงวัยพึ่งพาตนเองมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี มีความรู้สึกสบายใจ เกิดความสงบในจิตใจตามหลักของสติปัฎฐานมีความเข้าใจ มีความเข้มแข็ง สดชื่น ผ่องใส ตามหลักของบุญกิริยาวัตถุ มีความสุขนำไปสู่การเกิดอารักขกัมมัฏฐาน เป็นผู้สูงวัยที่มีความสุขทั้งร่างกายและจิตใจรวมถึงมีอายุที่ยืนยาว เป็นมิ่งขวัญของลูกหลานต่อไป

Abstract: The dissertation entitled ‘An Integrated Model of the Sappāya Principle to Promote Self-Reliance of the Elderly in Doi Saket Subdistrict Municipality, Doi Saket District, Chiang Mai Province’ is of three objectives: 1) to examine the Sappāya principle as found in the Theravada Buddhist scriptures, 2) to investigate the concept of Sappāya and Self-Reliance of the elderly and 3) to propose the integrated model of the Sappāya principle to promote self-reliance of elderly in Doi Saket Subdistrict Municipality, Doi Saket District, Chiang Mai Province. It was a qualitative study based on field data obtained from 31 elderly and to analyze data utilizing the Sappāya principle to enhance elderly self-reliance. The results revealed that the principle of Sappāya refers to to things that are comfortable and supportive in meditating with good results. It consists of seven conditions things viz., 1) suitable abode, 2) suitable resort, 3) suitable speech, 4) suitable person, 5) suitable food, 6) suitable climate and 7) suitable posture. When an individual or a community pursues or completes these seven Sappāya principles, self-reliance will naturally develop. The study revealed that virtually all the elderly in our sample still relies on government assistance payments and income from their children in terms of self-reliance in Doi Saket District, Chiang Mai Province. Concerning the seven Sappāya principles, it was discovered that the elderly's housing was not appropriate for their age in terms of food origin. Information obtained from the elderly It is not age-appropriate and has nothing to do with health or self-sufficiency. There aren't enough health counselors for the elderly, and it's not appropriate for them. The natural environment is in good condition. Almost no elderly folks exercise at all. According to an Integration Model of Sappāya Principles to Promote Elderly Self-Reliance in Doi Saket Subdistrict Municipality, Chiang Mai Province, the elderly's self-reliance should include the following seven principles: 1) Housing must be appropriately adapted; 2) food sources must be improved to be appropriate for the elderly and healthy; 3) information received must be supportive and age appropriate; 4) the person should have a health and nutrition consultant; and 5) the person should eat an appropriate and correct diet. According to dietary principles, 6) should be in a clear and natural environment, and 7) should exercise according to age. However, if the circumstances of these seven Sappāya principles are merged and appropriately handled, the old will be capable of self-sufficiency. The old's ability to be self-sufficient will emerge naturally, and as a result, the elderly will be in good bodily and mental condition. According to the Four Foundations of Mindfulness, the concepts of Bases of Meritorious Action provide a sense of contentment and peace of mind. They will have clarity and strength, as well as vigor and brightness. They will be happy, resulting in the development of a protective state, being an old person who is happy both physically and psychologically, and living a long life as a mascot for their children.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พูนชัย ปันธิยะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เยื้อง ปั้นเหน่งเพ็ชร์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2565

Modified: 2567-06-28

Issued: 2567-06-27

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: Doctor of Philosophy

Level: Doctorale Degree

Descipline: Buddhist Studies

Grantor: Mahachulalongkornrajavidyalaya University

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	นางสาวลำภู เปรมจิตร.pdf	7.32 MB	3	2025-01-20 18:57:36

ใช้เวลา

0.019615 วินาที