การศึกษาวิเคราะห์แนวคิดและการพัฒนาตนเองตามหลักมงคลสูตรที่ปรากฏใน สุภาษิตพระร่วง

Name: สุนทร สุขทรัพย์ทวีผล

Organization : ผู้วิจัย

Name: พระครูพิพิธจารุธรรม

Organization : ผู้วิจัย

Name: ภูวเดช สินทับศาล

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การพัฒนาตนเอง

; มงคลสูตร

; สุภาษิตพระร่วง

Abstract: การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดและหลักปฏิบัติในการ พัฒนาตนเองตามหลักมงคลสูตร 2) เพื่อศึกษาแนวคิดการพัฒนาตนเองตามหลักคำสอนในสุภาษิต พระร่วง และ 3 เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์หลักปฏิบัติการพัฒนาชีวิตตามหลักมงคลสูตรกับหลักคำ สอนที่ปรากฏในสุภาษิตพระร่วง การวิจัยนี้เป็นการวิจัยในเชิงเอกสารโดยการวิเคราะห์พระไตรปิฎก และวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า มงคลสูตรเป็นพระสูตรสำคัญพระสูตรหนึ่งของพระพุทธศาสนา องค์ธรรมในมงคลสูตรมี ทั้งหมด 38 ประการ มีการไม่คบคนพาล เป็นต้น และภาวะจิตเกษมเป็นปริโยสาน มงคลสูตรเป็นหลัก ของการพัฒนาตนเองตามลำดับตั้งแต่ขั้นพื้นฐานคือการมีชีวิตที่สมบูรณ์ในความเป็นมนุษย์จนถึงขั้น สูงสุดคืออมตธรรมในพระพุทธศาสนา ได้แก่ พระนิพพาน เมื่อนำหลักธรรมในมงคลสูตรมาวิเคราะห์ ให้สอดคล้องกับหลักการพัฒนาตนเอง พบว่าหลักธรรมในมงคลสูตรนั้นสามารถจำแนกตามลักษณะ ของการพัฒนาตนเองออกเป็น ประเภท คือ 1) การพัฒนาตนเองขั้นพื้นฐาน ประกอบด้วยมงคล 18 ประการ 2) การพัฒนาตนเองขั้นกลาง ประกอบด้วยมงคล 12 ประการ และ 3) การพัฒนา ตนเองขั้นสูง ประกอบด้วยมงคล 8 ประการ สุภาษิตพระร่วงจัดอยู่ในประเภทวรรณคดีคำสอน (Didactic literature) เกิดจากการเก็บ สะสมรวบรวมถ้อยคำสั่งสอนที่มีคุณค่า มีคุณค่าทั้งด้านสติปัญญา ด้านวรรณศิลป์ ด้านคุณธรรม จริยธรรมและคุณค่าทางด้านสังคม สุภาษิตพระร่วงสามารถจำแนกตามลักษณะของการพัฒนาตนเอง ออกเป็น 6 กลุ่ม ได้แก่ 1) การพัฒนาตนเองต้านการมีสัมพันธไมตรี 2) การพัฒนาตนเองด้านการใช้ ชีวิต 3) การพัฒนาตนเองด้านการประกอบกิจการ 4) การพัฒนาตนเองด้านพฤติกรรม 5) การพัฒนา ตนเองต้านองค์ความรู้ และ 6) การพัฒนาตนเองด้านจิตใจ ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างหลักปฏิบัติการพัฒนาชีวิตตามหลักมงคลสูตรกับหลักคำสอนที่ ปรากฏในสุภาษิตพระร่วง จากการศึกษาวิเคราะห์พบว่า มงคลสูตรกับหลักคำสอนในสุภาษิตพระร่วง ในลักษณะที่สอดคล้องกัน คือ มงคลสูตรกับสุภาษิตพระร่วงเป็นแต่คำสอนที่มีหลักการเพื่อเป็น แนวทางของการประพฤติปฏิบัติตนให้เป็นคนดี ประสบความสำเร็จในชีวิต ดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้ อย่างเป็นสุข สามารถประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งทางด้าน ระบอบความคิด การดำรงชีวิต การปฏิสัมพันธ์กับบุคคลในสังคม รวมถึงการพัฒนาตนเองทางด้าน จิตใจ คำสอนในสุภาษิตพระร่วง จำนวน 129 บทมีความสัมพันธ์กับหลักมงคลสูตร 38 แต่มี 16 บทที่ไม่มีความสอดคล้องกับหลักมงคลสูตรเพราะเนื้อหาเป็นความเชื่อท้องถิ่น แต่ก็ไม่มีความขัดแย้ง กับหลักมงคลสูตร ในส่วนที่แตกต่างกันนั้น คือ เป้าหมายและวิธีการนำเสนอ เป้าหมายของมงคลสูตรนั้น เป็นไปเพื่อชีวิตอันเป็นอุดมสุข คือ พระนิพพาน จึงเป็นการพัฒนาชีวิตเพื่อความหลุดพ้นอย่างแท้จริง แต่สุภาษิตพระร่วงนั้นมีคำสอนที่มุ่งต่อการดำเนินชีวิตในสังคมอย่างสงบสุข แม้จะมีคำสอนที่เกี่ยวกับ การพัฒนาทางด้านจิตใจ อิงแอบกับคำสอนทางพระพุทธศาสนา แต่ก็ยังไม่มีเป้าหมายสูงสุด คือ พระ นิพพาน สำหรับวิธีการนำเสนอนั้นพบว่า มงคลสูตรมีความเชื่อมโยงกันเป็นลำดับ จาก 1 ไปสู่ 2 จาก 2 ไปสู่ 3 แต่ก็สามารถนำมาปฏิบัติได้เป็นเฉพาะข้อๆ ได้ด้วย ส่วนในสุภาษิตพระร่วงนั้นไม่ได้ เรียงลำดับความสำคัญก่อนหลัง ทำให้เนื้อหากระโดดไปมา ไม่ต่อเนื่องกัน

Abstract: There are 3 objectives of the research: 1) to study the concept and practice of self-development according to the principle of Mangala Sutta, 2) to study the concept of self-development according to the doctrine in Proverbs of Phraruang, and 3) to analyze the relationship between the principles of life development according to Mangala Sutta and the doctrines in Proverbs of Phraruang. This research is a documentary study by analyzing the related scriptures and literature. The study indicated that:- Mangala Sutta is one of the major suttas of Buddhism. There are 38 blessings in Mangala Sutta from "not to associate with fool; to dissociate from the wicked" etc. to finally "to have the mind which is secure". Mangala Sutta is the principle of self-development respectively from the basic to complete life in human beings to the highest Dharma in Buddhism - Nirvana. When analyzing the principles in Mangala Sutta to the principles of self-development, it was found that the principle in the Mangala Sutta can be classified by the nature of self-development into three categories: 1) basic self-development consists of 18 blessings, 2) intermediate self- development consists of 12 blessings, and 3) advanced self-development consists of 8 blessings. Proverbs of Phraruang is classified as Didactic literature. It is a collection of valuable words in intellect, moral, literature, ethics and social values. Proverbs of Phraruang can be classified according to the characteristics of self-development into 6 groups: 1) self-development in relationship, 2) self-development in life, 3) self- development in business, 4) self-development in behavior, 5) self-development in knowledge and 6) mental development. In term of relationship between the practice of life in accordance with Mangala Sutta and the doctrine in the Proverbs of Phraruang, the study revealed that the consistent manners between Mangala Sutta and the doctrine in Proverbs of Phraruang are the guiding principle of being good, succeeding in life, living happily in society which can be applied as a guide to the development of life effectively in aspect of thinking, living, interacting with people in society, and including mental self- development. The 129 verses in Proverbs of Phraruang are related to the Mangala Sutta 38, but there are 16 verses not correspondence with the Mangala Sutta because the contents are local belief. The differences are the goal and the presentation method. The goal of Mangala Sutta is to live a prosperous life - Nirvana which is the development of life for real freedom, while Proverbs of Phraruang has the doctrine that aims to live a peaceful society even in the teachings on mental development. Although Proverbs of Phraruang is based on Buddhism, it has no ultimate goal - Nirvana. For how to present, it was found that Mangala Sutta is connected from 1 to 2 from 2 to 3, still it can be treated as a specific item; on the other hand, Proverbs of Phraruang is not prioritized, so it makes the content jump back and forth inconsistently.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS 610760314

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2560

Modified: 2566-07-09

Issued: 2566-06-23

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	0035สุนทร สุขทรัพย์ทวีผล.pdf	3.9 MB	10	2024-12-15 10:09:11

ใช้เวลา

0.021807 วินาที