ศึกษาการเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรม ของพระอาจารย์สุเทพ สุเทโว ศูนย์ยุววาทศิลป์ วัดพระศรีอารย์ จังหวัดราชบุรี

Name: พระมหาสำราญน้อย ถิรธมฺโม (ฟีสันเทียะ)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: สุนทรพจน์

; การเผยแผ่

; พุทธธรรม

; พระพุทธศาสนา

; วัดพระศรีอารย์

; จังหวัดราชบุรี

Abstract: งานวิจัยนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่ พุทธธรรมของท่านพระอาจารย์สุเทพ สุเทโว ศูนย์ยุววาทศิลป์ วัดพระศรีอารย์ จังหวัดราชบุรี เพราะเล็งเห็นว่า การเผยแผ่ธรรมะในยุคปัจจุบัน พระสงฆ์ได้ใช้รูปแบบการเผยแผ่ธรรมะด้วยวิธีการเขียนมีจำนวนมากขึ้น การเขียนบทสุนทรพจน์ก็เป็นอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งถือว่าเป็นการเผยแผ่ที่ประยุกต์หลักพุทธธรรมเพื่อใช้ในการดำเนินชีวิตและแก้ปัญหาสังคมได้ ที่พระสงฆ์นักเผยแผ่ธรรมใช้ในการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย ทำให้ผู้รับสารเข้าใจหลัก“ศีลธรรม”ของศาสนา จนเกิดความซาบซึ้ง ทำให้เกิดผลในทางปฏิบัติ พระนักเทศน์ทั่วไปสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการเผยแผ่ธรรมะ เพื่อประโยชน์แก่สังคมต่อไปได้เป็นอย่างดียิ่ง ผลการศึกษาวิจัย เรื่องศึกษาการเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรมนั้น พบว่า เป็นส่วนสำคัญที่จะนำไปสู่การเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เพราะการเขียนบทสุนทรพจน์นั้น เป็นการประดิษฐ์ถ้อยคำที่ต้องใช้ความพิถีพิถันในการเรียบเรียงหลักพุทธธรรมได้อย่างไพเราะ ลึกซึ้ง คมคาย กินใจและเป็นระบบระเบียบมีความงดงามทางภาษา เป็นนวัตกรรมทางภาษาที่สามารถ่ายทอดอรรถธรรมและอรรถรสทางภาษาได้เป็นอย่างดี จนทำให้เกิดศรัทธาปสาทะน้อมนำหลักพุทธธรรมไปใช้ในชีวิตประจำวัน บทธรรมะที่ได้เรียบเรียงขึ้นนั้น นอกจากจะแสดงให้เห็นถึงความงดงามอย่างลึกซึ้ง ความมีชีวิตชีวาของภาษาไทยแล้ว ยังแสดงให้เห็นถึงอานุภาพแห่งพุทธธรรมที่สามารถพัฒนาคนสู่ความเป็นมนุษย์ นำความร่มเย็นและสงบสุขมาสู่สังคมได้สืบไป ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้ผู้วิจัยมีความสนใจเป็นอย่างยิ่งในการศึกษาค้นคว้า โดยทำการวิจัยเชิงเอกสารที่เป็นผลงานการเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรม จากการศึกษาวิจัย พบว่า แนวคิดและหลักเกณฑ์ที่สาคัญในการเขียนเพื่อการสื่อสาร การเขียนเป็นการถ่ายทอดความรู้ ความคิด ทัศนคติ และอารมณ์ ด้วยลายลักษณ์อักษร เพื่อให้เกิดความรู้และความเข้าใจในสาร เป็นการแสดงความรู้สึกนึกคิดของผู้เขียนที่มีอยู่ในใจ สื่อความเข้าใจด้วยถ้อยคำให้ผู้อื่นรับรู้ ให้รู้ความหมายอันแท้จริง วิธีการเขียนบทสุนทรพจน์ที่สำคัญ คือ การเรียบเรียงถ้อยคำ ต้องมีความพิถีพิถัน ในการใช้คำ การสร้างประโยค ให้มีความสอดคล้องในเนื้อหาของหลักธรรม ให้มีความไพเราะ งดงามทั้งในเบื้องต้น ในท่ามกลาง และในที่สุด ซึ่งถือว่าเป็นการประดิษฐ์ถ้อยคำได้อย่างไพเราะ สละสลวย ลึกซึ้ง กินใจ เป็นการสร้างความประทับแก่ผู้อ่านได้เป็นอย่างดี สำหรับรูปแบบ การเขียนบทสุนทรพจน์เป็นการเขียนที่เป็นแบบแผน ในลักษณะของการชักนำโดยการปลูกศรัทธา และชักนำโดยใช้เหตุผล ซึ่งประกอบด้วยลักษณะของการเขียนที่ดี คือ มีเอกภาพ สารัตถภาพ สัมพันธภาพ มีความกระจ่างแจ้ง มีแง่มุมคงที่ มีความน่าสนใจติดตาม หลักการเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่นั้น มีหลักสูตรโครงสร้างการเขียน ๔ วิธี คือ วิธีวิเคราะห์เรื่อง, วิธีสังเคราะห์เรื่อง, วิธีสานเรื่อง และวิธีการสร้างความคิดจินตนาการ สำหรับหัวใจของการเขียนบทสุนทรพจน์ ได้แก่ หลักการเขียนขึ้นต้นที่ดี คือ นำเรื่องต้องให้จูงใจ ประกอบด้วยพาดหัวข่าว, กล่าวคำถาม, ความสงสัย, ให้รื่นเริง, เชิงกวี, วจีสุภาษิต, หลักการเขียนเนื้อเรื่องที่ดี คือ ต้องให้เข้าใจ ประกอบด้วยเรียงลำดับ, จับประเด็น, เน้นสำคัญ, บีบคั้นอารมณ์, เหมาะสมเวลา, หลักการสรุปเรื่องที่ดี คือ ต้องให้จับใจ ประกอบด้วย ตามคำคม, คารมปาก, ฝากให้คิด, สะกิดชักชวน, สำนวนขบขัน พระสงฆ์มีบทบาทหน้าที่ในการแนะนำ อธิบายให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักธรรมและหลักการเขียนต่าง ๆ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่พระสงฆ์ควรนำการเขียนบทสุนทรพจน์มาปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ในการเผยแผ่ และเลือกรูปแบบโดยไม่จำกัดรูปแบบให้มีพลัง เพื่อประยุกต์การเขียนเข้ากับการเทศน์ ปาฐกถา การบรรยาย เป็นต้น บทสุนทรพจน์ที่มีต่อการเปลี่ยนแปลงในสังคม ได้แก่ การพัฒนาสังคม เป็นแกนนำ และกำกับชีวิตและสังคม มีผล คือ นำไปปฏิบัติก่อให้เกิดประโยชน์สุขในสังคม เป็นแนวทาง ในการปฏิบัติทำให้ชีวิตดีขึ้น สังคมมีจิตสำนึก กระตุ้นความรู้สึก ทำให้เกิดความซาบซึ้งในอรรถธรรมและอรรถรสทางภาษา และทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านพฤติกรรม ด้านจิตใจ ความเชื่อ ทัศนคติ และค่านิยม จึงพอสรุปได้ว่า การเขียนบทสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรมนั้น พระสงฆ์ ผู้ทำหน้าที่ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หากมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องหลักการเขียน และรูปแบบโครงสร้างการเขียนบทสุนทรพจน์แล้ว ก็จะทำให้สามารถเผยแผ่หลักพุทธธรรม เข้าสู่กลุ่มเป้าหมายได้เป็นอย่างดี เพราะบทสุนทรพจน์มีความงดงามทางภาษา มีความไพเราะ ลึกซึ้ง กินใจ เป็นข้อคิดเตือนใจให้แก่ผู้อ่านได้เป็นอย่างดี จึงถือได้ว่าบทสุนทรพจน์ที่เป็นบทธรรมะนั้น สามารถถ่ายทอดหลักคำสอนของพระพุทธองค์ได้เป็นอย่างดี เป็น “มรดกธรรม มรดกทางปัญญา” ที่พุทธศาสนิกชนจักได้รับรสแห่งอรรถธรรมและอรรถรสทางภาษาซึ่งประมาณค่าไม่ได้ ทั้งนี้ยังมีส่วนอื่นที่สำคัญ ที่มีผลต่อการเผยแผ่หลักพุทธธรรม นอกเหนือไปจากที่ได้ศึกษามาแล้ว อาทิเช่น ควรศึกษารูปแบบการพูดสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่หลักพุทธธรรม ของท่านพระอาจารย์สุเทพ สุเทโว ศูนย์ยุววาทศิลป์ วัดพระศรีอารย์ จังหวัดราชบุรี, ศึกษาเปรียบเทียบการเขียนกับการพูดสุนทรพจน์เพื่อใช้ในการเผยแผ่หลักพุทธธรรม ว่ามีประสิทธิภาพและประสิทธิผลต่างกันอย่างไร, ควรศึกษารูปแบบการจัดอบรมเยาวชนในโครงการ “ยุววาทศิลป์สัมพันธ์” ของศูนย์ยุววาทศิลป์ วัดพระศรีอารย์ จังหวัดราชบุรี, ควรศึกษาอิทธิผลของบทสุนทรพจน์ที่มีผลต่อสังคมในยุคปัจจุบัน และศึกษาการแปลบทสุนทรพจน์ภาคธรรมะเป็นภาษาอังกฤษ.

Abstract: This research aims at studying the eloquence writings for Buddhadhamma propagation by Venerable Suthep Sudevo art of talking youth center, Wat Phrasi-ariya, Ratchaburi Province. The reason for selecting this subject is that it is important for the present. The Sangha use the writings on Dhamma for propagating Buddhism. The eloquence writings are the method which is the applied Dhamma for usage in daily life, solving the social problems, the propagated Sangha aims and make the receivers understood the principle of Morality according to Buddhism until they appreciated and brought it into practice. The preachers are able to apply preaching the Buddha’s teaching for the social benefits more than nowadays. From the research, it is found that studying the eloquence writing for Buddhadhamma propagation, is very important part leading to propagating Buddhism efficiently. Because the eloquence writings are the speech’s usages, composing Buddhadhamma principle beautifully and deeply. And it uses the language properly. The innovation on language which is able to communicate in Dhamma and language principle correctly. It can make them believe and take it into practice in daily life. Dhamma is composed of verses and proses, it shows the beauty of Thai language profundity and also shows the miracle of Buddhadhamma that can be developed by human beings and bring peace to our society. For this reason, the researcher is interested in study and research that are works on the eloquence writings for Buddhadhamma propagation. From the research it is found that the concepts of the important methods of communication writings, are the way to give knowledge, opinion, attitude and motivation with the script for knowledge and understanding the media, predicate the writer’s attitude in his heart, communicate understanding with words to let the receivers know, and give the real meaning. The important methods of the eloquence writings are the order of words, there must be attention in usage of the words, sentence structure must have the coherence with the details of Dhamma for the beauty in the beginning, middle, and end. These are compositions of the words sweetly, beautifully, deeply, and effectively, impression to the readers very well. So the methods of the eloquence writings are writings in the way leading to cultivation of belief, and persuading the reason with the forms of the good writing: unity, essence, relationship, clarity, trick and interest to follow. The important principles of the eloquence writings for propagation possess four curriculum of writing structure: the methods of analysis, synthesis, forming sentence, and creative thought and imagination. Although the main eloquence writings are the good beginning writing; the beginning must motivate and consists of headline, asking questions, doubt, entertainment, poem, and true speech. The good detail writings must be understood. They consist of the order, going to the point, emphasis, encourage emotion, being on time and having the principle. The good conclusion must be impressive and consists of a famous dictum, eloquence, to put an idea, to guide, a funny language. The Sangha has the roles for guidance, explanations and teachings of Dhamma principles and any writing methods. Indeed, it is necessary that the Sagha take the eloquence writings back to change the strategy in propagation and select many forms, any form in propagation strongly for application writing with preaching, addressing, and teaching and so on. The eloquences having the effect to the changes in the society; social development, are the way leading to life and social, it effect is to bring it to practice for the benefits of society, being a way to practice for making the better life, social has conscience, stimulation, making appreciation happened in Dhamma tastes and language tastes, and making changes the behavior, consciousness, belief, attitude and values. In the conclusion, the eloquence writings in usage for propagation Buddhadhamma. The leading Sangha has their duty in propagation Buddhism, if he is knowledgeable, understand the principle of writing, the pattern, and the structure of the eloquence writings. The propagation Buddhadhamma will be obtained well. Because the eloquence is the beautiful, profound and touching. So the eloquence as Dhamma can explain the principles of the Buddha’s teachings, it is hold as “Dhamma and wisdom heritage”. The Buddhists will taste the uncounted Dhamma and language. Besides what has been said, there still are some other important factors influenced to propagation the Buddhadhamma’s principle. According to the study, to take for example, it should be studied the pattern of the eloquence writings to propagation Buddhadhamma of Venerable Suthep Suthevo, Art of Talking Youth Center, Wat Phrasi-ariya, Ratchaburi Province. A Comparative Study of Eloquence Writings for Buddhadhamma propagation, how does it work?, it should study the form of program training the youth “Yuwawadasilsamphan” of Art of Talking Youth Center, Wat Phrasi-ariya, Ratchaburi Province, the influence of the eloquence effected to the social at the present and the study on translation the eloquence into the English version.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาต่วน สิริธมฺโม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: รศ. บำรุง สุขพรรณ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: นายสมชัย ศรีนอก

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Modified: 2566-05-31

Issued: 2566-05-31

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาธรรมนิเทศ

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระมหาสำราญน้อย ถิรธมฺโม (ฟีสันเทียะ).pdf	2.92 MB	9	2025-07-29 21:30:39

ใช้เวลา

0.038682 วินาที