การวิเคราะห์คุณภาพเมล็ดข้าวพื้นเมืองจังหวัดสุรินทร์

Quality analysis of local rice (Oryza sativa. L.) grains of Surin province

Name: ประวีณา มณีรัตน์รุ่งโรจน์

Address: p_raweena@yahoo.com

Name: พิทักษ์พงษ์ มณีรัตน์รุ่งโรจน์

keyword: ข้าววา

Classification :.DDC: 633.1831

; เมล็ดพันธุ์ข้าว

Abstract: วัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ เพื่อศึกษาบริบทความนิยมข้าวพันธุ์พื้นเมืองสุรินทร์ตรวจสอบลักษณะทางกายภาพของเมล็ดข้าวพื้นเมืองบางชนิด และตรวจสอบลักษณะทางเคมีบางประการ ซึ่งศึกษาบริบทความนิยมข้าวพันธุ์พื้นเมืองสุรินทร์ โดยการสำรวจความคิดเห็นประชากรจำนวน 200 คนในเขตจังหวัดสุรินทร์ การตรวจสอบลักษณะทางกายภาพได้แก่ การชั่งน้ำหนัก วัดขนาดความกว้าง ความยาว ความหนาของเมล็ดข้าวเปลือกและข้าวสาร วัดอัตราการยืดตัวของเมล็ดข้าวสุก วัดอัตราการซับน้ำของเมล็ดข้าว ส่วนการตรวจสอบลักษณะทางเคมีบางประการทำการตรวจสอบ คือ หาปริมาณโปรตีน อะมิโลส ไขมัน และคาร์โบไฮเดรต รวมทั้งวิตามินบี 1 วิตามินบีบี 2 วิตามินบี 3 และวิตามินบี 6 สำหรับผลการศึกษาบริบทความนิยมบริโภคข้าวพื้นเมืองสุรินทร์พบว่ามีประชากรบริโภคข้าวพื้นเมืองเป็นหลักเพียง 24 คน จาก 200 คน คิดเป็นร้อยละ 12 ซึ่งสายพันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่พบจากการสอบถามมีทั้งสิ้น 10 พันธุ์ได้แก่ รันเดียว นางร้อย ข้าวก่ำ ข้าวเมล็ดเล็กหรือข้าวหนอนน้อย ปะกาดง ข้าวลูกปลา ข้าวมะลิแดง และปกาอำปึล การตรวจสอบลักษณะทางกายภาพของเมล็ดข้าวพื้นเมืองสุรินทร์จำนวน 20 สายพันธุ์ ได้ตรวจสอบลักษณะต่างๆ ได้แก่ ความยาว ความกว้าง น้ำหนักเมล็ด ของข้าวเปลือกและข้าวสาร รวมทั้งการดูดซับน้ำของข้าว ซึ่งพบว่าข้าวเปลือกและข้าวสารพันธุ์เหลืองดงมีขนาดเมล็ดที่ยาวที่สุดคือ 11.04 และ 7.92 มิลลิเมตร ตามลำดับ ในขณะที่พันธุ์สุรินทร์ 3 มีความยาวน้อยที่สุดคือ 7.45 และ 5.56 มิลลิเมตร ตามลำดับ สำหรับข้าวพันธุ์ชะมัลกระแซมีความกว้างของเมล็ดข้าวเปลือกและข้าวสารมากที่สุด คือ 3.20 และ 2.87 มิลลิเมตรตามลำดับ ส่วนพันธุ์ข้าวหอมมีความกว้างของเมล็ดข้าวเปลือกและข้าวสารน้อยที่สุด คือ 2.42 และ 2.01 มิลลิเมตร ตามลำดับ เมื่อตรวจสอบลักษณะเมล็ดแล้วพบว่า เมล็ดข้าวพื้นเมืองทั้ง 20 สายพันธุ์ ส่วนใหญ่จัดเป็นเมล็ดยาวมาก และมีรูปร่างเรียว โดยมีรูปร่างปานกลางคือพันธุ์สุรินทร์ 3 สุรินทร์ 4 สุรินทร์ 6 โกนจรูก และรันเดียว ข้าวพันธุ์เหลืองดงมีอัตราการยืดตัวสูงสุดคือ 9.07 มิลลิเมตร ในขณะที่พันธุ์สุรินทร์ 3 มีอัตราการยืดตัวของเมล็ดข้าวสุกน้อยที่สุดคือ 5.75 มิลลิเมตร ข้าวพันธุ์ชะมัลกระแซมีอัตราการดูดซับน้ำสูงสุดคือ 7.53 กรัม/น้ำ 25 มิลลิลิตร ส่วนพันธุ์เมืองเพ็ญมีอัตราการดูดซับน้ำน้อยที่สุดคือ 6.29 กรัม/น้ำ 25 มิลลิลิตร จากการตรวจสอบคุณภาพทางเคมีของข้าวสารเพื่อการบริโภค โดยตรวจสอบปริมาณโปรตีน อะมิโลส ไขมัน และคาร์โบไฮเดรตในเมล็ดข้าวพื้นเมือง 20 สายพันธุ์ พบว่ามีปริมาณโปรตีนระหว่างร้อยละ 0.55 – 9.95 โดยพันธุ์ที่มีปริมาณโปรตีนน้อยที่สุดคือ ละอองทะนง ในขณะที่พันธุ์ปะกาอัมปึล (เมล็ดสั้น) มีปริมาณโปรตีนมากที่สุด ส่วนปริมาณอะมิโลสพบได้ตั้งแต่ร้อยละ 4.77 – 33.96 โดยพบน้อยที่สุดในพันธุ์รันเดียวการตรวจสอบปริมาณไขมันพบว่าข้าวพันธุ์สุรินทร์ 3 มีปริมาณไขมันน้อยที่สุดคือร้อยละ 0.44 ในขณะที่ข้าวพันธุ์โกนจรูก มีปริมาณไขมันมากที่สุกคือร้อยละ 2.07 การตรวจสอบปริมาณคาร์โบไฮเดรตพบว่าข้าวพันธุ์มะซัลกะแซ มีปริมาณคาร์โบไฮเดรตต่ำสุดคือร้อยละ 79.89 ในขณะที่ข้าวพันธุ์เหนียวดงแดงมีปริมาณคาร์โบไฮเดรตสูงสุดคิดเป็นร้อยละ 91.04 ซึ่งข้อมูลที่ได้จากการวิจัยในครั้งนี้ถือเป็นข้อมูลพื้นฐานในการส่งเสริมการเพาะปลูกและอนุรักษ์ข้าวพันธุ์พื้นเมือง และการนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ในอนาคตได้ Aim of this research were to study the local rice popular consume of Surin province population and to investigate physical characters and some chemical characters of Surin local rice grain. The local rice popular consume was tested by questioning trial of 200 peoples in Surin province. Physical characters were studied in term of weight, width and size of seed and including elongation rate and water absorption rate of 20 rice cultivars (cv.). Chemical test were checked by protein content, amylose content, lipid content, carbohydrate content, vitamin B1, vitamin B2, vitamin B3 and vitamin B6. The result of popular consume showed that only 12% of 200 peoples commonly eat local rice. There are 10 cultivars were recorded in this trail; Rundeaw, Nangroi, knowgum, small seed rice or knownonnoi, Pakadong, knowneawdum, knowloogpla, knowneawdand and Pakaunpul. The longest seed of 20 cv. was Luangdong, 11.04 and 7.92 mm. in seed and dehusked seed, respectively. In contrast, cv. Surin 3 showed the shortest seed and dehusked seed was 7.45 and 5.56 mm. respectively. The largest seed and dehusked seed were found in cv. Chamulkrasae, 3.20 and 2.87 mm. respectively. On the other hand, the narrowest seed and dehusked seed in this study was cv. Knowhom, the result was 2.42 and 2.01 mm. respectively. Almost seed of this study is also long and slender except cv. Surin 3, Surin 4, Surin 6, Koncharook, Chabasaral and Rundeaw. The highest elongation rate of seed was found in cv. Lungdong (9.07 mm.) while the lowest was discovered in cv. Surin 3 (5.75 mm.) The cv. Chamulkrasae presected the highest water absorption rate (7.53 g./25 ml. water) while cv. Muangpen showed the lowest water absorption rate (6.29 g./25ml. water). The result of chemical analysis was found that cv. Pakaumpul showed highest protein content (9.95%) while cv. Laong-thanong showed lowest protein content (0.55%). Amylose content was measured between 4.77 – 33.96%, the lowest amylose content was recorded in cv. Neawkow (4.77%) whereas cv. Rundeaw showed the highest amylose content (33.96%). The highest lipid content was found in cv. Koncharook (2.07%) while the lowest lipid content of 20 cv. was 0.44%, which found in cv. Surin 3. The cv Chabasaral showed lowest carbohydrate (79.89%) opposite in cv. Neawdongdang which presented highest carbohydrate content (91.04%). The results of this study are also useful as basic data for data for local rice study for example, culture promotion, conservation and modified rice production in the future.

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: สุรินทร์

Email: arit@srru.ac.th

Name: ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2553

Role: ผู้ให้ทุนวิจัย

Created: 2553

Modified: 2563-10-15

Issued: 2563-10-15

งานวิจัย/Research report

application/pdf

CallNumber: 633.1831 ป171ก

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	PRAWEENA, PITAKPONG.pdf	30.47 MB	34	2023-03-28 21:58:10

ใช้เวลา

0.023767 วินาที