การศึกษาสถาปัตยกรรมโรงสีข้าวในจังหวัดพิจิตร

The study of the rice mill architecture in Phichit Province

Name: วิษณุ หอมนาน

ThaSH: มหาวิทยาลัยศิลปากร. สาขาวิชาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: การออกแบบสถาปัตยกรรม

ThaSH: โรงสีข้าว -- พิจิตร

ThaSH: สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น -- พิจิตร

Abstract: งานวิจัยนี้ มุ่งเน้นในการศึกษาสถาปัตยกรรมโรงสีข้าว หรือโรงสีไฟ ในจังหวัดพิจิตรรวมถึงการค้าข้าว ปรากฏการณ์ทางคติความเชื่อและวัฒนธรรม โดยมุ่งหวังให้เป็นฐานข้อมูลในการศึกษาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นประเภทโรงงานอุตสาหกรรม และเติมเต็มในส่วนของสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นเนื่องในวัฒนธรรมข้าว เมื่อถูกเปลี่ยนสถานะเป็นพืชเศรษฐกิจการค้า ภายหลังสนธิสัญญาเบาว์ริ่งในปี พ.ศ. 2398 “ข้าว” ถูกยกให้เป็นพืชเศรษฐกิจเพื่อการค้าและการส่งออก เกิดการขยายตัวของพื้นที่การเพาะปลูกข้าว เพื่อเพิ่มผลผลิตให้ทันต่อความต้องการของตลาด ผนวกกับการพัฒนาของเทคโนโลยีการแปรรูปข้าว เกิดสถาปัตยกรรมและเทคโนโลยีที่เรียกว่า โรงสีข้าว ไปพร้อมๆกับการขยายพื้นที่เพาะปลูก ในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำน่าน เขตจังหวัดพิจิตร โรงสีข้าว ได้เกิดขึ้นมากมาย เนื่องจากเป็นพื้นที่เพาะปลูกข้าวที่สำคัญมาแต่ครั้งอดีต และมีมากขึ้น ทำให้เกิดการลงทุนของกลุ่มนายทุนและพ่อค้าโดยมีปัจจัยในการเลือกตั้งกิจการโรงสีที่สัมพันธ์กับแม่น้ำ การขยายตัวของเส้นทางรถไฟสายเหนือรวมถึงปัจจัยอื่นๆ ซึ่งสถาปัตยกรรมโรงสีข้าว ที่สัมพันธ์กับแม่น้ำ การขยายตัวของเส้นทางรถไฟสายเหนือรวมถึงปัจจัยอื่นๆ ซึ่งสถาปัตยกรรมโรงสีข้าว มีความเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น ด้วยเกิดขึ้นจากระบบอุตสาหกรรมที่สัมพันธ์กับพื้นที่ใช้สอยภายใน ลักษณะโครงสร้างพาดช่วงกว้างโดยมีพื้นฐานมาจากวิศวกรรมชาวจีน วัสดุสมัยใหม่ที่มาพร้อมกับรถไฟ และคติความเชื่อแบบจีนที่มาจากวัฒนธรรมการนับถือของเจ้าของโรงสีข้าว แต่ทั้งหมดล้วนเกิดขึ้นบนฐานคิดของคนในท้องถิ่น นับได้ว่าโรงสี เป็นสถาปัตยกรรมเนื่องในวัฒนธรรมข้าว ในอีกบริบทหนึ่ง

Abstract: This research studied the architecture of rice mill Phichit Province including rice trading, belief and culture. It aimed to be a database of vernacular architecture in industrial factory type, relating to rice culture which was transformed into an economic crop. After Bowring treaty in 1855, "rice" was transformed into industrial crop for trading and export. This bring about the growth of rice planting areas for market expansion together with the development of rice processing technology as well ass architecture, called rice-mill. Lots of capitalists and merchants invested in the Nan River basin, Phichit Province since it had been the important rice planting area which caused to build the large numbers of rice-mill. Factors in choosing the rice-mill location were related to the river, the expansion of the northern railway Line, and so forth The architecture of these rice-mill were distinctive Space was related to the rice processing industries. The structure architecture of wide span enclosures were based on Chinese engineering. New materials came with train and Chinese belief and culture of the owners. All of these were, however, relied on basic idea of Local people.

มหาวิทยาลัยศิลปากร. สำนักหอสมุดกลาง

Address: นครปฐม (Nakorn Prathom)

Email: tnp_lib@su.ac.th

Name: วีระ อินพันทัง

Role: ผู้ควบคุมวิทยานิพนธ์

Created: 2563

Modified: 2563-07-20

Issued: 2563-07-20

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: สถ 2/07 2559 001

tha

Spatial: Thailand

Spatial: พิจิตร

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น

Grantor: มหาวิทยาลัยศิลปากร

©copyrights มหาวิทยาลัยศิลปากร

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Wissanu_Homnan_MA.pdf	19.69 MB	5	2025-01-27 23:59:30

ใช้เวลา

0.020739 วินาที