พลวัตภูมิปัญญาภาษาถิ่นกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมลุ่มแม่นํ้าโขง จังหวัดหนองคาย

Name: วิวัฒน์ ทองวาด

Organization : ผู้วิจัย

keyword: พลวัต

; ภูมิปัญญาภาษาถิ่น

; การเปลี่ยนแปลงทางสังคม

; ลุ่มแม่นํ้าโขง

; จังหวัดหนองคาย

Abstract: งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาการพัฒนาการด้านภาษาถิ่นของสังคมลุ่มแม่น้ำโขง จังหวัดหนองคาย 2) เพื่อศึกษาพลวัตภูมิปัญญาภาษาท้องถิ่นกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม และ 3) เพื่อเสนอวิธีการอนุรักษ์ ส่งเสริมภูมิปัญญาภาษาถิ่นที่มีคุณค่าแก่การดำเนินชีวิต เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์และแบบการสังเกตการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์และสังเกตแบบมีส่วนร่วม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ประกอบด้วย ปราชญ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ผู้เชี่ยวชาญเรื่องภาษาหรือซาวบ้านที่เข้าใจโครงสร้างของภาษาที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ในเขตชุมชนลุ่มแม่น้ำโขงในจังหวัดหนองคาย ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน25 รูป/คน แล้วนำผลการสัมภาษณ์ปวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูลด้วยการตีความและสร้างข้อสรุปให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ ผลจากการวิจัย พบว่า 1) ภาษาถิ่นอีสานเป็นภาษาที่สังคมลุ่มแม่น้ำโขง ที่ใช้แพร่หลายของพื้นที่จังหวัดหนองคาย 2) การเปลี่ยนแปลงของภาษาเป็นไปตามสภาพสังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจ การเมืองและการปกครอง และ 3) อักษรถิ่นอีสานเริ่มมีการอนุรักษ์และฟื้นฟูด้วยระบบของรัฐบาลให้เป็นที่นิยมและอนุรักษ์ไว้ให้คงอยู่ต่อไป เช่น อักษรไทยน้อยและอักษรธรรมอีสาน เป็นต้น ภาษาและอักษรเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของชุมชน เสี่ยงต่อการสูญหาย หรือเผชิญกับภัยคุกคาม ดังนั้น สถาบันครอบครัวเป็นสิ่งแรกที่ควรปลูกฝังให้เด็กเห็นว่าภาษาถิ่นมี ความสำคัญอย่างไรและปลูกฝังให้เด็ก ไม่อายกล้าที่จะพูดภาษาถิ่นในสังคม หรือในครอบครัว ส่วนสถาบันที่สองคือคนในสังคม ที่ไม่ควรทำรังเกียจหรือเห็นว่าคนพูดภาษาถิ่นเป็นสิ่งแปลกประหลาด เราควรยกย่องด้วยซ้ำเพราะภาษาถิ่นมีคุณค่าควรแก่การรักษาไว้"

Abstract: The purposes of this research were: 1) To study dialect for development ofthe Mekong River Basin community at Nongkhai province. 2) To study the dynamic ofwisdom dialect, social and cultural changes and 3) To propose conservation methods, promote wisdom dialect that is valuable for life. Data collection tools areinterview forms and observation, data collection by interview and participatoryobservation the groups was given the data consist of local wisdom philosopher and language experts or villagers who understand the structure of the language that livesin the Mekong Basin community in Nongkhai province. Acquired by purposiveselection method of 25 person after that, take the interview results to analyze and synthesize the data by interpreting and creating conclusions in accordance with theobjectives. The results showed that: 1) Isan dialect is the language that the Mekong River Basin society that iswidely used in the area of Nong Khai Province. 2) The change of language accordingto the social, cultural, economic, political and administrative conditions, and 3) Isan Dialect began to be conserved and rehabilitated with the government system to bepopular and conserved to continue to maintain, such as the Thai Noi alphabet andthe Thai Dhamma Isan alphabet etc. The language and Alphabet are the wisdom of the community risk of lossor face threats. Therefore, the family institution is the first thing that should beinstilled in children to see that the dialect has how important? And instill in children not embarrassed to speak the dialect in society or in the family. The secondinstitution is people in society that should not be disgusted or seeing that peoplespeak the dialect is strange. We should even praise because the dialect is worth keeping."

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS 610760104

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2560

Modified: 2566-05-03

Issued: 2566-04-03

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2560-104ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิวัฒน์ ทองวาด.pdf	4.7 MB	2	2024-03-31 11:22:22

ใช้เวลา

0.022732 วินาที