การศึกษาสมรรถนะการผสมในลักษณะทางพืชไร่ของสายพันธุ์ที่พัฒนามาจากการผสมข้ามชนิดระหว่างสบู่ดำกับเข็มปัตตาเวีย

Combining ability of agronomic characters in breeding lines derived from interspecific cross between jatropha and peregrina

Name: ชำนาญร์ เพ็ชรรัตน์

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (การปรับปรุงพันธุ์พืช) 2559.

Classification :.LCCS: SB401.P49

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาการปรับปรุงพันธุ์พืช -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: สบู่ดำ (พืช) -- การปรับปรุงพันธุ์

ThaSH: เข็มปัตตาเวีย

ThaSH: พืชไร่ -- การปรับปรุงพันธุ์

Abstract: การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินสมรรถนะการผสมในลักษณะทางพืชไร่ของลูกผสมสบู่ดำ จำนวน 15 สายพันธุ์ ที่เกิดจากการผสมข้ามชนิดระหว่างสบู่ดำ (Jatropha curcas L.) กับเข็มปัตตาเวีย (J. integerrima Jacq.) โดยใช้แผนการผสมพันธุ์แบบพบกันหมดแบบไม่มีการผสมสลับปลูกกล้าที่เพาะจากเมล็ดลงในแปลงโดยใช้แผนการทดลองแบบทริพเพิลเร็คแทงกูลาแลททิช 132 สิ่งทดลอง โดยใช้ระยะปลูก 1× 1.5 ม. แปลงย่อยละ 2 แถว รวม 10 ต้น วิเคราะห์สมรรถนะการผสมตามวิธีของ Gardner and Eberhart (1966) Analysis III เก็บรวบรวมข้อมูลลักษณะทางพืชไร่ต่อเนื่องเป็นเวลา 2 ปี พบว่า สายพันธุ์และคู่ผสมมีความแตกต่างกันทางสถิติในทุกลักษณะที่ศึกษา จากการวิเคราะห์สมรรถนะการผสมทั่วไป (GCA) ของสายพันธุ์พ่อแม่ พบความแตกต่างกันทางสถิติเกือบทุกลักษณะที่ศึกษา ทั้งในปีที่ 1 และปีที่ 2 ยกเว้นเพียงจำนวนช่อดอกต่อต้น แสดงให้เห็นว่า ทุกลักษณะที่ศึกษาถูกควบคุมโดยอิทธิพลของยีนแบบผลบวก (additive gene action) โดยสายพันธุ์ KUJL23 และ KUJL111 ให้ค่าสมรรถนะการผสมทั่วไปเป็นบวกสูงในน้ำหนักผลและน้ำหนักเมล็ดต่อต้นทั้งในปีที่ 1 และ 2 ส่วนสมรรถนะการผสมเฉพาะ (SCA) ของลูกผสม พบว่า ปีที่ 1 มีความแตกต่างในความสูงต้น ขนาดทรงพุ่ม จำนวนกิ่งรองต่อต้น และจำนวนเมล็ดต่อผลปีที่ 2 พบความแตกต่างในจำนวนกิ่งหลักต่อต้น จำนวนกิ่งรองต่อต้น จำนวนช่อดอกต่อต้น จำนวนผลต่อต้น จำนวนเมล็ดต่อผล น้ำหนัก 100 เมล็ด ความยาวเมล็ดและความหนาเมล็ด แสดงให้เห็นว่า ลักษณะเหล่านี้ถูกควบคุมโดยอิทธิพลของยีนแบบไม่เป็นผลบวก(non-additive gene action) โดยในปีที่ 1 คู่ผสมที่ให้ค่าสมรรถนะการผสมเฉพาะเป็นบวกสูงในน้ำหนักผลและน้ำหนักเมล็ดต่อต้น ได้แก่ KUJL23×KUJL104, KUJL109×KUJL104, KUJL23× KUJL8, KUJL14×KUJL9, KUJL5× KUJL104, KUJL5×KUJL10 และ KUJL11×KUJL26 ส่วนในปีที่ 2 ได้แก่ คู่ผสม KUJL9×KUJL104, KUJL11×KUJL111, KUJL109×KUJL111, KUJL14×KUJL74, KUJL26×KUJL9, KUJL5×KUJL26 และ KUJL5×KUJL8 และจากการคัดเลือกต้นที่ดีจำนวน 43 สายพันธุ์ มาขยายพันธุ์ปลูกเปรียบเทียบผลผลิตร่วมกับสายพันธุ์พ่อแม่ 6 สายพันธุ์ พบว่า สายพันธุ์ที่มีน้ำหนักผลและน้ำหนักเมล็ดต่อต้นสูงที่สุด ได้แก่ สายพันธุ์ KUJL109×KUJL104-25, KUJL109×KUJL113-1, KUJL23×KUJL11-1, KUJL109-11, KUJL23×KUJL74-19 และ KUJL23-10 ซึ่งสามารถนำไปพัฒนาต่อเพื่อปรับปรุงผลผลิตสบู่ดำในโครงการปรับปรุงพันธุ์ต่อไป และการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางพืชไร่ พบว่า ผลผลิตมีสหสัมพันธ์เชิงบวกสูงกับความสูงต้น ขนาดทรงพุ่ม จำนวนกิ่งหลักต่อต้น จำนวนกิ่งรองต่อต้น จำนวนผลต่อต้น น้ำหนัก 100 เมล็ด ความยาวเมล็ด และความกว้างเมล็ด โดยหลาย ลักษณะมีอิทธิพลทางอ้อมผ่านจำนวนผลต่อต้น ขนาดทรงพุ่ม จำนวนกิ่งหลักต่อต้น และจำนวนกิ่งรองต่อต้นด้วยลักษณะเหล่านี้จึงมีแนวโน้มที่จะช่วยในการคัดเลือกสายพันธุ์สบู่ดำลูกผสมข้ามชนิดที่ให้ผลผลิตเมล็ดสูงได้ This study is aiming to evaluate the combining ability of agronomic characters in 15 jatropha lines derived from interspecific hybridization between jatropha (Jatropha curcas L.) and peregrina (J. integerrima Jacq.). The F1progenies were developed from a diallel cross between the breeding lines without reciprocal crosses. The resulting seeds were raised into seedlings and planted in a triple rectangular lattice experimental design with 132 treatments. Each plot was sown in double row of 1 m between plants and 1.5 m between rows with 10 plants per plot. The general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) were evaluated on two year data following the method of Gardner and Eberhart (1966) Analysis-III. The varieties and crosses were significantly different in all characters. The GCA of the parental lines were different in all characters in both years, except for number of inflorescences per plant. All traits showed that they were controlled by additive gene action. KUJL23 and KUJL111 exhibited the highest positive GCA effects for fruit yield and seed yield per plant in both years. The SCA among the 105 crosses were different in plant height, canopy width, number of secondary branches per plant and number of seeds per fruit in the first year; while different in number of primary branches per plant, number of secondary branches per plant, number of inflorescences per plant, number of fruits per plant, number of seeds per fruit, 100 seed weight, seed length and seed thickness in the second year. All traits showed that they are controlled by non-additive gene action. In the first year, the crosses giving high positive SCA in fruit yield and seed yield per plant were KUJL23× KUJL104, KUJL109× KUJL104, KUJL23× KUJL8, KUJL14× KUJL9, KUJL5× KUJL104, KUJL5× KUJL10 and KUJL11 × KUJL26, whereas those in the second year were KUJL9× KUJL104, KUJL11× KUJL111, KUJL109× KUJL111, KUJL14× KUJL74, KUJL26× KUJL9, KUJL5× KUJL26 and KUJL5× KUJL8. The 43 line of selected plants and six lines of parents were propagated and yield tested with the highest fruit yield and seed yield per plant are KUJL109× KUJL104-25, KUJL109× KUJL113-1, KUJL23× KUJL11-1, KUJL109-11, KUJL23× KUJL74-19 and KUJL23-10. These lines can be developed further in the breeding program. Analysis of relationship among the characters showed that seed yield was positively correlated with plant height, canopy width, number of primary branches per plant, number of secondary branches per plant, number of fruits per plant, 100 seed weight, seed length and seed weight. Many traits showed indirect effect on number of fruits per plant, canopy width, number of primary branches per plant and number of secondary branches per plant. These characters may be used in indirect selection for high seed yield.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: พีระศักดิ์ ศรีนิเวศน์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: พัชรินทร์ ตัญญะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2559

Modified: 2566-05-26

Issued: 2566-05-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2559/chamnanr-phe-all.pdf

CallNumber: SB401.P49 .ช2151

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	chamnanr-phe-all.pdf	6.01 MB

ใช้เวลา

0.020109 วินาที