การศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาอิสลาม

Name: พระปลัดธนเดช สมจิตฺโต (สมบัติมา)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การศึกษาเปรียบเทียบ

; สันติวิธี

; พระพุทธศาสนาเถรวาท

; ศาสนาอิสลาม

Abstract: วิทยานิพนธ์เรื่อง “การศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาอิสลาม” มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของศาสนาอิสลาม และ 3) เพื่อเปรียบเทียบแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาอิสลาม การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัยพบว่า สันติในพระพุทธศาสนาเถรวาท หมายถึง ความสงบจากกิเลส และความสงบแห่งทิฏฐิแนวคิดสันติในพระพุทธศาสนาเถรวาท คือวิธีการแก้ไขความรุนแรง โดยไม่ใช้ความรุนแรงต่อบุคคลอื่น ทั้งมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย ประเภทของสันติวิธีในพระพุทธศาสนาเถรวาท มีอยู่ 3 ประเภท คือเครื่องมือในการจัดการความขัดแย้ง เครื่องมือในการดำเนินชีวิต และเครื่องมือในการเรียกร้องตามความต้องการ หลักคำสอนสันติวิธีในพระพุทธศาสนาเถรวาท ได้แก่ สันติเพื่อตนเอง และสันติเพื่อสังคม คุณค่าและความสำคัญของสันติวิธีในพระพุทธศาสนาเถรวาท คือวิธีการปราศจากการใช้ความรุนแรง เพื่อให้เกิดสันติสุขในสังคม ปัจจัยและเงื่อนไขหลักสันติวิธีในพระพุทธศาสนาเถรวาท คือความเข้าใจในหลักสันติวิธีอย่างถูกต้อง อันจะนำมาซึ่งความสงบสุขต่อตนเองและผู้อื่น สันติในศาสนาอิสลาม หมายถึง สันติภาพ สันติสุข และความปลอดภัย แนวคิดสันติวิธีในศาสนาอิสลาม คือการสร้างสันติภาพโดยการงดใช้ความรุนแรง และความเกลียดชังในสังคม ประเภทของสันติวิธีในศาสนาอิสลาม มีอยู่ ๓ ประเภท คือสันติภาพต่อตนเอง ต่อสังคม ต่อโลก หลักคำสอนสันติวิธีในศาสนาอิสลาม คือหลักความยุติธรรม หลักความเท่าเทียม หลักอหิงสา หลักคุณธรรม หลักจริยธรรม และหลักภราดรภาพ คุณค่าและความสำคัญของสันติวิธีในศาสนาอิสลาม คือสันติภาพเป็นหลักคำสอนที่สำคัญในสังคมและในโลก ด้วยการใช้ความเที่ยงธรรม และการปราศจากความรุนแรง รวมถึงการไม่เกลียดชังผู้อื่น ปัจจัยและเงื่อนไขหลักสันติวิธีในศาสนาอิสลาม คือมนุษย์ทุกคนมีความเท่าเทียมกัน การสร้างสันติภาพในสังคมเพื่อลดปัญหาความขัดแย้ง ดังพระวาจาของพระมุฮัมมัดกล่าวว่า จงยึดถือการให้อภัยเป็นหลัก และขอสันติภาพจงบังเกิดมีแก่พวกท่านทั้งหลาย จากการเปรียบเทียบพบว่า แนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาอิสลาม มีนัยที่เหมือนกัน คือแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาอิสลาม เป็นแนวทางการปฏิบัติเพื่อให้เกิดสันติสุขในสังคม โดยการงดใช้ความรุนแรงต่อบุคคลอื่น เป็นหลักคำสอนที่สำคัญในศาสนา ที่แสดงถึงความเมตตา กรุณาต่อตนเอง สังคม และโลก ส่วนนัยที่ต่างกัน คือแนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาเถรวาท เป็นแนวคิดเพื่อสร้างสันติสุขให้แก่ตนเองและผู้อื่น โดยมีป้าหมายสูงสุดคือพระนิพพาน แต่แนวคิดสันติวิธีในหลักคำสอนของศาสนาอิสลาม เป็นแนวคิดเพื่อสร้างสันติภาพให้แก่ตนเอง และผู้อื่นโดยมีเป้าหมายสูงสุด คือการมุ่งเน้นให้เกิดสันติภาพต่อสังคม

Abstract: The thesis entitled “A comparative study of the concept of peaceful means in the doctrine of Theravada Buddhism and Islam” has three objectives, 1) to study the concept of peaceful means in the doctrine of Theravada Buddhism, 2) to study the concept of peaceful means in the doctrine of Islam, and 3) to comparatively study of the concept of peaceful means in in the doctrine of Theravada Buddhism and Islam. This thesis is of qualitative research by collecting data from documents and related research. The results of research were as follow: The peaceful means in Buddhism means Nibbana (liberation), peace from defilements, and calmness of thought. The concept of peaceful means in Theravada Buddhism is the method of violence solution without using violence against other both human and living beings. There are three types of peaceful means in Theravada Buddhism, namely, a tool for conflict management, a tool for living, and a tool demanding needs. The doctrine of peaceful means in Theravada Buddhism is that of peace for oneself society. The value and importance of peaceful means in Theravada Buddhism is the conflict resolution by non-violence for building of peace in the society. The factor and condition of peaceful means in Theravada Buddhism are of understanding the principles of peaceful means correctly leading peace to oneself and others. The peaceful means in Islam means peacefulness, happiness and security. The concept of peaceful means in Islam is to create the peacefulness without violence and hatred in society. There are three types of peaceful means in Islam, viz., peace to oneself, society, and the world. The principles of peaceful means in Islam are-- justice, equality, morality, ethics, and brotherhood. The value and importance of peaceful means is an important principle in the society and the world by using the justice and non-violence, including no hatred to others. The factor and the condition of peaceful means is that all human beings are equal. The creation of peace in society to reduce the conflict as the saying of Muhamad: “to hold mainly in forgiveness, and may you all be peaceful”. From the comparison of the concept of peaceful means in the doctrine of Theravada Buddhism and Islam it was found that both of them have the same implication that peaceful means is the way of practice to build peace in the society by not using violence to others. This is the important doctrine in religion that express of loving-kindness, compassion to oneself, society, and the world. The difference was that peaceful means in Theravada Buddhism is the concept that builds peace for oneself and others with the highest goal at Nibbana (liberation), whereas peaceful means in Islam is the concept for building peace for oneself and others by having highest goal at peace to society.

Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Center Library

Address: AYUTTHAYA

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระเทพวิสุทธิมุนี วิ.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: คงสฤษฎ์ แพงทรัพย์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2563

Modified: 2025-10-09

Issued: 2566-05-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระปลัดธนเดช สมจิตฺโต (สมบัติมา).pdf	2.23 MB

ใช้เวลา

0.030321 วินาที