ผลของโซเดียมไนไตรท์และ/หรือ เมททิลพาราไธออนในขนาดที่ไม่ทำให้ปลาตายในปลาดุกพันธุ์ผสม (Clarias macrocephalus VS Clarias gariepinus)

Sublethal effect of sodium nitrite and/or methyl parathion in crossbred catfish (Clarias macrocephalus VS Clarias gariepinus)

Name: สุกัลญา เจริญศรี

ThaSH: ยากำจัดศัตรูพืช

ThaSH: ยากำจัดศัตรูพืช

ThaSH: ไนเตรต

ThaSH: ไนเตรต

ThaSH: ปลาดุก

Abstract: ศึกษาผลของโซเดียมไนไตรท์ และ/หรือ เมททิลพาราไธออนในขนาดที่ไม่ทำให้ปลาตายในปลาดุกพันธุ์ผสม แบ่งปลาทดลองออกเป็นกลุ่มควบคุม กลุ่มที่ได้รับโซเดียมไนไตรท์ (6.25-150 มก./ลิตร) เมททิลพาราไธออน (0.125-4.0 มก./ลิตร) และเมททิลพาราไธออนขนาด 0.25 มก./ลิตรร่วมกับโซเดียมไนไตรท์ (12.5-150 มก./ลิตร) หลังจากที่ปลาสัมผัสกับสารเคมีดังกล่าวนาน 24 ชั่วโมงแล้ว วัดสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสทั้งในเลือดและสมอง ภาวะการเกิดเมทฮีโมโกลบินนีเมียและการเปลี่ยนแปลงค่าทางโลหิตวิทยา พบว่าสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสทั้งในเลือดและสมอง ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ในปลาดุกพันธุ์ผสมทุกกลุ่มที่สัมผัสกับเมททิลพาราไธออน เปอร์เซนต์การยับยั้งสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสในเลือดและสมอง มีความสัมพันธ์กันและยังขึ้นอยู่กับความเข้มข้นของสารที่ได้รับ ค่าสัมประสิทธิ์ความสัมพันธ์ (r)=0.9671 เมททิลพาราไธออนไม่มีผลทำให้ค่าทางโลหิตวิทยาเปลี่ยนแปลง ในกลุ่มที่สัมผัสกับโซเดียมไนไตรท์ มีการสร้างเมทฮีโมโกลบินจากฮีโมโกลบินเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.01) โซเดียมไนไตรท์ไม่มีผลต่อสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรส ทั้งในเลือดและสมอง (p>0.01) ที่ความเข้มข้นตั้งแต่ 50 มก./ลิตร มีผลทำให้ค่าฮีมาโตคริตและฮีโมโกลบินลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) จำนวนเม็ดเลือดแดงลดลงที่ความเข้มข้น 100 และ 150 มก./ลิตร (p<0.05) เมื่อศึกษาผลร่วมกันของเมททิลพาราไธออนขนาด 0.25 มก./ลิตร และโซเดียมไนไตรท์ที่ความเข้มข้นต่างๆ กัน (12.5-150 มก./ลิตร) พบว่าที่ความเข้มข้นของโซเดียมไนไตรท์สูงสุด ที่ให้ร่วมกับเมททิลพาราไธออน มีผลทำให้การเกิดเมทฮีโมโกลบินเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับโซเดียมไนไตรท์อย่างเดียว ในขนาดเท่ากัน มีความแตกต่างกันของสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเมอเรส ทั้งในเลือดและสมองอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ระหว่างกลุ่มที่ได้รับโซเดียมไนไตรท์อย่างเดียว กับกลุ่มที่ได้รับร่วมกับเมททิลพาราไธออนขนาด 0.25 มก./ลิตร และที่ความเข้มข้น 75-150 มก./ลิตร ทำให้ค่าฮีมาโตคริตและฮีโมลโกลบินลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) นอกจากนั้น โซเดียมไนไตรท์ที่ขนาดตั้งแต่ 50 มก./ลิตร ยังทำให้จำนวนเม็ดเลือดแดงลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) จากผลการศึกษาที่ได้นี้จะเห็นว่า สารเคมีทั้งสองตัวต่างก็มีความเป็นพิษต่อปลาดุกพันธุ์ผสม ความรุนแรงของการเกิดพิษจากโซเดียมไนโตรท์ต่อการเกิดภาวะเมทฮีโมโกลบินในเลือดอาจจะเพิ่มขึ้นได้เมื่อได้รับร่วมกับเมทิลพาราไธออน อย่างไรก็ตามมีความเป็นไปได้ที่เมททิลพาราไธออนอาจจะมีผลยับยั้งขบวนการรีดักชั่นที่เปลี่ยนเมทฮีโมโกลบินให้กลับไปอยู่ในรูปฮีโมโกลบินปกติได้

Abstract: The sublethal effects of sodium nitrite and/or methyl parathion in crossbred catfish (Clarias macrocephalus vs Clarias gariepinus) were studied. Treatments consisted of control, sodium nitrite (6.25-150 mg/litre), methyl parathion (0.125-4.0 mg/litre) and the combination of 0.25 mg/litre methyl parathion and sodium nitrite (12.5-150 mg/litre). Brain and whole blood cholinesterase activities, methemoglobinemia and hematological changes were investigated in all crossbred catfish having been previously exposed to these chemicals for 24 hours. Significant decrease (p<0.001) in whole blood and brain cholinesterase activities were observed in all methyl parathion exposed catfish. There was good correlation (r = 0.967) between percent inhibition of whole blood and brain cholinesterase activities and the reduction of enzyme activity was also found to be dose dependent. No hematological changes were found in the methyl parathion treated groups. However, the groups exposed with sodium nitrite, percentage of hemoglobin in the methemoglobin form was increased significantly (p<0.01). Sodium nitrite had no effect on the activity of cholinesterase. At concentration up to 50 mg/litre, sodium nitrite caused a significant reduction (p<0.05) of hematocrit and hemoglobin and caused a significant decrease (p<0.05) in red blood cell number at concentration of 100 and 150 mg/litre. The combined effect of 0.25 mg/litre methyl parathion and various concentration of sodium nitrite (25-150 mg/litre) was also studied. At highest concentration of sodium nitrite, the combination of sodium nitrite with methyl parathion resulted in significant increase (p<0.05) in methemoglobin formation. No significant difference (p>0.05) of whole blood and brain cholinesterase activities between the group treated with 0.25 mg/litre of methyl parathion and the group treated with sodium nitrite plus 0.25 mg/litre of methyl parathion. Compared with the control, the mixture of 0.25 mg/l methyl parathion and 75-150 mg/litre of sodium nitrite caused significant decreasing (p<0.05) of hematocrit and hemoglobin value. Morever, at concentration up to 50 mg/litre of sodium nitrite caused a significant decrease (p<0.05) in red blood cell number. The results from these studies showed that the intoxication from the two chemicals can cause also different physiological changes in crossbred catfish. The severity of sodium nitrite intoxication can be increased by methyl parathion exposure. It is possible that the reduction process of methemoglobin to normal hemoglobin could be inhibited by methyl parathion was also discussed.

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สำนักงานวิทยทรัพยากร

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: cuir@car.chula.ac.th

Name: สุพัตรา ศรีไชยรัตน์

Role: ที่ปรึกษา

Name: จิรศักดิ์ ตั้งตรงไพโรจน์

Role: ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2540

Modified: 2560-04-24

Issued: 2560-04-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

ISBN: 9746372661

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: เภสัชวิทยา

Grantor: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

©copyrights จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Sugallaya_Ch_front.pdf	811.86 KB	2	2018-06-10 13:41:47
2	Sugallaya_Ch_ch1.pdf	1.07 MB	2	2018-06-10 13:41:48
3	Sugallaya_Ch_ch2.pdf	766.46 KB	2	2018-06-10 13:41:49
4	Sugallaya_Ch_ch3.pdf	1.12 MB	2	2018-06-10 13:41:50
5	Sugallaya_Ch_ch4.pdf	836.21 KB	2	2018-06-10 13:41:51
6	Sugallaya_Ch_back.pdf	792.99 KB	2	2018-06-10 13:41:51

ใช้เวลา

0.038684 วินาที