การวางผังชุมชนยุคสมัยอิทธิพลต่างชาติ สู่นโยบายการอนุรักษ์อาคาร : กรณีศึกษา ช่วงปี พ.ศ.2430-2500

Planning for foreign influence in building conservation policy : case study of 2430-2500 /9+

Name: อริญชย์พงศ์ จรุงกิจสุวรรณ

ThaSH: อาคาร -- การบำรุงรักษาและการซ่อมแซม -- การจัดการ

ThaSH: สถาปัตยกรรมไทย -- อิทธิพลต่างประเทศ

ThaSH: อาคาร -- การใช้ประโยชน์

Abstract: การวิจัยเรื่อง การวางผังชุมชนยุคสมัยอิทธิพลต่างชาติ สู่นโยบายการอนุรักษ์อาคาร : กรณีศึกษา ช่วงปี พ.ศ.2430-2500 โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย 3 ประการ คือ เพื่อศึกษาที่มาพัฒนาการของชุมชนที่ได้รับอิทธิพลตามรูปแบบทางสถาปัตยกรรม ลักษณะอาคารที่ได้อิทธิพลต่างชาติเพื่อทําการวิเคราะห์ การใช้ประโยชน์ในพื้นที่อาคารและขอบเขตของชุมชนให้ตรงตามวัตถุประสงค์ของการใช้พื้นที่และการอนุรักษ์อาคาร เพื่อนําเสนอรูปแบบกรอบแนวความคิดในพื้นที่ศึกษา การออกแบบการวางผังและอนุรักษ์ชุมชนให้เหมาะสมกับรูปแบบการใช้พื้นที่ในปัจจุบันลักษณะอาคารทางสถาปัตยกรรมที่ได้อิทธิพลต่างชาติแบ่งออกเป็น 2 หัวข้อ ด้านอาคารอนุรักษ์ที่ดําเนินงานจากการสํารวจ สังเกตและลักษณะกายภาพชุมชนที่อยู่รอบพื้นที่ อาคารมีองค์ประกอบสําคัญหลากหลายด้านมีความสวยงามในเชิงรูปแบบทางสถาปัตยกรรมทั้งลวดลายและสัดส่วนอาคารที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์อาคารมีการสร้างในยุคสมัยที่มีผลต่อการเมืองอาณานิคมของประเทศเพื่อนบ้านสร้างต่อเนื่องและกระจายตามตําแหน่งที่ระบุในแผนที่ มีการสร้างตามเส้นทางแนวถนนมีชัย ลําน้ําโขงซึ่งในอดีตและปัจจุบันตําแหน่งอาคารที่ศึกษาทั้งหมดเมื่อผ่านระยะเวลามาอย่างยาวนานพบว่า สิ่งที่ควรคํานึงถึงเป็นงานส่วนแรกที่ต้องดําเนินงานเนื่องจากสภาพอาคารที่บางส่วนมีความชํารุดทรุดโทรม จําเป็นที่ต้องบูรณะอาคารใหม่ ด้านการพัฒนาการปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงรูปลักษณะอาคาร โดยองค์ประกอบอาคารมีตามลักษณะทางสถาปัตยกรรมลักษณะดังนี้แนวกรอบอาคารส่วนบน สัดส่วนของรูปลักษณะอาคาร อยู่ในส่วนที่ดีมากที่สุด, ลักษณะวัสดุ มุงหลังคา อยู่ในส่วนปานกลาง, ส่วนที่ไม่ปรากฏ อยู่ในส่วนลักษณะกรอบหน้าต่างปูนปั้น ลักษณะลวดลายบัวหัวเสาลักษณะลวดลายบัวคานข้อมูลแนวกรอบอาคารส่วนช่วงกลาง อยู่ในระดับดีมากที่สุด คือ ลักษณะรูปแบบหน้าต่างชั้นบนและลักษณะช่องลมเหนือหน้าต่าง ส่วนที่ไม่ปรากฏลักษณะ คือ ลักษณะรูปแบบระเบียง ชั้นบน ลักษณะบัวปูนปั้นและลักษณะช่องลมเหนือหน้าต่าง แนวกรอบอาคารส่วนช่วงล่าง ในระดับดีมากที่สุด คือ ลักษณะช่องลมเหนือประตูทางเข้ามีลักษณะประตูทางเข้า และมีบางส่วนของอาคารที่ไม่ปรากฏลักษณะรูปแบบการใช้ประโยชน์ในพื้นที่อาคารและขอบเขตของชุมชนให้ตรงตามวัตถุประสงค์ของการใช้พื้นที่และการอนุรักษ์อาคาร แบ่งออกเป็น 3 หัวข้อ หัวข้อด้านลักษณะการใช้ประโยชน์ภายในอาคารแบบสัมภาษณ์เจ้าของอาคารและผู้พักอาศัยจํานวน 5 อาคาร โดยเรื่องที่สําคัญจํานวน 4 เรื่อง 1) การปรับเปลี่ยนห้องน้ําเป็นส่วนสําคัญในการปรับปรุงปัจจุบันมีการย้ายห้องน้ําจากภายในอาคารบางหลังออกมาไว้นอกอาคารเพื่อความสะดวกแก่การใช้งาน2) การเข้าถึงหน่วยงานราชการมีความยุ่งยากมีขั้นตอนหลากหลาย ควรที่จะต้องให้หน่วยงานราชการให้ข้อมูลและมีแนะนําการเห็นถึงประโยชน์ในการใช้พื้นที่ภายในอาคารให้เกิดประโยชน์ 3)แนวความการใช้ประโยชน์เรื่องการสร้างอาคารใหม่จะถูกกว่าการดําเนินการอนุรักษ์ควรแนะนําเรื่องการใช้วัสดุทดแทนที่มีความคล้ายวัสดุเดิม การเลือกโครงสร้างสามารถใช้วัสดุสมัยใหม่เพื่อความแข็งแรงของอาคาร หรือวัสดุที่ใช้มีการตกแต่งให้สวยงาม 4) ค่าใช้จ่ายในการบูรณะอาคารมีค่าใช้จ่ายที่สูงมาก ด้านการศึกษาประเมินความพึงพอใจประเภทและลักษณะการใช้ประโยชน์ภายในอาคาร,การมีส่วนร่วมในการบํารุงรักษาอาคารอนุรักษ์,วิธีการเลือกในการปรับปรุงอนุรักษ์อาคาร ความคิดเห็นลักษณะการใช้ประโยชน์พื้นที่และการอนุรักษ์อาคารพบว่า การออกกฎนโยบายการควบคุมเรื่องของผังเมืองของรัฐจะทําให้เกิดขอบเขตการพัฒนาอย่างชัดเจน, การอนุรักษ์อาคารจะเป็นส่วนช่วยเรื่องของการท่องเที่ยวในเมืองนอกจากศิลปวัฒนธรรมที่มีอยู่เดิม รายได้ที่เกิดขึ้นจากนักท่องเที่ยวจะทําให้การอนุรักษ์อาคาร, การปรับปรุงสภาพอาคารให้มีเอกลักษณ์ต้องอาศัยวัสดุและความชํานาญของช่างโดยเมื่อมีการบํารุงรักษาอาคารสรุปผลด้านนโยบาย ผู้เชี่ยวชาญด้านนโยบายและการวางผังชุมชนเมืองจากการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่รัฐ จํานวน 9 ท่านพบว่า ผู้เชี่ยวชาญทุกท่านได้เน้นการให้ความสําคัญการมีส่วนร่วมของชุมชน, การสร้างนโยบายสร้างแรงจูงใจจากภาครัฐ, การจัดการเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในพื้นที่อาคารอนุรักษ์, การให้ข้อมูลโดยให้ความรู้ด้านการซ่อมแซมการเลือกใช้วัสดุ บูรณะอาคาร, การลําดับการให้ความสําคัญกับพื้นที่การให้นโยบายการจัดขอบเขต ด้านผังเมืองการวิเคราะห์วางผังและอนุรักษ์ชุมชน โดยการศึกษาเพื่อบูรณะอาคารทั้งหมด 3 วัตถุประสงค์และ 8 หัวข้อย่อยตามกระบวนการวิจัยที่ได้ศึกษา จากเจ้าของอาคาร ผู้พักอาศัยในพื้นที่ เจ้าหน้าที่รัฐ ผู้เชี่ยวชาญด้านอนุรักษ์อาคารและวางแผนชุมชนเมือง มีมุมมองและความคิดเห็นถึงประโยชน์ในการพัฒนาและอนุรักษ์บริเวณถนนมีชัย เทศบาลเมืองหนองคายจะนําประโยชน์แก่ชุมชนเป็นอย่างดีเมื่อเกิดการมีส่วนร่วมช่วยกันพัฒนาเมืองเพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยวและเกิดประโยชน์การใช้สอยอาคาร ข้อเสนอแนะด้านการจัดทํานโยบายสามารถทําโดย การกําหนดขอบเขตพื้นที่อนุรักษ์ เทศบาลเมืองหนองคายกําหนดเป็นพื้นที่อาคารอนุรักษ์ กําหนดเป็นพื้นที่ภูมิทัศน์วัฒนธรรม พื้นที่เส้นทางสัญจร พื้นที่จัดสรรประโยชน์ส่วนกลางด้านการท่องเที่ยวและพื้นที่ประโยชน์ใช้สอยรวมของชุมชนการค้าขายหรือพักผ่อน เป็นต้น เมื่อกําหนดพื้นที่อนุรักษ์และจึงนํามากําหนดขั้นตอนสู่นโยบายการวางแผนเพื่อนําไปสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม

สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. สำนักหอสมุดกลาง

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: Lifelong@kmitl.ac.th

Name: พัสตราภรณ์ ทิพยโสธร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Email : pastraporn.th@kmitl.ac.th

Created: 2564

Modified: 2566-08-24

Issued: 2566-08-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: ครุศาสตร์อุตสาหกรรมดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การศึกษาสถาปัตยกรรมและการออกแบบ

Grantor: สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

©copyrights สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Arinchapong Jarungkitsuwan.pdf	16.31 MB	1	2024-03-25 17:27:47

ใช้เวลา

0.027534 วินาที