ขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะ : ศึกษาความผิดฐานบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอม

The reasonable expectation of privacy in public place : a case study of video voyeurism

Name: ณัฐณิชา ปันชัย

keyword: บันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่น

; บันทึกภาพใต้ร่มผ้า

; บันทึกภาพลอดผ่านเสื้อผ้า

; สิทธิความเป็นส่วนตัว

; ขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะ

Abstract: ประมวลกฎหมายอาญาไม่มีบทบัญญัติความผิดฐานบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอมโดยเฉพาะ และกฎหมายที่ปรับใช้แก่ผู้กระทำความผิดอย่างประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 388 และมาตรา 397 ก็ไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอที่จะยับยั้งอาชญากรรม ทำให้คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 12983/2558 พยายามสร้างความยุติธรรมแก่ผู้เสียหายด้วยการตีความขยายความกฎหมายวินิจฉัยให้การบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอม ในสถานที่สาธารณะ เป็นการกระทำอนาจารโดยใช้กำลังประทุษร้ายต่อกายและจิตใจตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 278 ซึ่งขัดต่อหลักการพื้นฐานของกฎหมายอาญาว่าด้วยการห้ามเทียบเคียงกฎหมาย เป็นเหตุให้นักกฎหมายจำนวนหนึ่งเสนอแนะเพิ่มเติมความผิดฐานนี้ไว้ในประมวลกฎหมายอาญา จากการศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายและคำพิพากษาศาลระหว่างประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศแคนาดาพบว่า ความผิดฐานบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอม ในสถานที่สาธารณะ บัญญัติขึ้นเพื่อคุ้มครองสิทธิความเป็นส่วนตัวจากการละเมิดระหว่างปัจเจกชนกับปัจเจกชน ซึ่งกำหนดนิยามของภาพไม่เหมาะสมทางเพศกว้างกว่าสื่อลามกอนาจารหรือสื่อลามกอนาจารเด็กตามประมวลกฎหมายอาญา ขณะเดียวกันก็กำหนดนิยามของสถานที่สาธารณะแคบกว่าสถานธารณสถานตามประมวลกฎหมายอาญา เนื่องจากสถานที่เป็นหนึ่งในหลักเกณฑ์พิจารณากำหนดระดับความคุ้มครองสิทธิส่วนตัวขั้นต่ำเชิงภาวะวิสัย หรือเรียกว่า “ขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัว” ที่จำเป็นต้องพิจารณาร่วมกับหลักเกณฑ์พิจารณาอื่น ๆ และข้อยกเว้น ทำให้การคุ้มครองสิทธิความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะแคบกว่าสถานที่ส่วนตัว เพื่อรักษาประโยชน์สาธารณะและเสรีภาพในการแสดงออกของประชาชน ด้วยเหตุนี้กฎหมายและคำพิพากษาศาลของประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศแคนาดาจึงคุ้มครองสิทธิความเป็นส่วนตัวจากการบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอม เฉพาะแต่บริเวณส่วนตัวของร่างกาย ไม่รวมถึงกิจกรรมส่วนตัวและกิจกรรมทางเพศ อย่างไรก็ดี ประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศแคนาดากลับกำหนดขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะแตกต่างกัน ทำให้เห็นถึงข้อดีข้อเสียและหลักเกณฑ์พิจารณาสำคัญอันเป็นที่มาของการกำหนดขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะ ซึ่งอาจนำมาปรับใช้กับบริบทของสังคมไทย เพื่อกำหนดความผิดฐานใหม่ตามประมวลกฎหมายอาญาตรงกันข้ามกับประมวลกฎหมายอาญาที่นอกจากจะไม่ปรากฏนิยามของภาพไม่เหมาะสมทางเพศและขาดความชัดเจนระหว่างสถานที่สาธารณะกับสถานที่ส่วนตัวแล้ว ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 278 มาตรา 388 หรือมาตรา 397 ยังขาดการพิจารณาขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะอันเป็นแนวทางกำหนดความรับผิดทางอาญาของผู้กระทำความผิด เนื่องจากทั้งสามมาตราไม่ได้ถูกบัญญัติขึ้นเพื่อความคุ้มครองสิทธิความเป็นส่วนตัวโดยตรง ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาการคุ้มครองสิทธิความเป็นส่วนตัวของผู้เสียหายเชิงอัตวิสัย โดยไม่คำนึงถึงประโยชน์สาธารณะและเสรีภาพในการแสดงออกของผู้อื่น วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เสนอให้มีการสร้างความผิดฐานบันทึกภาพไม่เหมาะสมทางเพศของผู้อื่นโดยไม่ยินยอม ในสถานที่สาธารณะ เป็นความผิดฐานใหม่ในประมวลกฎหมายอาญา เพื่อแก้ไขปัญหาและข้อจำกัดของประมวลกฎหมายอาญาปัจจุบัน และป้องกันไม่ให้ศาลตีความขยายความกฎหมายในอนาคต โดยกำหนดความรับผิดทางอาญาของผู้กระทำความผิดจากขอบเขตอันสมควรคาดหมายความเป็นส่วนตัวในสถานที่สาธารณะ เฉพาะแต่การกระทำที่มีลักษณะน่าตำหนิ ส่อถึงเจตนาชั่วของผู้กระทำความผิด และมีขนาดของความร้ายแรงเพียงพอตามหลักภยันตรายอันสอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 77 วรรคสาม

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: รณกรณ์ บุญมี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2564

Modified: 2566-04-25

Issued: 2566-04-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2021.645

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายอาญา

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	11400natnicha.pdf	4.8 MB	10	2025-03-28 04:45:22

ใช้เวลา

0.030227 วินาที