การสื่อสารเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนา

Communication for Cultural Transmission of Lanna Tattoo

Name: ธนาวุฒิ ฤทธิ์ช่วย

ThaSH: เครื่องรางของขลัง -- ไทย (ภาคเหนือ)

ThaSH: การสัก -- ไทย (ภาคเหนือ)

ThaSH: การทำเครื่องหมายบนร่างกาย

Abstract: จากการศึกษาเรื่องกระบวนการสื่อสารเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ จากการศึกษาข้อมูลเอกสารการค้นคว้า สังเกตการและสัมภาษณ์ จากวัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ 1. เพื่อศึกษาการสื่อสารเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนา 2. เพื่อศึกษาองค์ประกอบของการเลือกสรรทางวัฒนธรรมเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนา ผู้วิจัยนำเสนอผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย จากการวิจัยครั้งนี้ค้นพบว่า การสื่อสารเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนามีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงการบวนการสื่อสารเพื่อสืบทอดวัฒนธรรม เพื่อให้วัฒนธรรมการสักล้านนาคงอยู่ดังนี้ 1. การคงไว้ มีการคงรูปแบบการสื่อสารจากพระสงฆ์ไปสู่ผู้สืบทอดวัฒนธรรม ในรูปแบบ การสื่อสารบุคคลเช่นในอดีต โดยเรียนผ่านการสอนแบบมุขปาฐะ การเรียนผ่านบันทึกและให้คำสอนอธิบายเพิ่มเติมโดยพระสงฆ์ อีกทั้งยังคงรูปแบบพิธีกรรมโดยที่ผู้สืบทอดวัฒนธรรมการสักต้องให้คามั่นกับครูบา อาจารย์ (พระสงฆ์) โดยผ่านทางพิธีกรรมการยกขันครูหรือพานครู ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ทางจิตวิญาณ 2. การปรับเปลี่ยน จากการศึกษามีการปรับเปลี่ยนรูปแบบของลายสัก เพื่อให้สอดรับกับค่านิยมหลักของสังคม แต่คงไว้ซึ่งขั้นตอนพิธีกรรม ทำให้การสักล้านนาได้รับความนิยมทั้งในพื้นที่และได้รับความนิยมจากวัฒนธรรมข้างเคียงเช่น จีน ฮ่องกง มาเลเซีย ญี่ปุ่น ซึ่งมีรากฐานความเชื่อทางศาสนาใกล้เคียงกัน 3. การสร้างใหม่ การถ่ายทอดวัฒนธรรมของกลุ่มผู้สืบทอดวัฒนธรรม มีการสร้างรูปแบบ การสื่อสารผ่านกิจกรรมพิเศษ (Event) โดยเป็นการสร้างพื้นที่การสื่อสารใหม่จากในอดีตที่ไม่เคยมีมาก่อน แต่การสื่อสารผ่านกิจกรรมพิเศษนี้ จะเป็นการสร้างพื้นที่พบปะและเปลี่ยนกับผู้ที่สนใจในการสักล้านนา และ เปิดโอกาสให้ผู้คนเข้าถึงแหล่งข้อมูลบุคคลวัฒนธรรมที่มีชีวิต (Live culture) อันเป็นผลดีคือ ตอกย้ำการมีอยู่และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการสักแก่ผู้พบเห็นต่อไป พร้อมกันนี้ยังอีกทั้งยังมีการสร้างลวดลายใหม่ที่ประยุกต์มาจากลายเก่า เพื่อให้เกิดความสวยงาม ตรงกับความต้องการของผู้ที่มาสักยันต์ล้านนา และสักล้านนาต่อไป 4. การตัดทิ้ง จากการศึกษาวิจัยในครั้งนี้ไม่พบการตัดทิ้งทั้งในส่วนของรูปแบบ พิธีกรรม แต่มีการปรับเปลี่ยนเพื่อให้สอดรับกับยุคสมัยมากขึ้น เช่น การเข้าการสักจากเดินที่จะมีการดูฤกษ์ยาม เวลามงคลที่เหมาะกับการสัก แต่ในปัจจุบันมีการปรับเปลี่ยนในกลุ่มของผู้สืบทอดวัฒนธรรมการสักล้านนา เพราะเป็นไปในรูปแบบเชิงพาณิชย์ ดังนั้นการเพิ่มความต้องการในการสักล้านนาจึงทาให้ข้อกาหนดที่สืบทอดมามีการปรับเปลี่ยนไป แต่ยังคงคุณค่าและคติความเชื่อของการสักไว้เช่นเดิม

Abstract: This study of a communication for cultural transmission of Lanna Tattoos is a qualitative research which is collecting data from researches’ papers, observations and interviews. This research is aimed 1) to study a communication for cultural transmission of Lanna Tattoos and 2) to study the elements of cultural selection to inherit the Lanna cultures. The Researcher has presented research results based on research objectives. According to this research, it is found that a communication for cultural transmission of Lanna Tattoos has been changed the communication processes to inherit the Lanna cultures and also maintain the Lanna tattoos as the followings ; 1. Preservation: it is to remain a communication patterns from monks to cultural successors in the form of a personal communication. For instance, in the past there were teaching through the oral tradition teaching, note-taking and the monks’ explanations. Additionally, there were remained in the ritual patterns that the tattoo successors need to pledge to the teachers, tattoo masters (monk) through giving respects to the teacher rituals which is a symbol of spirits. 2. Modification: as in this study, it has modified the pattern of tattoos to make it related to main social values but still keep the ritual processes. It is brought Lanna tattoos becoming well-known not only in this area but also among our neighboring cultures such as China, Hong Kong, Malaysia and Japan where have similar religious beliefs. 3. Reconstruction: a cultural transmission of cultural successors has a form of a communication through special events by creating new communication spaces from the past which never have before. However, communication through these special events will create a meeting place and exchange with those who are interested in Lanna tattoos and also give peoples the opportunity to access to live culture resources which is reinforced the existence and understanding of the tattoos. At the same time, there are also new patterns that have been applied to the old style to match the needs of those who came to get Lanna tattoos or Lanna cultures. 4.Excision: this study did not find any excision of the patterns or rituals but it was modified to conform to the modern era. In the past, if you would like to get a tattoo, you need to pick an auspicious date and time. Currently, there are some changes among the groups of Lanna tattoos’ successors because it has been changed to be more in a commercial form. Therefore, increasing the demand of Lanna tattoos have been adjusted by the inheritance requirements but still retain the values and beliefs of the tattoos as before.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: cmulibref@cmu.ac.th

Name: จิระศักดิ์ สาระรัตน์

Role: ประธานกรรมการ

Name: ศุภฤกษ์ โพธิไพรัตนา

Role: กรรมการ

Name: ลัดดา จิตตคุตตานนท์

Role: กรรมการ

Created: 2560

Modified: 2565-11-17

Issued: 2565-11-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: ไทย (ภาคเหนือ)

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การสื่อสารศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

©copyrights มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	581832018.pdf	1.95 MB	9	2025-04-22 23:06:41

ใช้เวลา

0.030784 วินาที