ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการลงโทษผู้กระทำความผิดขณะวิกลจริต : ศึกษาความสอดคล้องระหว่างความเห็นทางการแพทย์กับดุลพินิจการลงโทษของศาล

Legal Problem About the Punishment of the Insane : A Study on the Relation between Medical Opinions and Judicial Discretion

Name: ภาวนา แสงอำนาจ

ThaSH: ความวิกลจริต -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ -- วิจัย

ThaSH: จิตผิดปกติ -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ -- วิจัย

ThaSH: กระบวนการกำหนดโทษคดีอาญา -- วิจัย

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาทางกฎหมายทางอาญาและการแพทย์เกี่ยวกับประเด็นปัญหาเรื่องการกระทำความผิดในทางอาญาขณะวิกลจริต ศึกษาเกี่ยวกับปัญหากฎหมาย เรื่องความหมายของคนวิกลจริตในทางกฎหมาย และในทางการแพทย์ว่า มีหลักเกณฑ์การจำแนกคนวิกลจริตอย่างไร หากขณะวิกลจริตเกิดกระทำความผิดทางอาญา จะมีความผิดหรือไม่ ต้องรับโทษหรือไม่ อย่างไร ซึ่งความเห็นในทางการแพทย์จะทำให้ศาลใช้รับฟังเป็นดุลพินิจในการตัดสินคดีได้มากหรือน้อยเพียงใด โดยเปรียบเทียบกับกฎหมายต่างประเทศ เพื่อความชัดเจน เหมาะสมต่อไป โดยศึกษาจากกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับคนวิกลจริตของประเทศไทย และต่างประเทศ อีกทั้งศึกษาการบัญญัติประเภทของคนวิกลจริตในตำราทางการแพทย์ และมาตรการดำเนินคดีต่อบุคคลวิกลจริต จากการศึกษาพบว่า ปัจจุบันสังคมไทย มีประชากรจำนวนไม่น้อยที่มีสภาพจิตไม่ปกติ และก่อให้เกิดปัญหาในสังคมหลายประการ โดยเฉพาะการกระทำความผิดทางอาญา ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อบุคคลอื่น อาทิเช่น การทำร้ายร่างกายผู้อื่น การทำให้ทรัพย์ของผู้อื่นเสียหาย การฆ่าคนตาย เป็นต้น ซึ่งผลของการกระทำดังกล่าว นอกจากจะทำให้เกิดความเสียหายต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สินแล้ว ยังมีผลกระทบต่อจิตใจของประชาชนอีกด้วย แต่ในแง่ของจำเลยที่เป็นคนวิกลจริตนั้น หากใช้เพียงดุลพินิจศาลในการตัดสินว่าจำเลยวิกลจริตจริงหรือไม่ ขณะกระทำความผิดไม่รู้สำนึก หรือควบคุมการกระทำของตนไม่ได้ จริงหรือไม่ จำเลยอาจไม่ได้รับความยุติธรรมเท่าที่ควร เพราะโรคทางจิต ในผู้ป่วยมีหลายประเภท ย่อมต้องมีรายละเอียด และสมควรได้รับการวินิจฉัยอย่างชัดเจนตามหลักทางการแพทย์ การปรับกับสภาวะโรคทางจิต ในทางกฎหมาย ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา65 นั้นจึงทำได้ยาก เพราะบางกลุ่มอาการ หรือบางโรค จะแสดงอาการแค่บางช่วง ซึ่งหากบุคลากรไม่มีความรู้ในทางจิตเวชอาจไม่สามารถแยกได้เลยว่า จำเลยบางคนเป็นผู้ที่มีอาการทางจิตเวชอยู่ หรือจำเลยบางคนเป็นคนปกติ แต่แสร้งว่ามีอาการวิกลจริต เป็นต้น จากการศึกษาหลักการสากลขององค์การสหประชาชาติประกอบกับกฎหมายประเทศสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และญี่ปุ่น พบว่า การบัญญัติเกี่ยวกับความหมายของคำว่า วิกลจริตของทั้งประเทศสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และญี่ปุ่น จะค่อนข้างมีความหมายใกล้เคียงกัน แต่ในเรื่องประเภทคนวิกลจริตในทางการแพทย์ที่สามารถอ้างข้อต่อสู้เรื่องความวิกลจริตตามกฎหมายได้ จะมีความแตกต่างกันเล็กน้อย โดยความแตกต่างในแต่ละประเทศนั้นจะขึ้นอยู่กับโรค และกลุ่มอาการที่แสดงออกมาของโรค ตัวอย่างของสหรัฐอเมริกา ในบางรัฐ บางโรคอาจบัญญัติให้มีความผิด แต่วิกลจริต จึงให้ไปบำบัด แต่ในบางรัฐก็ไม่ยอมรับข้ออ้างที่ว่าวิกลจริตเลย เช่น ในรัฐ KANSAS ส่วนในอังกฤษ และญี่ปุ่น ยอมรับข้อต่อสู้เรื่องวิกลจริต โดยในกลุ่มอาการประเภทก้าวร้าว ต่อต้านสังคม ซึ่งเป็นกลุ่มอาการที่คนธรรมดาอาจคิดว่าเป็นแค่พวกไม่มีมารยาท หัวรุนแรง เท่านั้น ไม่ใช่โรคทางจิต แต่ในทางการแพทย์จัดว่าเป็นอาการของโรคทางจิตอย่างหนึ่ง เรื่องหลักการพิสูจน์ว่าขณะจำเลยกระทำความผิดวิกลจริตหรือไม่ ในทางการแพทย์ต้องให้จิตแพทย์วินิจฉัยว่าความผิดที่จำเลยกระทำเป็นผลที่อาจเกิดขึ้นจากโรคนั้นๆ หรือกลุ่มอาการนั้นๆได้หรือไม่ ตาม DSM-5 กับ ICD10 ส่วนในทางกฎหมาย สหรัฐอเมริกาศาลแต่ละมลรัฐจะใช้ทฤษฎีต่างกัน อันได้แก่ M'Naghten, The Irresistible Impulse, Durham , Model Penal Code หรือบางรัฐใช้ผสมร่วมกัน อังกฤษใช้หลัก M'Naghten ส่วนญี่ปุ่น ปัจจุบันใช้หลักรับฟังตามรายงานของผู้เชี่ยวชาญ คือจิตแพทย์เป็นหลัก หลักการของทั้งสามประเทศนี้ ทำให้เกิดความเป็นธรรมแก่จำเลยผู้วิกลจริต เพราะมีการใช้ทั้งทฤษฎีทางการแพทย์ มาปรับใช้กับนิยามตามกฎหมายชั้นหนึ่ง และวิเคราะห์ตามหลักพิสูจน์ทางกฎหมายอีกชั้นหนึ่ง จากข้อมูลต่างประเทศที่ศึกษามาดังกล่าวข้างต้น จึงเป็นที่น่าสนใจว่า ประเทศไทยควรมีหลักกฎหมายขยายความเรื่องความหมายของบุคคลวิกลจริตเพิ่มเติม เพื่อนักกฎหมายจะได้เข้าใจความหมาย โดยมิต้องตีความ หรือใช้ดุลพินิจไปเอง และสมควรเพิ่มเติมเรื่องพยานผู้เชี่ยวชาญในคดีของบุคคลวิกลจริตขึ้น เพื่อตรวจสอบสภาพทางจิตของจำเลย โดยวิธีทางนิติจิตเวช และทำรายงานแก่ศาล โดยในรายงานของแพทย์ อาจต้องแบ่งประเภทของความวิกลจริตตามระดับความรุนแรงของความวิกลจริตในขณะกระทำความผิด ไว้ในกฎหมายเป็น 3ระดับ อันได้แก่ 1. บุคลิกภาพผิดปกติ (Personal Disorders) 2. โรคประสาท (Neurosis) 3. โรคจิต (Psychosis) การให้ความเห็นทางการแพทย์นั้น จึงควรต้องระบุถึงอาการวิกลจริตขณะกระทำความผิด โดยให้เห็นถึง ความรู้สำนึก และความรุนแรงของอาการทางจิตในขณะกระทำความผิด และให้ศาลใช้ดุลพินิจตามความเห็นของแพทย์ ในการลงโทษผู้กระทำความผิด ตามกฎหมายกำหนด หรือไม่ลงโทษ เนื่องจากความวิกลจริต เพื่อความยุติธรรม และคุ้มครองประโยชน์แก่จำเลยต่อไป

มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. ศูนย์เรียนรู้และหอสมุด.

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@dpu.ac.th

Name: ธานี วรภัทร์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Modified: 2563-10-09

Created: 2560

Issued: 2563-02-21

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: 345.05 ภ473ป

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: นิติศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

©copyrights มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Pawana.Sae.pdf	3.57 MB	18	2025-10-15 16:04:35

ใช้เวลา

0.33038 วินาที