การร่วงหล่นของซากพืชและชีพลักษณ์ของพรรณไม้ในป่าดิบเขาระดับต่ำ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่

Litterfall and plant phenology in the lower montane forest at Doi Suthep-Pui National Park, Chiang Mai province

Name: ปิยวัฒน์ จันทร์ศรี

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (วิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้) 2562

Classification :.LCCS: QK364

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: พรรณไม้ -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

ThaSH: ชีพลักษณ์พืช -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

ThaSH: ซากพืช -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

ThaSH: ซากพืชที่ร่วงหล่น -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

Abstract: การร่วงหล่นของซากพืชในระบบนิเวศไม้มีความผันแปรและสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยแวดล้อมค่อนข้างสูง โดยเฉพาะในบริเวณพื้นที่สูงที่สังคมพืชมีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศมาก การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณการร่วงหล่นของซากพืชและชีพลักษณ์ของพรรณไม้ในป่าดิบเขาระดับต่ำ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ – ปุย จังหวัดเชียงใหม่ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณซากพืชกับปัจจัยแวดล้อม โดยสร้างตะแกรงดักซากพืช ขนาดพื้นที่ปากตะแกรง 0.5 ตารางเมตร จำนวน 50 ตะแกรง กระจายคลุมพื้นที่ 1 เฮกแตร์ และทำการเก็บข้อมูลซากเพื่อทำการจำแนกชนิดและองค์ประกอบส่วนซากพืช ทุก ๆ เดือน ตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2557 ถึงกันยายน พ.ศ. 2562 ผลการศึกษา พบว่า ปริมาณการร่วงหล่นของซากพืชในป่าดิบเขาระดับต่ำ มีน้ำหนักเฉลี่ยรายปี เท่ากับ 10.89 ± 1.19 ตันต่อเฮกแตร์ มีสัดส่วนองค์ประกอบของซากพืชที่เป็นส่วนใบสูงสุด (ร้อยละ 56.61 ของ น้ำหนักซากพืชทั้งหมด) รองลงมาคือ กิ่ง ผล และดอก (ร้อยละ 31.08, 10.01 และ2.3 ตามลำดับ) ปริมาณการร่วงหล่นของซากใบมีความสัมพันธ์กับปริมาณน้ำฝนและความชื้นดินในเชิงผกผัน และปริมาณน้ำฝนยังเป็นตัวแปรร่วมกับอุณหภูมิ ที่มีอิทธิพลกับปริมาณการร่วงหล่นของดอกและผล พรรณไม้ในป่าดิบเขาระดับต่ำ มีการ ร่วงหล่นของซากพืชตลอดทั้งปี แต่มีความผันแปรกันตามตามการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยแวดล้อมในแต่ละช่วงเวลาและชนิดไม้ ปริมาณซากพืชในฤดูแล้งมีปริมาณมากกว่าฤดูฝนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) โดยเฉพาะพรรณไม้เด่นในป่าดิบเขาระดับต่ำที่มีปริมาณการร่วงหล่นสูงสุด ได้แก่ ก่อเดือย (Castanopsis acuminatissima) รองลงมาคือ ทะโล้ (Schima wallichii), ก่อใบเลื่อม (Castanopsis tribuloides), ก่อหรั่ง (Castanopsis armata), มณฑาดอกแดง (Manglietia garreii) และก่อดำ (Lithocarpus truncatus) ดังนั้น การทราบชีพลักษณ์ของพรรณไม้ โดยเฉพาะช่วงเวลาการติดผล สามารถประยุกต์หาช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการคัดเลือกเก็บผลหรือเมล็ดของพรรณไม้เพื่อใช้ประโยชน์ในการฟื้นฟูป่าได้ The litterfall in forest ecosystem is highly fluctuated and related to environmental factors changes, especially in high land which plant communities are susceptible on climate changes. The purposes of this research were to clarify the amount of litterfall and tree phenology, and detect the relationship between litterfall period and environmental factors in lower montane forest at Doi Suthep-Pui national park, Chiang Mai province. The litter traps with mouth size of 0.5 m2 were established, total 50 traps which, covered 1 ha area. In every month during October 2014 to September 2019, the litters were collected, then, separated and measured into each plant component part. The results showed that the total annual averaged of litters in lower montane forest was 10.89 ± 1.19 t ha-1 . Leaf litter was the highest value (56.61% of total litterfall) and followed by twig, fruit and flower components (31.08, 10.01 and 2.3 % respectively). The amount of leaf litter had inversely related to rainfall and soil water content. In addition, the rainfall played the interaction correlation with temperature which had influenced on shading of flowers and fruits. The species in lower montane forest can be shaded their litters though the whole year, however, it varied among seasonal and species. The amount of litterfall was significantly different (p<0.05) between seasons. It had higher in the dry season than rainy season, particular, the dominant species such as Castanopsis acuminatissima followed by Schima wallichii, Castanopsis tribuloides, Castanopsis armata, Manglietia garreii and Lithocarpus truncates. Thus, the knowledge on phenology, especially, fruiting period can be applied for collecting fruits or seed in the suitable time to utilize on forest restoration.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ดอกรัก มารอด

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: นิสา เหล็กสูงเนิน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2562

Modified: 2567-05-23

Issued: 2567-05-23

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=http://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2562/piyawat-cha-all.pdf

CallNumber: QK364.ป36

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: วิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	piyawat-cha-all.pdf	5.58 MB	1	2024-10-05 12:35:23

ใช้เวลา

0.020482 วินาที