ปัญหาการดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของหน่วยงานจัดเก็บภาษี

Problems in proceeding with tax litigation that involves criminal sanctions of tax-collecting agency

Name: นที อยู่สำราญ

keyword: การดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญา

; การสอบสวน

; หน่วยงานจัดเก็บภาษี

Abstract: การดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของประเทศไทย จะดำเนินการเหมือนกับคดีอาญาทั่วไป โดยเป็นการดำเนินกระบวนการยุติธรรมในชั้นพนักงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เจ้าพนักงานของหน่วยงานจัดเก็บภาษีจะมีข้อจำกัดอำนาจและหน้าที่ในการสอบสวนคดีอาญา เนื่องด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาไม่ได้กำหนดให้อำนาจแก่เจ้าพนักงานของหน่วยงานจัดเก็บภาษี หากมองในแง่ของความเป็นจริงแล้ว เจ้าพนักงานของหน่วยงานจัดเก็บภาษีเป็นหน่วยงานที่รับทราบข้อเท็จจริงอย่างละเอียดถี่ถ้วน และได้ดำเนินการแสวงหาพยานหลักฐานต่าง ๆ เพื่อพิสูจน์ความผิดของผู้กระทำความผิด แต่ผู้มีอำนาจในการสอบสวนคดีภาษีคือพนักงานสอบสวนที่ไม่ทราบข้อเท็จจริงต่าง ๆ อีกทั้ง พนักงานสอบสวนไม่ได้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านอาจส่งผลให้เกิดปัญหาในทางปฏิบัติได้ กล่าวคือ ประสิทธิภาพในการสอบสวน การแสวงหาพยานหลักฐาน การรั่วไหลของพยานหลักฐาน รวมถึงความล่าช้าในการสอบสวนอีกด้วย ในปัจจุบันการดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของประเทศไทย ผู้เขียนพบปัญหาหลายประการที่สำคัญ ได้แก่ ปัญหาอำนาจในการสอบสวนคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของหน่วยงานจัดเก็บภาษี ปัญหาการสอบสวนคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของพนักงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ปัญหาการเปรียบเทียบคดีของหน่วยงานจัดเก็บภาษี ปัญหาการแบ่งแยกอำนาจในการสอบสวนและการฟ้องคดีออกจากกัน และปัญหาความไม่มีเอกภาพของกฎหมายภาษี ประเทศไทยในปัจจุบันได้มีการแบ่งแยกหน่วยงานจัดเก็บภาษีออกเป็น 3 หน่วยงาน คือ กรมสรรพากร กรมศุลกากร และกรมสรรพสามิต แต่ละหน่วยงานมีกฎหมายที่นำมาบังคับใช้คนละฉบับ แต่การดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของหน่วยงานจัดเก็บภาษีแต่ละหน่วยงานจะใช้วิธีการเดียวกัน คือ การดำเนินกระบวนการยุติธรรมในชั้นพนักงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา แต่อย่างไรก็ตาม แม้จะใช้วิธีการในการดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาด้วยวิธีการเดียวกัน แต่หากการกระทำความผิดทางอาญานั้นมีความเกี่ยวข้องกับหน่วยงานจัดเก็บภาษีมากกว่าหนึ่งหน่วยงาน แต่ละหน่วยงานก็ยังคงต้องแยกกันไปดำเนินคดีอาญาตามหน้าที่ที่อยู่ในความรับผิดชอบของหน่วยงานนั้น ๆ ส่งผลให้เกิดความซ้ำซ้อน และความล่าช้าในการดำเนินคดีอาญาได้ ประกอบกับประเทศไทยได้มีการแบ่งแยกอำนาจในการสอบสวนและการฟ้องคดีออกจากกัน กล่าวคือ หน่วยงานจัดเก็บภาษีไม่มีอำนาจในการสอบสวน พนักงานสอบสวนมีอำนาจสอบสวนแต่ไม่มีอำนาจในการฟ้องคดี และพนักงานอัยการไม่มีส่วนร่วมในการสอบสวนตั้งแต่เริ่ม ซึ่งส่งผลกระทบต่อการคุ้มครองสิทธิผู้กระทำความผิด ความซ้ำซ้อนในเชิงกระบวนการ และขาดความมีประสิทธิภาพ จากการศึกษาสภาพปัญหาตามข้างต้น เห็นได้ว่ากระบวนการสอบสวนคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของไทยยังคงขาดประสิทธิภาพ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาสภาพปัญหาตามข้างต้น และศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาทั้งกระบวนการสอบสวนและการฟ้องคดีของประเทศออสเตรเลียและประเทศอังกฤษ พร้อมทั้งนำเสนอปัญหาและแนวทางในการแก้ไขปัญหา เพื่อให้การดำเนินคดีภาษีอากรที่มีโทษทางอาญาของประเทศไทยมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: รณกรณ์ บุญมี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2562

Modified: 2565-10-05

Issued: 2565-10-05

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2019.1233

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายภาษี

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	8988natee.pdf	6.81 MB	10	2025-08-10 11:09:14

ใช้เวลา

-0.966693 วินาที