การปริวรรตและวิเคราะห์รูปแบบการปกครองบ้านเมือง จากคัมภีร์ตานานเมืองพะเยา ฉบับวัดศรีโคมคำ

Name: พระครูปลัดสุวัฒนจริยคุณ

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การปริวรรต

; หลักการปกครอง

; หลักพุทธธรรม

Abstract: การวิจัยเรื่อง การปริวรรตและวิเคราะห์รูปแบบการปกครองบ้านเมืองจากคัมภีร์ตำนานเมืองพะเยา ฉบับวัดศรีโคมคำ มีวัตถุประสงค์เพื่อปริวรรตคัมภีร์ตำนานเมืองพะเยาฉบับวัดศรีโคมคำเพื่อศึกษาวิเคราะห์หลักการปกครองบ้านเมืองและหลักพุทธธรรมด้านการปกครองบ้านเมืองที่ปรากฏ ในคัมภีร์ตำนานเมืองพะเยา และ เพื่อศึกษาวิเคราะห์รูปแบบและหลักการปกครองบ้านเมืองเชิงบูรณาการ การดำเนินการศึกษาวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการปริวรรตเอกสารคัมภีร์ตำนานเมืองพะเยา ฉบับวัดศรีโคม จำนวน 1 ผูก วัสดุที่ใช้จารได้แก่ ใบลาน จารด้วยอักษรล้านนา มีทั้งหมด 54 หน้า จารเมื่อปีพุทธศักราช 2471 นับถึงปีปัจจุบัน (พ.ศ.2562) อายุได้ 91 ปี หลังจากปริวรรตเสร็จได้ให้ผู้เชียวชาญทำการตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหาและภาษา แล้วจึงทำการวิเคราะห์เนื้อหาตามวัตถุประสงค์ จากการศึกษาพบว่า คัมภีร์ตำนานเมืองพะเยาแบ่งออกเป็น 4 ตอนหลักๆ คือ ตอนที่ 1กล่าวถึง ตำนานปู่เจ้าลาวจก หรือลวจักกราช ปฐมกษัตริย์เมืองหิรัญเงินยางเชียงแสน ตอนที่ 2กล่าวถึง ตอนพญาศรีจอมธรรมได้แยกตัวจากเมืองหิรัญเงินยางเชียงแสนมาตั้งเมืองพะเยาในปี พ.ศ. 1639 ตอนที่ 3 กล่าวถึง กษัตริย์องค์สำคัญของเมืองพะเยา คือ ขุนเจืองธรรมิกราข พ่อขุนงำเมืองและกล่าวถึงความสัมพันธ์ของอาณาจักรสุโขทัย อาณาจักรเชียงราย และอาณาจักรพะเยา ตอนที่ 4กล่าวถึง ประวัติการก่อสร้างพระเจ้าตนหลวงพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของพะเยา และความสัมพันธ์ของเมืองพะเยาหลังถูกผนวกเข้ากับอาณาจักรล้านนา หลักการปกครองบ้านเมืองและหลักพุทธธรรมด้านการปกครองบ้านเมืองที่ปรากฏในคัมภีร์ตำนานเมืองพะเยา พบว่า มีหลักการปกครองที่ใช้สืบต่อกันมาอยู่ หลัก คือ หลักพ่อสอนลูกของท้าวลวจักกราช จำนวน 12 ข้อ หลักประเวณียธรรมของพญาศรีจอมธรรม ปฐมกษัตริย์เมือง พะเยา จำนวน 7 ข้อ แต่สามารถถอดหลักการปกครองได้ 12 ข้อ และพบหลักพุทธธรรมที่นำมาใช้ในการปกครอง คือ หลักอปริหาณิยธรรม 7 ประการ นอกจากหลักการปกครองทั้ง 3 ยังพบรูปแบบการปกครองของอาณาจักรพะเยาที่พญาศรีจอมธรรมทรงวางรูปแบบการปกครองไว้อย่างเป็นระบบนอกจากหัวเมืองน้อยใหญ่ที่อยู่รอบนอกแล้ว ในเขตพื้นที่เมืองพะเยา หลังจากได้ทำการกำหนดเขตพื้นที่แล้ว ยังได้แบ่งการปกครองออกเป็นออกเป็นเขตเรียกว่า พันนา ได้ 36 พันนา มีการแบ่งอำนาจหน้าที่ และมอบนโยบายในการปกครองอย่างเป็นระบบ สามารถนำมาบูรณาการกับการบริหารการปกครองในสมัยปัจจุบันได้ โดยหลักการปกครองทั้ง 3 หลัก มีความสอดคล้องกับหลักพุทธธรรม หลักธรรมาภิบาล และทฤษฎีโครงสร้างหน้าที่ ซึ่งเป็นหลักที่ใช้ในการปกครองในสมัยปัจจุบันนี้. คำสำคัญ: การปริวรรต, หลักการปกครอง, หลักพุทธธรรม"

Abstract: This study had 2 important objectives; 1. To transliterate chroniclescripture, Sri Kom Khum temple edition in order to analyze the governmentalconcept and Buddhadhamma in Buddhism in terms of government appeared inchronicle scripture, Sri Kom Khum temple edition and, 2. To study and analyzegovernmental integration forms and concepts. The qualitative research method was applied by transliterating 1 chapterchronicle scripture, Sri Kom Khum temple edition which was contained 55 palmleaves written in ancient Lanna language before B.E. 2471. After finishingtransliteration, the content and language accuracy were examined by the experts.After that, it was analyzed according to the research objectives. The findines were revealed as follows. The ancient scripture was divided in to 4 sections as follows; the firstsection was about the legend of Phu Jao Lao Jog or Lavajakkarat, who was thegovernor of Hirunghunyang Meung Chiang Saen ancient city while the second section was about when Pha ya Srijomdram separated himself from Hirunghunyang MeungChiang Saen city and founded Phayao city in B.E.1639, the third section was aboutthe important Phayao governors, Khun Jiengdhammigraj and Phor Khun Ghummeung. This section also described the relationship between Phayao city, Sukhothai kingdom,and Chiang Rai kingdom. The last section was about the history of building Phra JaoThonlunag, the important Buddha statue of Phayao as well as the relationship of Phayao city after being united in Lanna kingdom. The finding also indicated that there were three inherited governmentalconcepts which were as follows; 12 principles of 'Father teaches children'governmental principles of Tao Lawajukkaraj and 7 principles of fornication (orPhaveneeyadhum) of Phaya Srijomdhum, one of the formers Phayao governor. Therewere only 12 governmental principles appeared in the scripture as well as 7 thingsleading never to decline but only to prosperity; conditions of welfare (or 7Apaniyadhum). Phayao governmental form was created systematically by PhayaSrijomdhum. The sculpture was well - described about the development of citygovernment in former times. The determined area was divided into threegovernmental zones called Punna. There were 36 Punnas and each Punna had itsdeconcentration, duties, and systematic government policies which could beintegrated with current governmental administration. All three ancient governmentalconcepts harmonize with Buddhadhamma, Good Governance, and StructuralFunctionalism, which are regarded as being able to be used in current government. Keyword: Transliteration, The governmental concept, Buddhadhamma"

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS 610760064

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2560

Modified: 2566-05-03

Issued: 2566-04-03

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2560-064พระครูปลัดสุวัฒนจริยคุณ, ดร.pdf	3.16 MB	5	2024-03-13 07:54:10

ใช้เวลา

0.018906 วินาที