แจ้งเอกสารไม่ครบถ้วน, ไม่ตรงกับชื่อเรื่อง หรือมีข้อผิดพลาดเกี่ยวกับเอกสาร ติดต่อที่นี่ ==>
หากไม่มีอีเมลผู้รับให้กรอก thailis-noc@uni.net.th
หากไม่มีอีเมลผู้รับให้กรอก thailis-noc@uni.net.th
ศิริกุล อัมพะวะสิริ . การอนุรักษ์และพัฒนาการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้น เมล็ดและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามตามภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในจังหวัดสุรินทร์. (). มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ. : , 2558.
การอนุรักษ์และพัฒนาการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้น เมล็ดและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามตามภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในจังหวัดสุรินทร์
Name: อรนุช นาคชาติ
Email :
oranuch_na@hotmail.com
Name: นวรัตน์ พัวพันธ์
Name: ศิริกุล อัมพะวะสิริ
keyword:
การย้อมสีไหม
Classification :.DDC: 667.26
Abstract:
การวิจัยการย้อมไหมด้วยเปลือกต้นมะขาม เมล็ดมะขาม และเปลือกหุ้มเมล็ดมะขาม ตามภูมิปัญญาท้องถิ่นชาติพันธุ์ไทย-เขมร จังหวัดสุรินทร์ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ค้นคว้าและรวบรวมข้อมูลการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้นมะขาม เมล็ดมะขาม และเปลือกหุ้มเมล็ดมะขาม จากภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมร ในจังหวัดสุรินทร์ 2) พัฒนาสูตรการย้อมไหมและทดสอบคุณภาพการ ย้อมไหมที่ย้อมด้วยเปลือกต้นมะขามเมล็ดมะขามและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามในห้องปฏิบัติการ และ 3) นำเอาไปประยุกต์ใช้ในระดับครัวเรือน
ผลการวิจัยพบว่า
1. ได้ค้นพบภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เคยย้อมไหม ด้วยเปลือกต้นมะขาม และเมล็ดมะขามจำนวน 4 ท่านซึ่งปัจจุบันแต่ละท่านยังคงย้อมไหมด้วยเปลือกต้นมะขาม และเมล็ดมะขาม
2. ได้พัฒนาสูตรการสกัดน้ำย้อมจากเปลือกต้นมะขาม โดยใช้อัตราส่วนของเปลือกต้นมะขามเปรี้ยวสดจำนวน 2 กิโลกรัมต่อน้ำ 6 ลิตร ต้มสกัดน้ำย้อมเป็นเวลา 1 ชั่วโมง 30 นาที น้ำย้อมจากเมล็ดมะขาม โดยใช้อัตราส่วนของเมล็ดมะขามเปรี้ยวสดจำนวน 1 กิโลกรัมต่อน้ำสะอาด 3 ลิตร แช่เป็นเวลา 1 คืน จากนั้นเติมน้ำสะอาดลงไปอีก 4 ลิตร นำไปต้มที่อุณหภูมิ 95 องศาเซลเซียสเป็นเวลา 1 ชั่วโมง 30 นาที น้ำย้อมจากเปลือกหุ้มเมล็ดมะขาม โดยใช้อัตราส่วนของเมล็ดมะขามเปรี้ยวสดจำนวน 1 กิโลกรัม ไปคั่วที่อุณหภูมิ 150 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 30 นาที หรือจนกระทั่งเปลือกเมล็ดมะขามมีสีน้ำตาลเข้มหรือสีดำ และมีกลิ่นหอมกะเทาะเอาเฉพาะส่วนเปลือกหุ้มเมล็ดด้านนอก นำไปต้มในน้ำสะอาด 7 ลิตร เป็นเวลา 1 ชั่วโมง 30 นาที น้ำย้อมแต่ละสูตรจะถูกนำมาย้อมไหมโดยใช้สารช่วยติดสี ได้แก่ ใบมะขาม ใบชงโค สารส้ม และหมักด้วยโคลน ทำการทดสอบคุณภาพและความคงทนของสี พบว่า ไหมทุกกลุ่มที่ย้อมโดยสารส้มเป็นสารช่วยติดสีให้คุณภาพความคงทนของสีดีที่สุด ไหมที่ย้อมด้วยเปลือกต้นมะขามจะให้เส้นไหมสีน้ำตาลทองถึงน้ำตาลอ่อน ย้อมด้วยเมล็ดมะขามจะให้สีน้ำตาลทองถึงน้ำตาลเข้ม และย้อมด้วยเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามจะให้สีน้ำตาลแดงถึงน้ำตาลเข้ม หากหมักด้วยโคลนจะให้เส้นไหมสีน้ำตาลเทาถึงเทาดำ นอกจากนี้ ยังพบว่า เมื่อนำไหมที่ย้อมแล้วไปแช่น้ำด่างในขั้นตอนสุดท้าย จะทำให้มีสีที่เข้มขึ้นและมีความมันวาวมากขึ้น สามารถนำวิธีการย้อมไหมด้วยเปลือกต้นมะขาม เมล็ดมะขาม และเปลือกหุ้มเมล็ดมะขาม ไปใช้ย้อมไหมและผลิตภัณฑ์ผ้าไหมในระดับครัวเรือนได้
คำสำคัญ (Keywords) การย้อมไหม เปลือกต้นมะขาม เมล็ดมะขาม เปลือกหุ้มเมล็ดมะขาม
Abstract:
The purpose of The Thai-Khmer indigenous knowledge of tamarind silk research is to 1) investigate and data collection of the Thai-Khmer indigenous knowledge of tamarind silk dyeing, 2) develop tamarind silk dying formula in laboratory scale, and 3) apply to household scale. The result found that 1) There were 4 local people experience tamarind silk dyeing and still keep doing. 2) The Dye extraction method from tamarind bark by using 2 kilograms of sour tamarind bark with 6 liters of water, the dye extracted from tamarind seed by using 1 kilogram of sour tamarind seed was soaked in 3 liters of water for overnight and then added 4 liters of water, and the dye extracted from seed-coat of tamarind by using 1 kilogram of sour tamarind seed was roasted at 150 Celsius for 30 minutes, removed seed-coat and 7 liters of water were added. All of the dye was extracted by boiling for 1 hour and 30 minutes to obtain dye water. The dye water was bring to dye silk by adding several mordents such as alum, tamarind leaves, purpurea leaves and mud and the control was not added mordant. The color shade and color fastness in silk after dyeing was determined. The results found that alum was the best mordant by showing the highest color fastness. The silk dyeing with tamarind bark, seed, and seed-coat variety of brown shade. Moreover, all of formulas were soaked in the alkali water at the last process; it was found that the color tone was more deep and shiny. Therefore, from this all formula would be able to apply for household production as well.
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ
Address:
สุรินทร์
Email:
arit@srru.ac.th
Role:
ผู้ให้ทุน
Created:
2558
Modified:
2564-07-09
Issued:
2564-07-09
งานวิจัย/Research report
application/pdf
URL:arit.srru.ac.th
CallNumber:
667.26 อ17ก
tha
©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
RightsAccess:
ใช้เวลา
0.022446 วินาที
อรนุช นาคชาติ
นวรัตน์ พัวพันธ์
| Title | Contributor | Type |
|---|---|---|
| การอนุรักษ์และพัฒนาการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้น เมล็ดและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามตามภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในจังหวัดสุรินทร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ อรนุช นาคชาติ;นวรัตน์ พัวพันธ์;ศิริกุล อัมพะวะสิริ | สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | งานวิจัย/Research report |
ศิริกุล อัมพะวะสิริ
| Title | Contributor | Type |
|---|---|---|
| การอนุรักษ์และพัฒนาการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้น เมล็ดและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามตามภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในจังหวัดสุรินทร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ อรนุช นาคชาติ;นวรัตน์ พัวพันธ์;ศิริกุล อัมพะวะสิริ | สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | งานวิจัย/Research report |
สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา
| Title | Creator | Type and Date Create |
|---|---|---|
| ความหลากหลายของการพึ่งพิงทรัพยากรชายฝั่งของชุมชนบ้านทับเหนือ ตำบลกำพวน อำเภอสุขสำราญ จังหวัดระนอง
มหาวิทยาลัยสวนดุสิต สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | สุรชาติ สินวรณ์ ณัฐบดี วิริยาวัฒน์ พบพร เศรษฐพฤกษา | งานวิจัย/Research report |
| โครงการการพัฒนาการสอนภาษาในระดับปฐมวัยในเด็กสองวัฒนธรรม โดยใช้วรรณกรรมท้องถิ่นตามเขตชายแดนไทย-กัมพูชา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สนับสนุนโดยสำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ผ่องนภา พรหมเกษ | งานวิจัย/Research report |
| ประวัติศาสตร์การขยายตัวของชุมชนในเขตเทศบาลเมืองกาฬสินธุ์ ระหว่างปี พ.ศ.2480-2556
มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | โสภี อุ่นทะยา อนุชา พิมพ์ศักดิ์ กิตติ์ธนัตถ์ ญาณพิสิษฐ์ ธวัชชัย เคหะบาล | งานวิจัย/Research report |
| ตำนานหรือนิทานพื้นบ้านกับกระบวนการขัดเกลาเยาวชนภาคใต้
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ทวัช บุญแสง | งานวิจัย/Research report |
| ความหลากชนิดของสัตว์เลื้อยคลานในพื้นที่อุทยานแห่งชาติน้ำตกสี่ขีด จังหวัดนครศรีธรรมราชและพื้นที่แนวเชื่่อมต่อจังหวัดสุราษฎร์ธานี
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | กนกอร ทองใหญ่ นิสากร สุขหิรัญ พีระชัย คงแก้ว | งานวิจัย/Research report |
| การพัฒนาระบบส่งข้อมูลสภาพภูมิอากาศอัตโนมัติแบบ Real time โดยใช้ เทคโนโลยีระบบเครือข่ายเซ็นเซอร์ กรณีศึกษาแปลงข้าวหอมไชยา อ.ไชยา
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ศิโรจน์ พิมาน | งานวิจัย/Research report |
| การพัฒนานักศึกษาครูหลักสูตรวิทยาศาสตร์โดยเน้นการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ในศตวรรษที่ 21 (3Rsx7Cs)
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ชูจิต สาระภาค | งานวิจัย/Research report |
| การศึกษาความหลากหลายภูมิรู้พืชสมุนไพรในท้องถิ่นต่อการผลิตไก่พื้นเมืองในจังหวัดสุรินทร์เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืน
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ณัฏฐวรรณ สมนึก | งานวิจัย/Research report |
| รูปแบบที่เหมาะสมของการพัฒนาศักยภาพด้านการวิจัยของคณาจารย์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ทวีศักดิ์ แสวงสาย ฤดีมาศ แสวงสาย | งานวิจัย/Research report |
| การสืบค้นและขยายพันธุ์ข้าวพื้นเมืองดั้งเดิมในเขตพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ เพื่อพัฒนาตลาดข้าวแนวใหม่บนวิถีความยั่งยืนและความมั่นคงทางเศรษฐกิจครัวเรือน
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ทวีศักดิ์ แสวงสาย สุเมธี เทียมสกุล | งานวิจัย/Research report |
| การบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับสมุนไพรช้างในจังหวัดสุรินทร์ สู่นวัตกรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อความยั่งยืน
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | เนาวรัตน์ กองคำ สุขใจ สมพงษ์พันธุ์ กรรณิกา มีมาก | งานวิจัย/Research report |
| วิถีแช่มือแช่เท้า การประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาสู่การจัดการสุขภาพชุมชนคนเมืองฝาง
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | ศุภางค์ นันตา | งานวิจัย/Research report |
| การอนุรักษ์และพัฒนาการย้อมสีไหมด้วยเปลือกต้น เมล็ดและเปลือกหุ้มเมล็ดมะขามตามภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในจังหวัดสุรินทร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สำนักบริหารโครงการส่งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษาและพัฒนามหาวิทยาลัยแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา | อรนุช นาคชาติ นวรัตน์ พัวพันธ์ ศิริกุล อัมพะวะสิริ | งานวิจัย/Research report |