การบูรณาการฝึกสมาธิโดยใช้สติปัฏฐานสี่และโยคศาสตร์

Integrating Meditation Practice by the Four FoundationsofMindfulness and Yoga

Name: ชิดชนก ทัพไทย

keyword: การฝึกสมาธิ

; สติปัฏฐานสี่และโยคศาสตร์

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) เพื่อศึกษาการฝึกสมาธิโดยใช้สติปัฏฐานสี่ใน พระพุทธศาสนา ๒) เพื่อศึกษาการฝึกสมาธิโดยใช้หลักโยคศาสตร์ในศาสนาพราหมณ์๓) เพื่อเสนอ รูปแบบการฝึกสมาธิโดยบูรณาการสติปัฏฐานสี่กับโยคศาสตร์ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ โดยมีกลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้ฝึกปฏิบัติจำนวน ๘๐ คน ผลการศึกษาพบว่า หลักการฝึกสมาธิตามหลักสติปัฏฐานสี่ในพระพุทธศาสนาและโยคศาสตร์ในศาสนาพราหมณ์ มีองค์ความรู้ที่สามารถนำมาบูรณาการเพื่อสร้างรูปแบบการฝึกสมาธิ CHIM YOGA โดยใช้๑) อิริยาบถการกราบสติปัฏฐานสี่ การนั่ง การยืน การเดินและการนอน ๒)อิริยาบถการท่าไหว้พระทิตย์และการเคลื่อนไหวร่างกายในทางโยคะ การฝึกสมาธิในรูปแบบ CHIM YOGA ใช้เวลาในการฝึกทั้งสิ้นจำนวน ๑๐ ครั้ง ๆ ละ ๑ ชั่วโมง โดยภายใน ๑ ชั่วโมง แบ่งออกเป็น ๖ ช่วง ช่วงที่ ๑ เป็นการบรรยายความรู้เกี่ยวกับสติปัฏฐานสี่และโยคศาสตร์ และช่วงที่ ๒ ถึงช่วงที่ ๖ เป็นช่วงของการฝึกสมาธิและการประเมินการฝึก ด้านความรู้ความเข้าใจ พบว่า ผู้ฝึกมีความรู้เรื่องสติปัฏฐานสี่และโยคศาสตร์ในระดับมากที่สุด (𝑥̅= ๔.๗๓) นอกจากนี้ภายหลังการฝึกผู้ฝึกมีความตระหนักถึงประโยชน์ในด้าน ๑. ด้านจิตใจ สมาธิ ปัญญา (𝑥̅=๔.๖๓) ๒. ด้านร่างกาย (𝑥̅=๔.๖๒) ๓. ด้านสังคม (𝑥̅=๔.๕๓) ในระดับมากที่สุด อีกทั้งผลการเห็นประโยชน์ทั้ง ๓ ด้านทำให้ผู้ฝึกมีความเครียดลดลง กระตุ้นสมาธิและสติปัญญา ส่งเสริมการเห็นคุณค่าของตนเองและความมั่นใจในตนเองมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ฝึกได้ให้ข้อเสนอแนะต่อรูปแบบการฝึกสมาธิ CHIM YOGA ว่าควรมีรูปแบบการฝึกที่เหมาะสมกับกลุ่มผู้ฝึกที่มีพื้นฐานต่างกัน เช่น รูปแบบการฝึกระดับต้น ระดับกลาง และระดับสูง

Abstract: The purpose of this research were1)to study meditation practice by using the Four Foundations of Mindfulness in Buddhism 2) to study meditation practice by using yoga in Brahmanism 3)to luanch the pattern of meditation practice through the integration ofthe Four Foundations of Mindfulness and yoga.This was study quantitative and qualitative research. The methods of this study included the analysis of the Four Foundation of Mindfulness in Buddhism and Yoga in Brahmanism as well as the integration of this meditation practice in order to create CHIM YOGA model: 1) the meditation postures which were the postrures of sitting, standing, walking and lying downrespectively, and 2) the sun salutation and postures the yoga movement. Conseqently, the CHIM YOGA practice spent 10lessions, each lession needed 1 hour, and each 1 hour consisted of 6 periods. The frist period descriped the knowledge of the Four Foundations of Mindfulness and yoga sciences. From the second to the sixth periods were completely the CHIM YOGA model. The sample grop comprised of 80 practionners. The results of the study revealed that they obtained the knowledge in the Four Foundations of Mindfulness and yoga sciences in the highest level (x ̅= 4.73). In addition, they had an awareness of the benefits of 1) mindness, concentration and wisdom (x ̅= 4.63), 2) physical aspect(x ̅= 4.62)and 3) social aspect (x ̅= 4.53)after the CHIM YOGA practice. In other words, all previous aspects were considered as the highest level. The results of these aspects were able to lead them have less stress, enhance more concentration and conscrousness, support self-esteem and self-confidence. The practitionners further pointed out that the CHIM YOGA model ought to provied the basiclevel to advance level.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระครูพิพิธสุตาทร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พูนชัย ปันธิยะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2561

Modified: 2562-09-26

Issued: 2562-09-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต (พระพุทธศาสนา)

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU62010294.pdf	23.7 MB	16	2025-04-23 16:29:30

ใช้เวลา

0.038387 วินาที