การวิเคราะห์โซ่คุณค่าพริกไทย จังหวัดจันทบุรี ประเทศไทย

An analysis of pepper value chain in Chanthaburi province Thailand

Name: อรวิลัญช์ญา อุไรศรีพงศ์

ThaSH: มหาวิทยาลัยบูรพา -- สาขาวิชาการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน

Classification :.DDC: 658

ThaSH: พริกไทย

ThaSH: การบริหารงานโลจิสติกส์

Abstract: การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์โซ่คุณค่าและเสนอแนวทางในการยกระดับโซ่คุณค่าของพริกไทยในอำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี โดยการสัมภาษณ์ผู้ที่ส่วนเกี่ยวข้องในโซ่คุณค่าประกอบด้วย 1) เกษตรกรผู้ปลูกพริกไทยในเขตพื้นที่อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี จำนวน 148 ราย 2) ผู้รวบรวม ผู้รับซื้อ ผู้แปรรูป จำนวน 15 ราย และ 3) ผู้ค้าปลีก ผู้ขายในร้านของฝากชุมขน ตลาดและอื่น ๆ จำนวน 10 ราย จากนั้นวิเคราะห์สถานการณ์การแข่งขัน โดยใช้แผนภูมิเพชร (Diamond mode) รวมทั้งการวิเคราะห์จุดเข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT Analysis) นำเสนอกลยุทธ์ในการยกระดับโซ่คุณค่าพริกไทย จังหวัดจันทบุรี โดยการวิเคราะห์ TOWS Matrix ผลการศึกษา พบว่า กระบวนส่วนต้นน้ำ คือ ตัวแปรหลักที่ส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของปริมาณพริกไทย สาเหตุสำคัญเกิดจากเกษตรกรหันไปปลูกพืชชนิดอื่นที่ให้ราคาสูง และมีตลาดรองรับที่มั่นคงกว่า อีกทั้งต้นทุนการปลูกที่สูงขึ้นเมื่อเทียบกับราคาผลผลิต รวมถึงค่าแรงในการเก็บเกี่ยวค่อนข้างสูง จึงทำให้เกษตรกรโค่นต้นพริกไทยทิ้ง เพื่อปลูกพืชที่ตลาดต้องการทดแทน ทั้งนี้ การลดลงของพริกไทยเกิดจากสาเหตุอื่นในกระบวนการกลางน้ำและปลายน้ำร่วมด้วย เช่น การแปรรูปที่ซับซ้อนและใช้เวลานาน การนำเทคโนโลยีเข้ามาปรับใช้ก่อนข้างน้อย การถูกกำหนดราคาซื้อขายจากรายใหญ่ บรรดาผู้ประกอบการรายเล็กไม่มีอำนาจต่อรองตลาด มีการลักลอบนำเข้าพริกไทยจากต่างประเทศอย่างผิดกฎหมาย เป็นต้น ดังนั้น ผู้วิจัยจึงได้เสนอแนวทางการยกระดับห่วงโซ่คุณค่าพริกไทยในอำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี ด้วยการเสนอ 4 กลยุทธ์ ตามทฤษฎี TOWS Matix ดังนี้ 1) SO: กลยุทธ์เชิงรุก ทำการตลาดมุ่งเนั้นการบอกเล่าเรื่องราวและแสดงแหล่งที่มาของพริกไทยให้ผู้บริโภคได้รับรู้ถึงคุณค่า คุณภาพ และสรรพคุณที่ดีงามของพริกไทยที่ปลูกในจังหวัดจันทบุรี สร้างสรรผลิตภัณฑ์ที่แปลกใหม่ ส่งขายไปทั่วประเทศ และส่งออกต่างประเทศ WO: กลยุทธ์เชิงแก้ไข สร้างมาตรฐานพริกไทยของประเทศไทยให้มีคุณภาพ และควบคุมกระบวนการผลิต ราคาขาย รวมถึงบรรจุภัณฑ์ เพื่อสร้างมาตรฐานให้สามารถแข่งขันกับพริกไทยจากต่างประเทศได้ ST: กลยุทธ์เชิงป้องกัน มุ่งนั้นสร้างคุณค่าให้แก่พริกไทยของประเทศไทย ให้ผู้บริโภคเข้าใจและทราบถึงคุณภาพและความแตกต่างระหว่างสินค้าที่มีคุณภาพและเป็นของคนไทยด้วยกัน และไม่สนับสนุนการลักลอบนำเข้าสินค้าผิดกฎหมาย WT : กลยุทธ์เชิงรับ รัฐบาลควรสนับสนุนการส่งออกไปขายยังตลาดต่างประเทศ และสร้างข้อกำหนดที่เข้มงวดมากยิ่งขึ้นสำหรับการนำเข้าพริกไทย

Abstract: The purpose of this study was to analyze the value chain situation and propose a guideline toenhance the value chain of pepper in Tha Mai District Chanthaburi Province. The interviews with thoseinvolved in the value chain consisted of 1) pepper farmers in the area of Tha Mai District, ChanthaburiProvince, there were 148 persons, 2) aggregators, buyers, and processors (15 persons), and 3) 10 retailers,sellers in souvenir shops, communities, markets, and others. The competition situation was analyzed by using Diamond Model, including Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats (SWOT Analysis) presentsstrategies for raising the value chain of pepper Chanthaburi Province by analyzing TOWS Matrix. The results of the study revealed that the upstream process is the main variable that affects the increase or decrease in the amount of pepper. The main reason is that farmers turn to plant other crops that give higher prices and have a more stable market. In addition, the cost of planting is higher compared to the product price. Including the labor cost of harvesting is quite high. As a result, farmers cut down pepper trees to grow crops that the market wants to replace. The decline in pepper was caused by other factors in the midstream and downstream processes, such as complex and time-consuming processing. There are illegal imports of pepper from abroad, etc. Therefore, the researcher has proposed a guideline for enhancing the value chain of pepper in Tha Mai District, Chanthaburi Province. By proposing 4 strategies based on the TOWS Matrix Theory as follows: 1 SO: Proactive Strategy Marketing focuses on telling stories and showing the source of pepper to consumers to know the value, quality and good properties of pepper grown in Chanthaburi province and create innovative products. WO: Corrective Strategies Create Thailand's pepper standard for quality and control the production process, selling price, including packaging to create a standard to be able to compete with pepper from foreign countries. ST: Defensive Strategy Focus on creating value for the pepper of Thailand let consumers understand and know the quality and the difference between quality products. It belongs to Thai people and does not support smuggling of illegal goods. WT: Passive strategy. The government should support exports to foreign markets and create more stringent requirements for pepper imports.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: ฐิติมา วงศ์อินตา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Created: 2566

Modified: 2567-01-25

Issued: 2567-01-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว 658.5 อ376ก

tha

Spatial: ไทย (ภาคตะวันออก)

Spatial: จันทบุรี

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	61910055.pdf	3.21 MB	21	2025-04-16 20:57:59

ใช้เวลา

0.019534 วินาที