การเปรียบเทียบการตรวจระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลด้วยวิธี ES TECK กับการตรวจวัดระดับในเลือดและน้ำลายที่โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

The Comparison test of cortisol hormone between es teck screening test and blood and saliva analysis in human at Mae Fah Luang university hospital

Comparison test of cortisol hormone between es teck screening test and blood and saliva analysis in human at Mae Fah Luang university hospital

Name: เมธาวดี หนุนภักดี

Organization : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

Name: Mathavadee Noonpugdee

keyword: การตรวจระดับฮอร์โมนคอร์ติซอล

ThaSH: ฮอร์โมน -- วิจัย

Classification :.NLM: WK755

ThaSH: คอร์ติโซน -- วิจัย

Abstract: ฮอร์โมนคอร์ติซอล เป็นฮอร์โมนที่มีความสำคัญมากต่อชีวิตชนิดหนึ่ง ฮอร์โมนคอร์ติซอลเป็นฮอร์โมนในกลุ่มกลูโคคอร์ติคอยด์ที่มีการหลั่งเป็นปริมาณมากที่สุดเมื่อเทียบกับฮอร์โมนชนิดอื่นที่ถูกหลั่งจากต่อมหมวกไต เพื่อวัตถุประสงค์สำคัญในการช่วยให้ร่างกายปรับตัวได้ดีในสภาวะความเครียดต่าง ๆ ทั้งที่มีปัจจัยจากภายในและภายนอกร่างกาย ฮอร์โมนคอร์ติซอลมีหน้าที่ช่วยในการปรับตัวของร่างกายเมื่อมีภาวะเครียดเกิดขึ้น เช่น การช็อค หรือบาดเจ็บ จึงเรียกได้ว่าเป็นฮอร์โมนในการดำรงชีวิต เมื่อร่างกายเกิดความเครียด การหลั่งของฮอร์โมนคอร์ติซอลนั้นมีผลต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ การมีปริมาณมากหรือน้อยเกินไปของฮอร์โมนคอร์ติซอลอาจมีผลรุนแรงต่อชีวิต ในปัจจุบัน การตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลในเลือดเป็นวิธีการตรวจแบบมาตรฐานที่ใช้กันทั่วไปในประเทศไทย แต่เนื่องด้วยขั้นตอนการปฏิบัติที่ค่อนข้างยุ่งยากเนื่องจากฮอร์โมนคอร์ติ ซอลถูกหลั่งออกจากต่อมหมวกไตในแต่ละวันเฉพาะช่วงเวลาอีกทั้งยังมีปัจจัยและสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ ที่สามารถทำให้ระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลเปลี่ยนแปลงได้หลายครั้งในวันหนึ่ง ๆ ตลอด 24 ชั่วโมง งานวิจัยนี้จึงดำเนินการขึ้นเพื่อทดสอบวิธีการตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลด้วยวิธีอื่น ๆ เพื่อเป็นทางเลือกให้กับผู้ป่วยและบุคคลทั่วไปที่ไม่ต้องการตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลด้วยการเจาะเลือด เช่น การตรวจวัดระดับฮอร์ดมนคอร์ติซอลด้วยน้ำลาย หรือ การตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ ติวอลด้วยเครื่องมือ ES Teck ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องเจาะเลือด การศึกษาครั้งนี้จัดทำขึ้นที่มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง กรุงเทพมหานคร ในอาสาสมัครที่สุขภาพดีและผ่านเกณฑ์การคัดเลือกเข้าร่วมโครงการ เพศชายและหญิงอายุระหว่าง 20-50 ปี จำนวนทั้งสิ้น 48 ราย โดยการศึกษาข้อมูลแบบภาคตัดขวาง (cross sectional study) พบว่าทั้งสามวิธีที่ใช้ ให้ผลการตรวจไปในทิศทางเดียวกัน คือ มีความสัมพันธ์กันเชิงบวกระดับสูงและมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.778, p=<0.001) โดยการตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลด้วยน้ำลาย ให้ค่า Sensitivity=96.9, specitivity=50.0 ในขณะที่การตรวจวัดระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลด้วยเครื่องมือ ES Teck ให้ค่า Sensitivity=15.6, Specificity =25.0 แสดงว่า การตรวจด้วยน้ำลายเพียงอย่างเดียวไม่สามรถนำมาใช้ยืนยันผลการตรวจที่พบความผิดปกติได้ แต่มีความสามารถเพียงพอในการนำมาตรวจคัดกรองเพื่อหาความผิดปกติได้เพื่อทำการส่งตรวจจำเพาะต่อไป ผลการวิจัยยังแสดงถึงการตรวจวัดระดับด้วยเคราองมือ ES Teck ที่ให้ค่า Specitivity และ Semsitivity ที่ต่ำ แสดงให้เห็นว่าการตรวจโดยใช้เครื่องมือนี้เพียงอย่างเดียว ไม่เหมาะสมในการนำมาตรวจคัดกรองและยืนยันความผิดปกติได้

Abstract: Cortisol is the major glucocorticoid produced and secreted by the adrenal cortex, It affects the metabolism of protein, fat, and carbohydrate, to maintainance of human body homeostasis during stress, which triggered by both of external and internal factors. Severe decreased or elevated cortisol levels can seriously affect human life. Nowadays, the blood analysis is the standard test to evaluate cortisol, but the process is complicated and it is a painful procedure. Salivary test and ES Teck are the alternative procedures to evaluate cortisol level. This study is the cross-sectional study which was carried out in 48 general, male and female volunteers, with the age between 20-50 years, at Mae Fah Luang university hospital. The results showed that all the procedures were significantly different with high correlation (r=0.778, p=<0.001). The sensitivity of salivary analysis showed sensitivity at 96.9, specitivity at 50.0, means the benefits of salivary analyzing for use as screening test for evaluate abnormal cortisol level, but cannot confirmed. The salivary test could be the alternative screening, while ES Teck, with low specificity and sensitivity, could not use alone for evaluate or confirm cortisol level.

มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง. ศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา

Address: เชียงราย

Email: library@mfu.ac.th

Name: วิจิตร บุณยะโหตระ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2557

Issued: 2015

Modified: 2020-04-08

Issued: 2558-10-19

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ. WK755 ม735ก 2557

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: เวชศาสตร์ชะลอวัยและฟื้นฟูสุขภาพ

Grantor: มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

©copyrights มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Mathavadee Noonpugdee.pdf	24.28 MB	40	2022-01-17 14:53:31

ใช้เวลา

0.036161 วินาที