การสร้างภูมิคุ้มกันทางจิตตปัญญาและศาสนธรรมแก่คนไทย

Immunity of mental intelligence and buddhist morality for Thai people

Name: ธัญญลักษณ์ บุญลือ

Organization : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

Name: ญาตาวีมินทร์ พืชทองหลาง

Organization : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

Name: ประทีป พืชทองหลาง

Organization : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

keyword: ศิลปะการใช้ชีวิต

ThaSH: ความซึมเศร้า

; ภาวะซึมเศร้า

; สื่อสังคมออนไลน์

; ผู้ต้องขัง

; ธรรมวิทยากรต้นแบบ

Abstract: ชุดโครงการวิจัยนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนา โดยใช้การวิจัยแบบผสานวิธีมีวัตถุประสงค์1) เพื่อพัฒนาศิลปะการใช้ชีวิตและกิจกรรมบำบัดสำหรับเยาวชนห่างบ้านที่มีภาวะซึมเศร้าในจังหวัดเชียงใหม่ 2) เพื่อศึกษาการสร้างพื้นที่ทางสังคมและการแสดงอัตลักษณ์แห่งตัวตนด้านจริยธรรมบนสื่อสังคมออนไลน์ของเยาวชนไทย 3) เพื่อพัฒนาธรรมวิทยากรต้นแบบเพื่อสอนพุทธธรรมและสร้างแรงบันดาลใจแก่ผู้ต้องขังในประเทศไทย พื้นที่วิจัย คือ จังหวัดเชียงใหม่กลุ่มเป้าหมายแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1) เยาวชนที่มีภาวะซึมเศร้าและกำลังศึกษาระดับปริญญาตรีในสถาบันอุดมศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่15 คน 2) เยาวชนที่กำลังศึกษาระดับปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาเชียงใหม่62 คน (การทำแบบสอบถามและการสัมภาษณ์) และ 64 คน (การเข้าร่วมการอบรม) 3)ธรรมวิทยากรทั้งที่เป็นพระภิกษุและฆราวาสที่มีบทบาทและหน้าที่ในการสอนพุทธธรรมในเรือนจำประจำจังหวัดทั่วประเทศไทย จำนวน 100 คน ที่สมัครเข้าร่วมโครงการและมีคุณสมบัติตามที่กำหนดขึ้น ใช้การคัดเลือกโดยความสมัครใจ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์การวิจัยเชิงปริมาณ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์และสนทนากลุ่ม วิเคราะห์เนื้อหา แล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1. ภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นเกิดขึ้นได้ง่าย การอยู่ห่างครอบครัว คนที่รักและคุ้นเคยเป็นปัจจัยหนึ่งที่ก่อให้เกิดภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น เพราะเป็นวัยที่กำลังปรับตัวทั้งทางร่ายกาย สังคม และความสัมพันธ์กับเพศตรงข้าม การป้องกันภาวะซึมเศร้าสำหรับวัยรุ่นห่างบ้านที่มีประสิทธิภาพควรเริ่มตั้งแต่ระยะเริ่มแรกก่อนมีอาการ โดยการจัดกิจกรรมที่ลดปัจจัยเสี่ยง เพิ่มปัจจัยปกป้อง โดยการปรับความคิด พฤติกรรมและการสร้างแรงบันดาลใจผ่านการทำกิจกรรมกลุ่มหรือเสริมความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลให้แก่วัยรุ่นให้มากขึ้น ส่วนกิจกรรมบำบัดสำหรับเยาวชนห่างบ้านที่มีภาวะซึมเศร้ามี5หลักการ ได้แก่1) การให้ความสำคัญกับประสบการณ์ด้านใน 2) การเรียนรู้ร่วมกันด้วยความเมตตา 3) การเคารพประสบการณ์และความต้องการของวัยรุ่น 4) การสร้างความรู้สึกปลอดภัยและพร้อม สนับสนุน 5) การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง และมีกระบวนการ 6 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การชี้แจงกระบวนการ 2) การเปิดพื้นที่การเรียนรู้ 3) การสำรวจตนเองและกำหนดเป้าหมายชีวิต 4) การวางแผนชีวิต 5) การสนับสนุนให้ดำเนินการตามแผนชีวิต 6) การประเมินผลการเรียนรู้ สำหรับแนวทางการเสริมสร้างศักยภาพของเยาวชนห่างบ้านที่มีภาวะซึมเศร้าในจังหวัดเชียงใหม่ได้แก่1) มีความตั้งใจที่จะพัฒนาตัวเอง 2) สามารถจัดสรรเวลาเพื่อข้าร่วมกระบวนการได้3) วิธีการเรียนรู้ที่หลากหลายและเข้าใจได้ง่าย 4) บรรยากาศการเรียนรู้ที่สบายใจ 5) ผู้จัดกิจกรรมที่เข้าใจและใส่ใจ 6)การให้กำลังใจกันระหว่างเพื่อน 7) การเรียนรู้จากผู้มีประสบการณ์2. นักศึกษาส่วนใหญ่โพสต์หรือแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความไม่เป็นธรรมในสังคม หรือเรื่องราวของตนเอง แต่นักศึกษาส่วนใหญ่ไม่เคยโพสต์หรือแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับประเด็นเชื้อชาติวัฒนธรรม เพศสภาพ (Gender) รสนิยมทางเพศ (Sexual orientation) ศาสนา ชนชั้นทางสังคม และความต้องการของตนเอง นักศึกษาส่วนใหญ่มีความรู้ ความเข้าใจ และมีพฤติกรรมที่แสดงถึงอัตลักษณ์แห่งตัวตนด้านจริยธรรมบนสื่อสังคมออนไลน์คือ 1) อ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูลหรือรูปภาพที่ค้นหาจากสื่อสังคมออนไลน์ก่อนนำข้อมูลไปใช้ส่งต่อ หรือเผยแพร่ 2) ขออนุญาตบุคคลหรือกลุ่มคนก่อนการบันทึกภาพหรือเสียง 3) ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลหรือรูปภาพ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ส่งต่อ หรือเผยแพร่ 4) ไม่ส่งต่อหรือเผยแพร่รูปภาพของบุคคลอื่น โดยไม่ได้ขออนุญาต 5) ไม่แปลข้อความหรือเรื่องราวที่ค้นหาได้จากสื่อสังคมออนไลน์และนำไปโพสต์ส่งต่อ หรือเผยแพร่โดยไม่ได้ขออนุญาตจากเจ้าของผลงาน 6) ไม่โพสต์ ส่งต่อ หรือเผยแพร่ข้อมูลหรือรูปภาพเกี่ยวกับความ ก้าวร้าว รุนแรง 7) ไม่โพสต์ส่งต่อ หรือเผยแพร่ข้อมูลหรือรูปภาพเกี่ยวกับเรื่องส่วนตัวของบุคคลอื่นและ 8) ไม่โพสต์ข้อความหรือรูปภาพ เพื่อวิพากษ์วิจารณ์ผู้ที่ทำผิดกฎหมายหรือศีลธรรม อย่างไรก็ตาม นักศึกษาบางส่วนไม่เคยขออนุญาตเจ้าของข้อมูลหรือรูปภาพที่ค้นหาจากสื่อสังคมออนไลน์ก่อนนำข้อมูลหรือรูปภาพไปใช้ส่งต่อหรือเผยแพร่ สำหรับค่าเฉลี่ยคะแนนทักษะทางจริยธรรมในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ก่อนและหลังเข้ารับการอบรมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ที่ระดับ .01 และกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยจากการทำแบบสอบถามทักษะทางจริยธรรมในการใช้สื่อสังคมออนไลน์หลังการอบรมมากกว่าคะแนนเฉลี่ยก่อนการอบรม คิดเป็นร้อยละ 14.85 ข้อค้นพบนี้จะเป็นประโยชน์ในการใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอน การให้คำปรึกษา เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้เยาวชนแสดงอัตลักษณ์แห่งตัวตนบนสื่อสังคมออนไลน์ได้อย่างเหมาะสม สร้างสรรค์ และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาทักษะทางจริยธรรมในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ของเยาวชนที่อาศัยอยู่ในภูมิภาคอื่นของประเทศไทยได้ 3. ผลการสังเคราะห์กระบวนการการพัฒนาธรรมวิทยากรหรือวิทยากรต้นแบบในประเทศ ไทย ควรบูรณาการกระบวนการสร้างสติผ่านกิจกรรมหลากหลายผ่านต้นแบบหรือตัวอย่างชีวิตที่สามารถสร้างแรงบันดาลใจในชีวิต ได้แก่ การจัดทำหลักสูตรอบรมระยะสั้น ระยะยาว มีตัวชี้วัดเป้าหมาย กำหนดคุณสมบัติธรรมวิทยากรให้มีมาตรฐาน การติดตามประเมินผล สร้างกระบวนการเรียนรู้ที่มีพลัง เป็นต้น ส่วนหลักสูตรฝึกอบรมธรรมวิทยากรต้นแบบเพื่อสอนพุทธธรรมและสร้างแรงบันดาลใจแก่ผู้ต้องขังในประเทศไทย แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 1) พุทธธรรมที่จำเป็นสำหรับชีวิตบูรณาการหลัก คำสอนจากหนังสือเรื่องธรรมนูญชีวิตของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) 2) แรงบันดาลใจ เป็นการศึกษาต้นแบบบุคคลที่สามารถฝ่าฝันอุปสรรคจนประสบผลสำเร็จในชีวิต จำนวน 20 ราย นำมาเสนอผ่านสื่อการเรียนรู้ด้วยตนเองในหลากหลายรูปแบบ สำหรับรูปแบบการพัฒนาธรรมวิทยากรเพื่อสอนพุทธธรรมและสร้างแรงบันดาลใจแก่ผู้ต้องขังในประเทศไทย เรียกว่ารูปแบบกัลยาณมิตร (KALYANAMITRA Model) ประกอบด้วยกระบวนการพัฒนา 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) สร้างศรัทธา 2) สนทนาเปิดใจ 3) เสริมธรรมเสริมปัญญา 4) แสวงหาสันติแนวปฏิบัติการสร้างแรงบันดาลใจ 12 ประการแก่ผู้ต้องขัง ได้แก่1) เพียบพร้อมด้วยปัญญา 2) ปฏิปทาน่าเลื่อมใส 3) ผู้นำจิตใจแห่งการภาวนา 4) จิตอาสาเกื้อกูล 5) เกื้อหนุนความคิด 6) ร่วมจิตแก้ปัญหา 7) มุ่งมั่นพัฒนาตน 8) ดำรงชนม์ตามมรรคา 9) วิปัสสนาเสริมชีวิต 10) กระบวนการคิดแยบคาย 11) เดินตามสายสัมมาสติ12) มิจฉาทิฏฐิมุ่งปหาน ส่วนผลประเมินรูปแบบฯ มีความเหมาะสมและเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก สามารถนำไปใช้ได้จริง

Abstract: For research and development, this research program used a mixed methods approach. The aims of this research program were 1) to develop the art of living and an occupational therapy for depressed adolescents in Chiang Mai, 2) to explore the construction of social space and the presentation of self-ethical identity on social media among Thai youth, and 3) to develop a model for teaching the Buddhist morality and encouraging inmates in Thailand. A research area of this research program was based in Chiang Mai. The participants were divided into 3 groups. They consisted of 15 depressed youth who studied a bachelor degree in higher education institutions in Chiang Mai, 62 (taking part in questionnaires and interviews) and 64 youth (participating in a training) who studied a bachelor degree at Rajamangala University of Technology Lanna, and 3) 100 Buddhist guest speakers, both monks and laypeople, who had roles and responsibilities in teaching the Buddhist morality in Thai provincial prisons. All of them applied for participating in this research and met the inclusion criteria. A voluntary sampling was applied in this study. The research instruments were questionnaires and interviews. The data from the quantitative research was evaluated using descriptive statistics such as the mean and standard deviation. In addition, in the qualitative research, interviews and focus groups were used to assess the data and draw up a descriptive section. The findings were as followed: 1. One of the factors that causes depression in adolescents is the fact that they lived away from their families and close friends. It was a period that they had to adjust themselves physically and socially, and interreacted with the opposite sex. Depressed adolescents who lived far away from home should be properly prevented before symptoms arose. For adolescents, there should be activities that lowered risk factors, boosted protective factors by altering mental and behavioral aspects, and motivated them through group activities or complement interpersonal interactions. Occupational therapy for depressed youth living away from home was based on five principles: 1) Emphasizing the significance of inner experience 2) co-learning with compassion 3) mutual respect 4) establishing a sense of security and support and 5) learning to change. In addition, there were six processes of occupational therapy. There were 1) clarification of processes, 2) opening of learning areas, 3) self-survey and life goals, 4) life planning, 5) support for the implementation of the life plan, and 6) evaluation of the learning outcomes. The following were guidelines for empowering depressed adolescents who lived away from home in Chiang Mai Province: 1) a desire to grow, 2) time set aside to participate in the process, 3) a variety of simple learning methods 4) a welcoming learning environment 5) attentive and understanding event organizers 6) Friendships that encourage one another, and 7) learning from experienced people. 2. Majority of the participants posted or commented about the social injustice or their own stories but most of them never posted or commented about race, culture, gender, sexual orientation, religion, social class and their own needs; most of the participants had good knowledge, understood, and behaved appropriately. It revealed that their self-ethical identity on social media were 1) citing sources of data or pictures before using, forwarding or sharing them, 2) asking for permission before taking the pictures or recording any audio, 3) checking data or pictures before using, forwarding or sharing them, 4) not forwarding or sharing of other peoples’ pictures without asking permission, 5) not translating social media messages or stories and then post, forward or share them without asking permission, 6) not posting, forwarding nor sharing data or pictures which are relevant to an aggression or a violence, 7) not posting, forwarding or sharing data or pictures which are relevant to other people’s issues, and 8) not posting messages or pictures for criticizing someone who has broken the law or morality. Additionally, a few of the participants revealed that they did not ask for permission before using, forwarding or sharing data or pictures. Moreover, the mean scores of an ethical skill of social media usage of participants before and after attending the operational training program were significantly different at .01 level. The mean scores of an ethical skill of social media usage of participants after participating in the operational training program had increased by 14.85 percent. This research has provided a deeper insight into social media usage among Thai youth. The findings of this research will be useful as guidelines for teaching, learning and counseling to promote Thai youth to show their self-ethical identity creatively and appropriately. Particularly, the findings can be applied to develop an ethical skill of social media usage of Thai youth who live in different regions of Thailand. 3. The results of the synthesis of the development process of the Dhamma speakers’ model in Thailand should integrate the process of mindfulness through various activities or a good life example that can inspire others. These activities can take the form of short-term or long-term training courses with a Key Performance Indicator (KPI) and objectives. It should include standard qualifications for Dhamma speakers, as well as follow up, evaluation, and create a powerful learning process, among other things. A training course for Dhamma speakers in Thailand to teach Buddhist Dhamma and motivate the innates could be classified into two categories: 1) Buddhist Dhamma that was important for life, along with doctrines from Somdej Phra Phutthakosachan's "Constitution for Living" (P.A. Payutto) 2) Inspiration was a study of 20 role models who overcame numerous challenges to achieve life success. These were given in a variety of ways, including self-study materials. The Kalyanamitra model was a method for training dhamma speakers to teach Buddhist Dhamma and inspire inmates in Thailand. A four-step development process underpinned the Kalyanamitra model were: 1) spiritual growth 2) mental growth 3) wisdom development 4) peace development. The following are twelve guidelines to inspire for inmates: 1) gain knowledge, 2) get analytical insight, 3) be a good leader for prayer, 4) be willing to volunteer, 5) promote ideas, 6) assist in problem-solving, 7) Make a commitment to self-improvement, 8) Live his life according to Magga, 9) Vipassana, 10) Ingenious thinking process, 11) follow the Right Mindfulness, and 12) renounce the wrong view. This model's evaluation was adequate and feasible at a high level, as well as practical.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา. ห้องสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: library@rmutl.ac.th

Name: กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ววน.)

Role: ผู้ให้ทุน

Modified: 2566-02-24

Created: 2564

Issued: 2566-02-24

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

Spatial: เชียงใหม่

Spatial: ภาคเหนือ

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	RL29 Immunity of Mental Intelligence and Buddhist Morality for Thai People.pdf	49.46 MB	16	2025-03-06 18:20:16

ใช้เวลา

0.027078 วินาที