ผลทางกฎหมายของโมฆียะกรรมในกรณีลูกหนี้ร่วม

Legal effects of a voidable contract on joint debtors

Name: วิปัญญา อุตรศักดิ์

keyword: ลูกหนี้ร่วม

; โมฆียะกรรม

; ความรับผิดระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วม

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งที่จะศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นภายหลังมีการบอกล้างนิติกรรมระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมที่ตกเป็นโมฆียะกรรม ซึ่งมีประเด็นที่จะต้องพิจารณาดังต่อไปนี้ ประเด็นแรกคือผลของการบอกล้างโมฆียะกรรมควรจะเป็นเช่นใด เนื่องจากในเรื่องผลของการบอกล้างมีความเห็นของนักวิชาการที่แตกต่างกัน กล่าวคือมีผลต่อลูกหนี้ร่วมที่มีเหตุในการบอกล้างเพียงคนเดียวกับมีผลต่อลูกหนี้ร่วมทุกคน และเพราะเหตุใดจึงเกิดเป็นสองความเห็นที่แตกต่างกันในเรื่องผลของการบอกล้าง ประเด็นที่สองเมื่อลูกหนี้ร่วมหลุดพ้นจากความรับผิดตามสัญญาทั้งกรณีหลุดพ้นจากความรับผิดเฉพาะลูกหนี้ร่วมที่มีเหตุในการบอกล้างและกรณีหลุดพ้นจากความรับผิดทุกคน ผลในทางกฎหมายของความรับผิดระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมและระหว่างลูกหนี้ร่วมด้วยกันเอง รวมถึงกรณีการกลับคืนสู่ฐานะเดิมจะเป็นเช่นใดและประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยเพียงพอหรือไม่ในการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นและประเด็นที่สามคือปัญหาผลของการบอกล้างโมฆียะกรรมลักษณะใดที่เป็นธรรมกับทุกฝ่าย ปัญหาแรกคือปัญหาการบอกล้างโมฆียะกรรมระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วม จากการศึกษาพบว่าเหตุที่ก่อให้เกิดความเห็นที่แตกต่างกันในผลของการบอกล้างโมฆียะกรรมเป็นเหตุมาจากแนวความเห็นในเรื่องลักษณะนิติสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมแตกต่างกัน ซึ่งอาจจะสรุปได้ออกเป็นสองแนวความเห็นคือ นิติสัมพันธ์ระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมมีเพียงหนึ่งเดียวกับนิติสัมพันธ์ระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมมีหลายนิติสัมพันธ์แยกเป็นอิสระออกจากกัน ซึ่งความเห็นว่ามีหลายนิติสัมพันธ์นี้สอดคล้องกับคำอธิบายของประเทศฝรั่งเศสและประเทศญี่ปุ่น ปัญหาที่สองคือปัญหาผลทางกฎหมายเมื่อมีการบอกล้างโมฆียะกรรม จากการศึกษาพบว่าปัญหาจะเกิดขึ้นเฉพาะในกรณีที่มีเฉพาะลูกหนี้ร่วมที่มีเหตุในการบอกล้างหลุดพ้นจากความรับผิด ซึ่งโดยทั่วไปแล้วลูกหนี้ร่วมที่เหลือจะผูกพันตามสัญญาเดิม ต่อมาหากลูกหนี้ร่วมที่เหลือชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้จะไม่สามารถใช้สิทธิไล่เบี้ยเอากับลูกหนี้ร่วมที่หลุดพ้นจากความรับผิดได้และจะมีการกลับคืนสู่ฐานะเดิมเฉพาะเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมที่หลุดพ้นจากความรับผิด โดยผลทางกฎหมายจะมีความแตกต่างออกไปในกรณีที่ลูกหนี้ร่วมที่เหลือไม่ต้องการที่จะผูกพันตามสัญญาเดิมและเป็นกรณีที่ไม่อาจคาดหมายได้ถึงเหตุแห่งโมฆียะกรรม ซึ่งกรณีดังกล่าวประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยไม่เพียงพอที่จะแก้ปัญหาจึงต้องนำหลักการเปลี่ยนแปลงไปซึ่งมูลเหตุในสัญญามาช่วยในการแก้ปัญหา โดยนำหลักการเปลี่ยนแปลงไปซึ่งมูลเหตุในสัญญามาปรับใช้ผ่านประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยมาตรา 368 ประกอบมาตรา 5 ซึ่งวิธีการนี้เป็นวิธีการเดียวกันกับประเทศเยอรมันใช้ในช่วงเวลาก่อนมีการปฏิรูปประมวลกฎหมายแพ่งเยอรมัน ปี ค.ศ.2002 ปัญหาที่สามคือปัญหาผลของการบอกล้างโมฆียะกรรมลักษณะใดที่เป็นธรรมกับทุกฝ่าย จากการศึกษาพบว่าผลของการบอกล้างควรมีเฉพาะลูกหนี้ร่วมที่มีเหตุในการบอกล้างเท่านั้นที่หลุดพ้นจากความรับผิดเพราะเป็นกรณีที่ให้ความเป็นธรรมครอบคลุมมากที่สุด เนื่องจากเป็นกรณีที่คุ้มครองเจ้าหนี้เพราะเมื่อมีการบอกล้างยังเหลือลูกหนี้ร่วมคนอื่นให้เจ้าหนี้สามารถเรียกชำระหนี้และคุ้มครองลูกหนี้ร่วมเพราะลูกหนี้ร่วมผู้ที่มีเหตุในการบอกล้างหลุดพ้นจากความรับผิดตามสัญญา ในการแก้ปัญหาผู้เขียนมีข้อเสนอแนะดังนี้ ในเรื่องผลของการบอกล้างโมฆียะกรรมควรตีความให้มีผลเฉพาะลูกหนี้ร่วมที่มีเหตุในการบอกล้างเท่านั้นหรือตีความว่านิติสัมพันธ์ระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้ร่วมมีลักษณะหลายนิติสัมพันธ์แยกเป็นอิสระออกจากกัน ส่วนในเรื่องการนำหลักการเปลี่ยนแปลงไปซึ่งมูลเหตุในสัญญามาปรับใช้กับกรณีการบอกล้างโมฆียะกรรมในกรณีลูกหนี้ร่วม ผู้เขียนขอเสนอวิธีแก้ปัญหาโดยนำหลักการดังกล่าวมาปรับใช้ผ่านหลักการใช้การตีความสัญญาตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 368 ประกอบมาตรา 5 ที่เป็นเรื่องหลักสุจริต หรือกำหนดหลักเกณฑ์ในเรื่องดังกล่าวไว้โดยเฉพาะขึ้นมา โดยอาจนำประมวลกฎหมายแพ่งเยอรมันมาตรา 313 ซึ่งเป็นบทบัญญัติในเรื่องการเปลี่ยนแปลงไปซึ่งมูลเหตุในสัญญามาเป็นแบบอย่างเพื่อบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทย

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: มุนินทร์ พงศาปาน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2559

Modified: 2564-08-17

Issued: 2564-08-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2016.1074

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายเอกชน

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	3725wipanya.pdf	8.25 MB	4	2024-10-18 10:16:38

ใช้เวลา

0.030173 วินาที