วัดครูบาสร้าง: รูปแบบการพัฒนาอารยสถาปัตย์ของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยว ตามรอยครูบาเจ้าศรีวิไชย จังหวัดลำพูน

Name: อาภากร ปัญโญ

Organization : ผู้วิจัย

Name: ประทีป พืชทองหลาง

Organization : ผู้วิจัย

keyword: วัดครูบาสร้าง

; รูปแบบการพัฒนา

; อารยสถาปัตย์

; วัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยว

; ครูบาเจ้าศรีวิไชย

Abstract: งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาศักยภาพของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ ๙ แห่งที่สร้างโดยครูบาเจ้าศรีวิไชยในจังหวัดลำพูน ๒) เพื่อศึกษามาตรฐานตามแบบอารยสถาปัตย์ของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญในจังหวัดลำพูน ๓) เพื่อพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวตามแบบอารยสถาปัตย์ของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญในจังหวัดลำพูน รูปแบบการวิจัยเป็นแบบผสม ระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพ พื้นที่วิจัย คือ วัดที่ครูบาศรีวิไชยสร้าง ๙ แห่งในจังหวัดลำพูน ใช้วิธีคัดเลือกแบบเจาะจง การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ นักท่องเที่ยว ๑,๐๐๐ คน ใช้วิธีการคัดเลือกแบบบังเอิญ เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน คือ ร้อยละค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มตัวอย่าง ๒๕ รูป/คน ได้แก่ ผู้สูงอายุ ผู้มีความบกพร่องทางร่างกาย พระสงฆ์ สามเณร ผู้นำชุมชนประชาชน และนักท่องเที่ยวทั่วไป ใช้วิธีคัดเลือกแบบเจาะจง ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ วิเคราะห์เนื้อหาแล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า ๑. ความศรัทธาต่อวัตรปฏิบัติและปฏิปทาของครูบาเจ้าศรีวิไชย คือ ศักยภาพสำคัญของกาเดินทางมาสักการะและเที่ยวชมวัดที่ครูบาสร้างขึ้น ส่วนศักยภาพวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ ๙แห่งใน ตามกรอบมาตรฐานแหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนาและวัฒนธรรม (๕A5) พบว่า ๑) สิ่งดึงดูดใจ วัดควรพัฒนาสร้างสิ่งดึงดูดความสนใจของนักท่องเที่ยวหรือมีลักษณะชวนตา ชวนใจ มีเสน่ห์เฉพาะตัวเพิ่มเติม เช่น การคงสถาปัตยกรรมที่เป็นลักษณะเฉพาะแบบพื้นเมืองของพระเจดีย์ กุฏิ ศาลา วิหารหรือสิ่งปลูกสร้างที่มีลักษณะเฉพาะแบบล้านนา เพิ่มเรื่องราว ประวัติศาสตร์ ความเชื่อ คติธรรม คกลอน หรือสร้างพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น เป็นต้น ๒) การเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว การเดินทางเข้าสู่แหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนาของวัดนามมงคลมีความสะดวกอยู่แล้ว สามารถเดินเท้า ปั่นจักยาน หรือเดินทางโดยรถโดยสารสาธารณะได้ แต่ควรเพิ่มบริเวณ หรือสถานที่จอด ป้ายบอกทาง หรือป้ายแสดงแผนที่หรือจุดหมายแหล่งท่องเที่ยวที่สามารถเห็นได้ในระยะไกล ๓ สิ่งอำนวยความสะดวก ควรปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวก เช่น ห้องน้ำ ทางลาดสำหรับผู้พิการ ระบบสื่อสารต่างๆ เพื่อให้บริการประชาชนและนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น <) ที่พัก ปัจจุบันวัดหลายแห่งมีการบริการที่พักสำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องกาค้างคืน หรืออยู่ปฏิบัติธรรมด้วย ดังนั้น วัดควรมีการจัดบริการที่พักแรมภายในวัดสำหรับนักท่องเที่ยวที่มาเป็นหมู่คณะด้วย หรือควรสร้างที่นั่งพัก ศาลา สำหรับนั่งพักผ่อน ทำกิจกรรมหรือรับประทานอาหารเพิ่มเติม ๒. มาตรฐานตามแบบอารยสถาปัตย์ของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญในจังหวัดลำพูนมาตรฐานตามแบบอารยสถาปัตย์ของแหล่งท่องเที่ยวในประเทศไทย ผลการสำรวจมาตรฐานตามแบบอารยสถาปัตย์ของวัดทั้ง ๙ แห่งพบว่า มีเพียงวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหารเพียงแห่งเดียวที่ได้มาตรฐาน การพัฒนามาตรฐานอารยสถาปัตย์ของวัดอื่น ควรเน้น ๑) ความปลอดภัยทางกายภาพ จัดให้มีแสงสว่างเพียงพอบริเวณบันไดและทางเข้า มีราวจับในห้องน้ำ พื้นกระเบื้องไม่เลื่อน อุปกรณ์ปิดเปิดหน้าและเปิดประตูที่ไม่ต้องออกแรงมาก มีสัญญาณฉุกเฉินจากหัวเดียงหรือห้องน้ำสำหรับเรียกขอความช่วยเหลือ ๒ สามารถเข้าถึงได้ง่าย มีทางลาดสำหรับรถเข็น ความสูงของตู้ที่ผู้สูงอายุสามารถหยิบของได้สะดวกอยู่ใกล้แหล่งบริการต่างๆ ใกล้แหล่งชุมชนเดิม เพื่อให้ญาติมิตรสามารถเยี่ยมเยียนสะดวก ๓) สามารถสร้างแรงกระตุ้น การเลือกใช้สีที่เหมาะสมมีความสว่างและชัดเจนจะทำให้การใช้ชีวิตดูกระชุ่มกระชวย ไม่ซึมเศร้า และการเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ กระตุ้นให้เกิดการนำความสามารถต่างๆ ของผู้สูงอายุมาใช้อย่างเต็มที่ เปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้ใช้ความสามารถก่อประโยชน์กับชุมชน๔) ดูแลรักษาง่ย ควรออกแบบให้ดูแลรักษาง่ายเท่าที่จะเป็นไปได้ ด้วยเหตุนี้ บ้านทั่วไปควรจะเล็กถ้าเป็นหลังใหญ่ควรจะมีห้องชื่งง่ายต่อการปิดเอาไว้เพื่อสะดวกสบายในการดูแล บ้านอาจจะมีบานเลื่อนอลูมิเนียมป้องกันฝนและสนามหญ้าที่มีทุ่มไม้เตี้ยเพื่อลดงานสนาม ๓. รูปแบบการพัฒนาอารยสถาปัตย์ของวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวตามรอยครูบาเจ้าศรีวิไชยจังหวัดลำพูน เรียกว่า "รูปแบบการท่องเที่ยวเชิงศาสนา ๕ ส." เพื่อตอบโจทย์ในการเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงศาสนาและวัฒนธรรมที่ยังรักษาอัตลักษณ์ความเป็นวัดไว้ได้ คือ ๑) ส่งเสริมสติ ๒สะอาด ๓) สุขสบาย ๔ สงบเย็นใจ และ ๕) สัปปายะ ผลการวิจัยได้ชี้ให้เห็นว่าข้อมูลสำคัญว่า แหล่งท่องเที่ยวของวัดบางแห่งยังไม่เป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวต่างถิ่นมากนัก แต่มีอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่โดดเด่น และเป็นความภาคภูมิใจของชุมชนและของนักท่องเที่ยวต่อไป นวัตกรรมที่เกิดจากงานวิจัยนี้ คือ เว็บแอปพลิเคชันโดยใช้ภาษา php ,html, ซึ่งจะสามารถแสดงผลครอบคลุมอุปกรณ์มือถือ ไอแพด แทบเล็ต และคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล โดยเน้นไปที่อุปกรณ์มือถือซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้งานในปัจจุบัน มีระบบแผนที่โดยใช้ google map "ตามรอยธรรมwww.tamroidham.com" สำหรับการออกแบบการแสดงผลใช้ bootstrap โดยคำนึงถึง userexperience (UX) ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้งนแอปพลิเคชั่นสามารถใช้ได้อย่างคล่องตัว

Abstract: The objectives of this research aims to; 1) study the potential of 9 temples built by Kruba Chao Sriwichai in Lamphun Province that are important tourist attractions, 2) To study the norms of Temple's universal design that are important tourist attractions in the Lamphun Province, and 3) create tourism models that are important tourist attractions in Lamphun based on the temple's universal design. A mixed method with quantitative analysis and qualitative research is the methodological approach. The study area consisted of 9 temples established in Lamphun Province by Kruba Sriwichai using a purposeful sampling method. Using the accidental sampling method, quantitative analysis decides the survey population, which is 1,000 visitors, and a questionnaire is the instrument used. Basic statistics were used to analyse the data: percentage, mean and standard deviation. The instrument used was an in-depth interview with qualitative analysis. A purposive sampling approach was used for the survey group of 25 individuals, including the elderly, people with disabilities, monks, novices, community representatives, residents, and general visitors, based on the criteria defined and analyzed the content in descriptive writing. The research result revealed that; 1. An significant opportunity to visit the temples founded by Kruba is the belief in the conduct and practice of Kruba Chao Sriwichai. As regards the capacity of 9 temples that are significant tourist attractions in compliance with the standardized religious and cultural tourist sites system 5 S), it was found that; 1) temples should be built to draw the attention of visitors or have an attractive character with additional individual charms such as retaining the unique architecture of the pagoda, cubicle, pavilion, sanctuary, or unique Lanna-style buildings by incorporating a local museum tale, tradition, beliefs, morality, poetry or construction, etc. 2) Entry to tourist attractions is convenient when going when going to religious tourist sites under the auspicious name of the temple by attaching an area or location to the park, signposts or maps with signage or tourism attractions that can be seen from a distance, tourists can go on foot, bike, or ride by public transport. 3) Facilities Services: In order to accommodate both of residents and visitors, facilities such as showers, ramps for the disabled and various communication systems should be strengthened. 4) Accommodation Services; For visitors who wish to stay overnight or to practice dharma, several temples also provide accommodation. Therefore, the temple should also provide accommodation for visitors who come as a group or build a pavilion to rest, do activities or dine in the temple. 2. Standards according to the universal design of temples, which are important tourist attractions in Lamphun province, which are the standards according to the universal design of tourist destinations in Thailand, the findings of the survey of standards according to the universal design of 9 temples found that only Wat Phrathathariphunchi Woramahawihan has the standard. For other temples, the implemnentation of universal design standards should be encouraged as follows: 1) Physical safety, sufficient lighting around stairs and exits and handrails in the bathroom should be provided. It should not be slippery on tiled floors. Door closing and opening equipment that do not need a considerable effort and an alarm signal from the head of the bed or the bathroom is needed to call for assistance. 2) Readily accessible; there should be a wheelchair ramp. The cabinet height so the elderly can easily reach things near different sources of sevice or close to the same common area so that families can visit comfortably. 3) An impulse can be created by choosing the right colors that are vivid and simple, older life can look colorful and not sad. Participating in various activities makes it possible to make the most use of the skills of older people and lets them use their abilities to benefit society. 4) basic maintenance; they should be designed to be as easy as possible to care for. A typical house should, for this reason, be compact. There should be an area that is easy to cover for convenient upkeep as it is a big house. In order to minimize yard duty, the house can be equipped with rain-proof aluminum sliding sills and a lawn with low hedges. 3. The 'religious tourism model 55" is the kind of universal designed development of the temple, which is a tourist attraction following the footsteps of Kruba Chao Sriwichai in Lamphun Province. The 5S consists of 1) encouraging mindfulness, 2) cleanliness, 3) comforting, 4) peace and calm, and 5) helpful to address the issue of becoming a religious and cultural tourist destination that also retains a monastic identity. The study's findings found that certain temple attractions are not well known to internationavisitors, but have a distinctive cultural identity and continue to be the pride of the city and tourists. A web application using php, html, which can be viewed through mobile devices, iPads, tablets and personal computers with a focus on common mobile devices, is the innovation created by this research. Currently, there is actually a device that uses the Google map 'www.tamroidham.com' to make bootstrap with user experience (UX) with design use in mind, enabling users to use the application flexibly.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS ๘๐๐๗๖๓๐๔๗

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2563

Modified: 2566-04-24

Issued: 2566-04-24

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2563-047อาภากร ปัญโญ.pdf	8.59 MB	17	2025-09-24 18:26:57

ใช้เวลา

0.020902 วินาที