แนวทางการจัดการบริการสาธารณะให้แก่พื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน : กรณีศึกษาสถานีกลางบางซื่อ

Public service management guidelines for transit oriented development area : a case study of Bang-Sue Central Station

Name: ปิยธิดา สุภคุต

keyword: พื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน

; การจัดบริการสาธารณะ

; การพัฒนาพื้นที่

Abstract: การพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน เป็นการพัฒนาการใช้ประโยชน์ที่ดินหรือโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่บริเวณใกล้เคียงกับสถานี ตามหลักการพัฒนา Transit Oriented Development (TOD) โดยการวางแผนในเชิงพื้นที่จึงจะเป็นการพัฒนาพื้นที่ที่กระชับและมีกิจกรรมการใช้ประโยชน์ที่ดินที่ผสมผสาน เพื่อให้สามารถเชื่อมโยงการทำกิจกรรมในพื้นที่ได้อย่างสมบูรณ์และสะดวกมากยิ่งขึ้น นอกเหนือจากการพัฒนาในเชิงพื้นที่แล้ว ในส่วนของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการร่วมโครงการนั้น ก็เป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้การดำเนินโครงการประสบความสำเร็จ ซึ่งภาครัฐจะมีบทบาทหลักในการพัฒนาพื้นที่สถานีขนส่งมวลชนเพราะเป็นการพัฒนาบนฐานของการใช้ระบบขนส่งมวลชนซึ่งเป็นบริการสาธารณะ เกี่ยวเนื่องกับการจัดบริการสาธารณะที่รัฐจะมีหน้าที่โดยตรงในการบริหารจัดการให้แก่ประชาชน และด้วยข้อเท็จจริงเมื่อมีสถานีขนส่งมวลชนเกิดขึ้นก็จะส่งผลต่อพื้นที่ใกล้เคียง หากรัฐจะพัฒนาแต่เพียงตัวสถานีโดยไม่คำนึงถึงพื้นที่โดยรอบก็อาจจะเป็นเหตุผลให้เกิดความไม่คุ้มทุน และไม่สามารถเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมที่แท้จริงได้ ดังนั้น การวางแผนพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชนจึงเป็นภารกิจเกี่ยวเนื่องที่รัฐจะต้องดำเนินการให้สอดคล้องการพัฒนาสถานีและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ซึ่งรูปแบบการจัดบริการสาธารณะที่รัฐต้องดำเนินการนั้นมีอยู่หลากหลายวิธีการ โดยรวมไปถึงการเปิดโอกาสให้มีความร่วมมือของภาคส่วนอื่น ๆ เช่น ภาคเอกชน เข้ามาร่วมในการพัฒนา อาจจะเป็นทั้งในรูปแบบการร่วมลงทุนหรือการเช่าพื้นที่เพื่อพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ในระยะยาวได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับขอบเขตความรับผิดชอบ ความเหมาะสมของบริการสาธารณะ และประเภทของโครงการที่จะเกิดขึ้น งานวิจัยนี้ต้องการศึกษาว่าในบริบทพื้นที่โดยรอบสถานีกลางบางซื่อ เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร นั้น หากจะนำแนวคิดการจัดบริการสาธารณะรูปแบบต่าง ๆ มาปรับใช้ในการบริหารจัดการพื้นที่ โดยเปิดโอกาสให้มีการดำเนินงานร่วมกันระหว่างผู้มีส่วนร่วมในภาคส่วนต่าง ๆ อย่างภาครัฐ และภาคเอกชน เพื่อสนับสนุนการพัฒนาพื้นที่เชิงพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน (TOD) ที่กำลังมีแผนในการดำเนินการนั้น จะมีแนวทางในการบริหารจัดการที่เหมาะสมอย่างไร โดยจะศึกษาจากข้อมูลที่เกี่ยวข้องในหลักการของรูปแบบการจัดการบริการสาธารณะ รวบรวมข้อมูลการดำเนินการโครงการพัฒนาพื้นที่ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญในหลักการและประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา ทั้งภาควิชาการ ภาครัฐ และภาคเอกชน โดยจะวิเคราะห์ผลการศึกษาออกมาเป็น 3 ส่วน คือ 1. ปัจจัยในการพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน ได้แก่ 1.1) การวางแผน ออกแบบและพัฒนาต้องตอบโจทย์บริบทพื้นที่และผู้ใช้งาน 1.2) การกำหนดรูปแบบในการดำเนินการพัฒนาและโครงสร้างความรับผิดชอบให้ชัดเจน 1.3) การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเพื่อให้เกิดความร่วมมือในการพัฒนา และ 1.4) กฎหมาย นโยบาย อำนาจจากรัฐระดับสูง รวมถึง 2. ปัญหาและอุปสรรคของการพัฒนา ได้แก่ 2.1) พื้นที่บางส่วนพัฒนาไปก่อนแล้ว 2.2) การดำเนินตามกฎหมาย 2.3) ความพร้อมของพื้นที่ 2.4) การศึกษาการพัฒนาพื้นที่สถานีโดยรอบสถานีไม่สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ 2.5) การให้บริการของสถานีกลางบางซื่อล่าช้ากว่ากำหนด 2.6) ขอบเขตของรูปแบบการจัดบริการสาธารณะในการพัฒนาเมือง 2.7) โครงสร้างของหน่วยงานที่รับผิดชอบ และ 2.8) การบูรณาการการวางแผน อีกทั้ง 3. เสนอแนะแนวทางการจัดการและโครงการการพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีกลางบางซื่อตามรายแปลง

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: สุวดี ทองสุกปลั่ง หรรษาสุขสิน

Role: อาจารย์อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2565

Modified: 2567-01-09

Issued: 2567-01-09

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2022.937

tha

DegreeName: การผังเมืองมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การผังเมือง

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	13033piyathida.pdf	51.21 MB	22	2025-09-19 04:00:07

ใช้เวลา

0.021946 วินาที