สารัตถะความยุติธรรมในตำรากฎหมายหลักไชย

Essence of justice in

Name: เขมฤทัย บุญวรรณ

ThaSH: กฎหมาย -- ไทย

ThaSH: ภาษาไทย -- สำนวนโวหาร

ThaSH: วิทยานิพนธ์ -- ปริญญาเอก

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การพิจารณาความยุติธรรมในระบบกฎหมายไทย และลักษณะสํานวนภาษาในตํารากฎหมายหลักไชย โดยศึกษาจากตํารากฎหมายหลักไชยจํานวน 11 ฉบับ ประกอบด้วยฉบับที่มีการปริวรรตและได้ตีพิมพ์เผยแพร่ จํานวน 6 ฉบับ และต้นฉบับ ตัวเขียนที่หอสมุดแห่งชาติ จํานวน 5 ฉบับ ส่วนวิธีดําเนินการวิจัยเป็นการวิจัยเอกสารและวิเคราะห์แบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า เนื้อหาสาระสําคัญในตํารากฎหมายหลักไชยประกอบไปด้วยเนื้อหาที่เกี่ยวข้องการพิจารณาคดีความ ได้แก่ ทิศาปาโมกข์แต่งกระทงความแก้แก่กัน 9 คู่ เค้ามูล 8 ประการ การพิสูจน์พยาน ลักษณะความพระชินสีห์ตั้งอํามาตย์ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับคดีความต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น การพิจารณาคดีเกี่ยวกับการฟ้องร้องเรื่องต่าง ๆ และเรื่องมรดก ซึ่งเรียกว่าประตูทั้ง 4 โดยคดีความ ที่พบส่วนใหญ่เป็นคดีความเกี่ยวกับการลักทรัพย์ เรื่องชู้ และการทะเลาะวิวาท เนื้อหาที่เหมือนหรือ คล้ายกับกฎหมายตราสามดวง ได้แก่ ลักษณะอุทธรณ์เป็นการกําหนดหลักเกณฑ์การดําเนินกระบวน พิจารณาคดีลักษณะต่าง ๆ ในศาล ลักษณะตัดสํานวนเป็นกรณีที่ศาลรับฟ้องแล้ว หากระหว่าง พิจารณาหากคู่ความมีการกระทําการอย่างใดอย่างหนึ่งที่เป็นข้อ ห้ามผู้ที่ละเมิดข้อห้ามนั้นจะเป็น ผู้แพ้คดี ลักษณะพยานเป็นเรื่องเกี่ยวกับพยานในการพิจารณาคดีและความสําคัญของพยานที่มีต่อคดี ลักษณะรับฟ้องเป็นการกําหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้มีความสามารถและมีอํานาจฟ้องคดีความ และเนื้อหาที่ไม่สัมพันธ์กับการพิจารณาคดี ได้แก่ ยันต์ อักษรเลข อักษรไทย ส่วนวิธีการพิจารณาความยุติธรรมใช้วิธีการสืบพยาน ซักถามทั้งฝ่ายโจทก์และจําเลย วินิจฉัยและ พิจารณาจากข้อเท็จจริง และตัดสินว่าฝ่ ายใดเป็นฝ่ายผิด โดยไม่มีบทลงโทษ ด้านสํานวนภาษามี คําศัพท์ที่ใช้เฉพาะกฎหมายซึ่งบางคํายังคงใช้อยู่ถึงปัจจุบันและบางคําเลิกใช้ไปแล้ว การเรียบเรียง ประโยคมีการใช้ประโยคความเดียวและประโยคความรวม เพื่อที่จะเชื่อมโยงความให้คล้อยตามกัน รวมถึงเนื้อความมีการลําดับเนื้อความอย่างต่อเนื่องเป็นลําดับ เหตุการณ์ อธิบายได้ชัดเจน และเข้าใจง่าย อีกทั้งเนื้อหายังสะท้อนให้เห็นวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของผู้คนในเวลานั้นด้วย

Abstract: This research aimed principally to analyze judicial investigation in the Thai law system embedded in the law textbook entitled “Lakchai”, together withthe contents and language styles. The analysis was carried out on eleven copies of the textbook, six of which were revised and then published for public, and the rest kept at the National Library. Document studies and descriptive analysis were the main methodology. The research has shown certain interesting findings as follows. First, there are in these law textbooks six important contents relating to the investigation practice i.e. nine pairs of contradicting cases written by the teacher Tisapamokha, eight indications, proof of evidence, characteristics of case, appointment of judges by PhraShinnasi for case administration, and the four types of inheritance known as the Four Gates.The theft, quarrel and adultery have been in this law textbook. Second, the law textbooks “Lakchai” and “The Law of Three Seals” were similar in that they both contained such information as appealing and court procedures, cancelling cases in times of the breach of law by any litigant, investigation of witness, and qualifications of accusers. Next, the judicial process was based heavily upon the enquiry of witness, plaintiff and defendant and the investigation of evidence, and had no punishment. Fourth, with specific regard to its writing styles, these law textbooks presented information in logical, understandable order with clear explanations, technical terms, some of which are still in use today, and both simple and compound sentences in order to give ideas. Moreover, the information in the books reflected the way of life and well-being of people at that time. Finally, “Lakchai” also incorporated miscellany which were of no relation to case investigation, for example, mystic symbols, numericals and Thai scripts.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: บุญรอด บุญเกิด

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: ประทีป ทับอัตตานนท์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Name: ภารดี มหาขันธ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2559

Modified: 2565-08-03

Issued: 2560-12-01

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว 340.09593 ข649ส

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: ไทยศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	53810208.pdf	2.56 MB	2	2025-02-27 18:27:28

ใช้เวลา

0.025924 วินาที