ศึกษาวิเคราะห์การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์

Name: บุปผาชาติ รชตธีรภิญโญ

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การวินิจฉัยพระวินัย

; คัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์

Abstract: การศึกษาวิจัยเรื่อง “ศึกษาวิเคราะห์การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) ศึกษาการวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์ 3) วิเคราะห์การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์ ซึ่งเป็นการวิจัยคุณภาพโดยการรวบรวมข้อมูลและศึกษาจากเอกสาร แล้วนำมาวิเคราะห์โดยใช้หลักการวิธีพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท ภิกษุผู้วินิจฉัยอธิกรณ์ที่สงฆ์อนุมัติแล้ว ต้องเป็นผู้ที่มีความยุติธรรม มีการวินิจฉัยตามความเป็นจริง ทำการไต่สวนตามมูลเหตุของเรื่องที่เกิดขึ้น จากพยานหลักฐานทั้ง 2 ฝ่าย คือ โจทก์และจำเลย โดยหลักการพิจารณายึดหลักตามลำดับความสำคัญ 4 อย่าง คือ สุตตะ สุตตานุโลม อาจริยวาท และอัตโนมัติ การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์ ได้แบ่งการวินิจฉัยเป็น 2 ลักษณะ คือ 1) การวินิจฉัยในแบบภาพรวม โดยวินิจฉัยจากบุคคลผู้ล่วงละเมิด จากความประพฤติ เป็นต้น 2) การวินิจฉัยสิกขาบทแต่ละข้อ มีการวินิจฉัยจากมูลบัญญัติหรืออนุบัญญัติ จากบุคคลที่ได้รับการยกเว้น เป็นต้น จากนั้นจึงเรียกประชุมสงฆ์เพื่อให้วินิจฉัยว่าได้มีการประพฤติล่วงละเมิดจริงหรือไม่ เมื่อมีการวินิจฉัยเห็นควร พระผู้มีพระภาคจึงทรงพระบัญญัติสิกขาบท วิเคราะห์การวินิจฉัยพระวินัยตามที่ปรากฏในคัมภีร์ภิกขุนีวิภังค์ ได้วิเคราะห์เฉพาะอสาธารณบัญญัติ สำหรับภิกษุณี 130 สิกขาบท แยกการวินิจฉัยออกเป็น 2 ลักษณะ คือ 1) การวินิจฉัยพระวินัยตามแบบพระไตรปิฎก โดยวินิจฉัยจากพฤติกรรมของผู้ละเมิด ที่พระพุทธเจ้าได้ทรงบัญญัติห้ามมิให้ล่วงละเมิด การจำแนกความสิกขาบท นำมาอธิบายเพื่อเกิดความละเอียดยิ่งขึ้น ข้อยกเว้นผู้ที่ไม่ต้องอาบัติ เช่น ภิกษุณีต้นบัญญัติ ภิกษุณีวิกลจริต เป็นต้น 2) การวินิจฉัยพระวินัยตามแบบพระเถระสายวินัยปิฎก เป็นการวินิจฉัยที่มีเกณฑ์แห่งความเสียหายเกิดจากการผิดศีล จรรยามารยาท มีความเห็นผิดธรรมผิดวินัย การไม่สันโดษต่อการเลี้ยงชีพ ความผิดที่เกิดจาก กายวาจา ผิดโดยเจตนาและไม่ได้เจตนา เป็นต้น การวินิจฉัยพระวินัยแต่ละสิกขาบทจึงเป็นไปเพื่อหาหลักการสากล ได้มีการเรียกประชุมสงฆ์เพื่อสอบถาม แสดงความคิดเห็น และตั้งหลักการไว้สำหรับเป็นแนวในการพิจารณาเมื่อเกิดเหตุการณ์ที่คล้ายกัน ตั้งเป็นเงื่อนไขที่ต้องทำการแก้ไขและเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมใหม่ โดยสร้างในรูปนิรนัย มีประเด็นของมูลเหตุแล้วนำมาบทสรุปจากการล่วงละเมิดสิกขาบทนั้น

Abstract: This thesis entitled A Study Of Knowledge Of Vinayavinicchya In Bhikkhunivibhanga has three objectives: 1) to study the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in Theravada Buddhist scriptures, 2) to study the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in the scripture of Bhikkhunĩvibhaṅga, and 3) to analyze the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in the scripture of Bhikkhunĩvibhaṅga. This is a qualitative research done by studying the collected documents and then analyzing them through the descriptive analysis. In the research, it was found that in the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in Theravada Buddhist scriptures the Buddhist monks who are approved and supposed to judge the disciplinary case by the Sangha must possess the justice where they investigate and adjudicate the given case according to the facts provided by both sides, an accuser and defendant. In the consideration, they must follow four types of principles: Sutta, Suttänuloma, Äjariyaväda and Attanomatti. According to the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in the scripture of Bhikkhunĩvibhaṅga, two kinds of judgment are found: 1) the adjudication is overall made through the judgment of a person who behaviorally violates the discipline, for instance, 2) the adjudication is done one by one through the judgment of the root regulation and the sub-regulation from the excepted person, for instance. Once done, the assembly of the Sangha is organized to judge as to whether the code of monastic discipline is violated or not, if so, the Order is thereby laid down by the Buddha. In the analysis of the adjudication of the code of monastic discipline as appeared in the scripture of Bhikkhunĩvibhaṅga, this research is only focused on the general regulation where one hundred and thirty disciplines are laid down for Bhikkhunĩs. Of which two aspects of the adjudication are classified: 1) the adjudication of the monastic discipline is done in accordance with the formation of Tipiṭaka by which the judgment of one’s behaviour in violation what is disciplinarily prohibited by the Buddha. In this respect, it is explained in great detail such as the exception of violation, the first Buddhist monk who violates the discipline, Bhikkhunĩ whose mind is out of control, 2) the adjudication of the monastic discipline is done according to the group of Buddhist monks in the Order; this has taken the examination through the consideration of the damage derived from the violation of the Order, the moral etiquette, such as the wrong view of the Order, non-contentment of likelihood which is considered physically and verbally wrong, intentionally and non-intentionally. It can be claimed that each the adjudication of the discipline leads to the universal principle where the Sangha’s assembly is present to examine and to get opinion. Consequently, the principles for the next adjudication of the code of monastic discipline are set up to judge the similar cases; it provides the condition where the correction and modification can be made through the deductive method by which the issue is caused, then the conclusion is done from the violation of such disciplinary.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: ผศ.ดร.เสฐียร ทั่งทองมะดัน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ดร.สิรภพ สวนดง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2563

Modified: 2023-06-22

Issued: 2566-05-12

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	E3KuZUrBpS4nKHbcLoeapDunNYWwouqw9cdnd6ti.pdf	2.27 MB	7	2025-01-17 08:59:25

ใช้เวลา

0.019344 วินาที