การเปลี่ยนแปลงของอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ พุทธศักราช 2502-2557

The changes of ideologies of being Thai children in National Children's Day books from the years 1959 to 2014

Name: ภาวิณี พนมวัน ณ อยุธยา

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. ปร.ด. (ภาษาไทย) 2560

Classification :.LCCS: PZ90.T35

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาภาษาไทย -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: วรรณกรรมสำหรับเด็ก

ThaSH: ภาษาไทย -- คำและวลี

ThaSH: ภาษาไทย -- การใช้ภาษา

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยที่ปรากฏในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2502-2557 ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยที่ปรากฏในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2502 -2557 และศึกษากลวิธีทางภาษาของอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยที่สื่อผ่านหนังสือวันเด็กแห่งชาติปี พ.ศ. 2502 -2557 โดยได้วิเคราะห์ข้อมูลจากหนังสือวันเด็กแห่งชาติ ตั้งแต่ พ.ศ. 2502 -2557 จำนวน 55 เล่ม เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติร้อยละ ผลการวิจัยพบอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยจำนวน 7 อุดมการณ์ ได้แก่ อุดมการณ์เกี่ยวกับเด็ก อุดมการณ์เกี่ยวกับความเป็นไทย อุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิงอุดมการณ์เกี่ยวกับคนชายขอบอุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์อุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และอุดมการณ์เกี่ยวกับศาสนา โดยพบความคิดย่อยของอุดมการณ์ทั้งหมด 44 ความคิด อุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กพบ 2 ด้าน 1) อุดมการณ์เด็กดีพบความคิดย่อยประเภทเด็กดีต้องตั้งใจศึกษาเล่าเรียน เด็กดีต้องมีความกตัญญูกตเวทีและเด็กดีต้องหมั่นทำความดีและมีคุณธรรมรอบด้านมากที่สุด และ 2) อุดมการณ์ความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับคนในสังคมพบความคิดย่อยประเภทผู้ใหญ่มีหน้าที่ในการดูแลอบรมสั่งสอนเด็กมากที่สุดอุดมการณ์เกี่ยวกับความเป็นไทย พบความคิดย่อยประเภทประเทศไทยมีศิลปวัฒนธรรม ศิลปะพื้นบ้าน การละเล่นภูมิปัญญาท้องถิ่นทรงคุณค่าและมีเอกลักษณ์ จึงควรช่วยกันอนุรักษ์ไว้จำนวนมากที่สุด อุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิง พบความคิดย่อยประเภทผู้หญิงเป็นแม่บ้าน ทำงานในบ้าน และในครัว ผู้หญิงทำงานนอกบ้านได้ และช่วยหาเลี้ยงครอบครัวและแม่มีบทบาทสำคัญในชีวิตของลูก คืออบรมสั่งสอนดูแลลูกยามสุขและทุกข์ เสียสละเพื่อลูก มีความรักและมีความเมตตาจำนวนมากที่สุด อุดมการณ์เกี่ยวกับคนชายขอบพบ 2 ด้าน 1) อุดมการณ์คนพิการพบความคิดย่อยประเภทคนพิการเป็นบุคคลที่ควรดูแลเอาใจใส่ให้การช่วยเหลือมากที่สุด และ 2) อุดมการณ์คนยากจน พบความคิดย่อยประเภทความยากจนทำให้เกิดความมุมานะพยายามมากที่สุด อุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ พบความคิดย่อยประเภทคนไทยมีความจงรักภักดีและเทิดทูนสถาบัน พระมหากษัติย์ จำนวนมากที่สุด อุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ พบความคิดย่อยประเภทคนไทยมีส่วนช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติทุกประเภทจำนวนมากที่สุด และอุดมการณ์เกี่ยวกับศาสนา พบความคิดย่อยประเภทการทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่วมากที่สุด ด้านการเปรียบเทียบอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยที่ปรากฏในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ พบว่ารัฐบาลจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ รัฐบาลนายสัญญา ธรรมศักดิ์ รัฐบาล ม.ร.ว คึกฤทธิ์ ปราโมช รัฐบาลนายธานินทร์ กรัยวิเชียร รัฐบาลนายอานนท์ ปันยารชุน รัฐบาลนายบรรหาร ศิลปอาชา รัฐบาลพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ และรัฐบาลพันตำรวจโททักษิณ ชินวัตร เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กมากที่สุด รัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็ก อุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิงและอุดมการณ์เกี่ยวกับศาสนามากที่สุด รัฐบาลพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็ก อุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์และอุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุด รัฐบาลพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็ก อุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิงและอุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์มากที่สุด รัฐบาลพลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กและอุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิงมากที่สุด รัฐบาลนายชวน หลีกภัย (ชุดที่ 10) เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กและอุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุด แต่รัฐบาลนายชวน หลีกภัย (ชุดที่ 13) เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กอุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ อุดมการณ์เกี่ยวกับความเป็นไทยและอุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุด รัฐบาลพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์และรัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กและอุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์มากที่สุด รัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เน้นอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กอุดมการณ์เกี่ยวกับความเป็นไทย อุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และอุดมการณ์เกี่ยวกับคนชายขอบมากที่สุด ด้านการเปลี่ยนแปลงของอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยที่ปรากฏในหนังสือวันเด็กแห่งชาติพบอุดมการณ์ที่ปรากฏในทุกชุดรัฐบาลมี 4 อุดมการณ์ ได้แก่อุดมการณ์เกี่ยวกับเด็ก อุดมการณ์เกี่ยวกับบทบาทเพศชายและเพศหญิง อุดมการณ์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์และอุดมการณ์เกี่ยวกับความเป็นไทย และอุดมการณ์ที่ปรากฏในบางชุ่่ดรัฐบาลมี 3 อุดมการณ์ ได้แก่อุดมการณ์เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ อุดมการณ์เกี่ยวกับคนชายขอบ และอุดมการณ์เกี่ยวกับศาสนา ด้านกลวิธีทางภาษาของอุดมการณ์ความเป็นเด็กไทยพบการใช้คำศัพท์ 4 ประเภท ได้แก่ การแนะความการอ้างถึง การใช้มูลบท และการใช้คำแสดงทัศนภาวะ ด้านการใช้โครงสร้างประโยค พบการใช้ประโยค 3 ประเภท ได้แก่ประโยคแสดงเหตุผล ประโยคแสดงเจตนาและประโยคกรรม พบการใช้อุปลักษณ์การใช้คำถามเชิงวาทศิลป์การใช้เรื่องเล่าการใช้เสียงของตัวละครและการใช้ปริจเฉท This thesis aims to investigate the ideologies of being Thai children that appear in the National Children’s Day books published in the years 1959 – 2014, to explore the changes of ideologies of being Thai children that appear in these books, and to examine the linguistic strategies used for expressing these ideologies. The data was collected from the National Children’s Day books published in the years 1959 – 2014, for the total of 55 volumes. The samples were selected through the purposive sampling method, and the data was analyzed by using percentage statistics. The findings indicated seven ideologies of being Thai children, as follows: children; “Thainess”; the roles of males and females; marginal people; the royal institution; natural resource conservation; religion. The findings also indicated that there are 44 sets of notions within these ideologies. As for the ideology related to children, the following two aspects are found: being a good child; the relationship between children and others in society Regarding being a good child, the following notions are found the most: Paying attention in school; Being grateful for one’s parents; Keeping doing good deeds; Being righteous in every aspect. Regarding the relationship between children and others in society, the notion of adults having the roles of caring, cultivating, and teaching children is found the most. Regarding the ideology of being “Thainess”, the following notions are found the most: Thailand has its own arts and culture; Those traditional arts and play, including local wisdom, are valuable and unique; Every Thai should conserve them. Concerning the ideology related to the roles of males and females, the following notions are found the most: Females are housewives who do the cooking and household chores; Females can have a job outside the house to increase the family income; Mothers have important roles in the lives of their children as they must discipline their children and take care of them in both good and bad times. Mothers make sacrifices for their children, loving them and having mercy. As for the ideology related to marginal people, the following two aspects are found: handicapped people; poor people. Regarding handicapped people, the notion that they should receive attention and aid is found the most; Regarding poor people, the notion of poverty leading to perseverance is found the most. In regard to the ideology related to the royal institution, it was found that Thai citizens are loyal to and admire the royal institution. Regarding the ideology related to natural resource conservation, the notion of Thai citizens having a role in conserving the natural resources is found the most. Finally, concerning the ideology of religion, the notion of the law of karma is found the most. In terms of comparisons of ideologies of being Thai children that appear in these books, the results showed that the governments of Field Marshal Sarit Thanarat, Sanya Dharmasakti, M. R. Kukrit Pramoj, Thanin Kraivichien, Anand Panyarachun, Banharn Silpa-Archa, General Chavalit Yongchaiyudh, and Police Lieutenant Colonel Thaksin Shinawatra focus on the ideology related to children the most. The government of Field Marshal Thanom Kittikachorn focuses on the ideology related to children, the ideology related to the roles of males and females, and the ideology related to religion the most. The government of General Kriangsak Chamanan focuses on the ideology related to children, the ideology related to the royal institution, and the ideology related to natural resource conservation the most. The government of General Prem Tinsulanonda focuses on the ideology related to children, the ideology related to the roles of males and females, and the ideology related to the royal institution the most. The government of General Chatichai Choonhavan focuses on the ideology related to children and the ideology related to the roles of males and females the most. The government of Chuan Leekpai (the 10th government) focuses on the ideology related to children and the ideology related to natural resource conservation the most. However, the government of Chuan Leekpai (the 13th government) focuses on the ideology related to children, the ideology related to the royal institution, the ideology related to being “Thainess”, and the ideology related to natural resource conservation the most. The governments of General Surayud Chulanont and Yingluck Shinawatra focus on the ideology related to children and the ideology related to the royal institution the most. The government of Abhisit Vejjajiva focuses on the ideology related to children, the ideology related to being “Thainess”, the ideology related to natural resource conservation, and the ideology related to marginal people the most. Regarding the changes in ideologies of being Thai children appearing in the National Children’s Day books, the results indicated that there are four ideologies appearing in every government as follows: the ideology related to children, the ideology related to the roles of males and females, the ideology related the royal institution, and the ideology of being “Thainess”. The findings also showed that there are three ideologies which appear in only some governments as follows: the ideology related to natural resource conservation, the ideology related to marginal people, and the ideology related to religion. Concerning the linguistic strategies used to express ideologies of being Thai children, there are four types of vocabulary found in the study as follows: vocabulary providing suggestions, vocabulary providing references, vocabulary expressing the use of presuppositions, and vocabulary expressing the use of modality. In terms of sentence structures, there are three types of sentence found in the research as follows: the sentence expressing reason, the sentence expressing intention, and the sentence expressing children as the ones who undergo the action. The use of metaphors, rhetorical questions, narrative, characters’ voice, and discourses are also found in this study.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: สิริวรรณ นันทจันทูล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: วิภาวรรณ อยู่เย็น

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2560

Modified: 2566-05-01

Issued: 2566-05-01

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2560/pawinee-pha-all.pdf

CallNumber: PZ90.T35.ภ27

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: ภาษาไทย

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	pawinee-pha-all.pdf	4.73 MB	14	2025-03-05 23:39:57

ใช้เวลา

0.022354 วินาที