รายงานการวิจัย เรื่อง โครงการศึกษา ติดตามและประเมินผลการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเศรษฐกิจระดับรากหญ้า : ศึกษาเฉพาะกรณีธนาคารประชาชน

The Project on Studying, Monitoring and Evaluation the Performance according to Public Policy on Strengthening the Grassroots Economy : Case study of People’s Bank

Name: ภูมิ โชคเหมาะ

Organization : คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

Name: พันธ์เทพ วิทิตอนันต์

Organization : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยรามคำแหง

Name: วัลลภ ลำพาย

Organization : คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

Name: คณะกรรมาธิการการคลัง การธนาคาร และสถาบันการเงิน วุฒิสภา

ThaSH: ธนาคารประชาชน-วิจัย

ThaSH: โครงการธนาคารประชาชน-วิจัย

Noted: ได้รับทุนอุดหนุนจากคณะกรรมการวิจัยและพัฒนาของวุฒิสภา ปีงบประมาณ 2547

Abstract: การศึกษาวิจัยเรื่องโครงการศึกษา ติดตามและประเมินผลการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเศรษฐกิจระดับรากหญ้า: ศึกษาเฉพาะกรณีธนาคารประชาชน มีวัตถุประสงค์ประการสำคัญเพื่อประเมินประสิทธิผลของการดำเนินงานตามนโยบายกระตุ้นและเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเศรษฐกิจระดับรากหญ้า ตามโครงการธนาคารประชาชน รวมทั้งเพื่อให้ทราบถึงสภาพปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐ ตลอดจนข้อจำกัดเกี่ยวกับหลักเกณฑ์หรือข้อจำกัดอื่นๆ ที่มีผลกระทบต่อประสิทธิภาพในการดำเนินงานของโครงการธนาคารประชาชนเพื่อที่จะเสนอแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงและพัฒนาประสิทธิภาพในการดำเนินงานตามโครงการธนาคารประชาชนในระดับนโยบายต่อไป กลุ่มประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ ประกอบไปด้วยผู้ทรงคุณวุฒิ นักวิชาการ ตลอดจนบุคคลผู้มีส่วนเกี่ยวข้องซึ่งมีความสำคัญกับการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐบาลในการกระตุ้นเศรษฐกิจในระดับรากหญ้า ตลอดจนบุคคลที่เป็นตัวแทนขององค์กรหรือกลุ่มบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภค และบุคคลที่เป็นตัวแทนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยวิธีการสัมภาษณ์เจาะลึกและการประชุมระดมสมอง นอกจากนี้ยังใช้วิธีการศึกษาวิจัยโดยการวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารต่าง ๆ ซึ่งเป็นเอกสารข้อมูลระดับทุติยภูมิเกี่ยวกับการดำเนินงานของโครงการธนาคารประชาชนและเอกสารข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐในการกระตุ้นและพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ ผลการศึกษาวิจัย พบว่า 1. ผลการดำเนินงานโดยภาพรวมตามนโยบายของโครงการธนาคารประชาชนนั้น สามารถตอบสนองและรองรับความต้องการของประชาชนในระดับรากหญ้าได้ในระดับหนึ่ง และมีส่วนในการลดหนี้สินนอกระบบที่ประชาชนมีอยู่ก่อนที่จะได้รับบริการจากโครงการธนาคารประชาชน แต่ยังมีสัดส่วนที่น้อยเนื่องจากการเข้าถึงแหล่งเงินกู้ตามระเบียบของโครงการยังมีข้อจำกัดที่เป็นอุปสรรคอยู่หลายประการไม่ว่าจะเป็นในเรื่องหลักเกณฑ์ในการกู้ยืมหรือการกำหนดวงเงินให้กู้ เป็นต้น 2. ผลการดำเนินงานในการให้บริการการกระตุ้นเศรษฐกิจและการส่งเสริมให้ประชาชนในระดับรากหญ้าออมเงินนั้น จากการศึกษาวิจัยสามารถสรุปโครงการธนาคารประชาชนสามารถกระตุ้นและตอบสนองต่อการกระตุ้นเศรษฐกิจในระดับรากหญ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีผลทำให้ประชาชนมีรายได้สูงขึ้น และสามารถนำเงินที่เหลือจากการใช้จ่ายมาเก็บออม ส่วนประชากรที่เป็นกลุ่มตัวอย่างอีกฝ่ายหนึ่งกลับมีความเห็นว่าโครงการธนาคารประชาชน แม้จะสามารถกระตุ้นเศรษฐกิจได้ในระดับหนึ่ง แต่ในทางปฏิบัติยังมีข้อจำกัดทางด้านความแตกต่างของสภาพทางกายภาพและการดำเนินชีวิตของประชาชนในแต่ละพื้นที่ ซึ่งมีความแตกต่างกันออกไปในแต่ละท้องถิ่นและในแต่ละภูมิภาค ตลอดจนความพร้อมของประชาชนผู้รับบริการยังไม่มีความรู้ในการบริหารจัดการเงินกู้ยืมมา จึงมีผลทำให้ประชาชนไม่สามารถมีเงินเหลือที่จะนำมาเก็บออมได้ 3. ผลการประเมินผลทางด้านเศรษฐกิจและการเงินของโครงการธนาคารประชาชนนั้น สามารถเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเศรษฐกิจในระดับรากหญ้าได้ในระดับหนึ่ง เนื่องจาก มีการบริหารความเสี่ยงในการให้กู้ยืมแก่ประชาชน โดยมีหลักเกณฑ์และวิธีการที่มีความเหมาะสม แต่เฉพาะในส่วนของการกำหนดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ในอัตราร้อยละ 1 ต่อเดือนโดยไม่มี “การลดต้นและไม่ลดดอกเบี้ย” เท่านั้น ที่ยังไม่เป็นธรรมกับประชาชนผู้รับบริการ ซึ่งจะเห็นได้ว่าการกำหนด อัตราดอกเบี้ยในลักษณะเช่นนี้เป็นการหลีกเลี่ยงภาระอัตราดอกเบี้ยที่แท้จริง ซึ่งได้ก่อให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนแก่ประชาชนผู้รับบริการ 4. ผลการประเมินผลทางด้านการบริการจัดการ นวัตกรรม และการเติบโตขององค์กร โดยภาพรวมอยู่ในเกณฑ์ดีไม่ว่าจะเป็นการกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และขั้นตอนการกู้ยืม โดยเฉพาะการนำเทคโนโลยีสารสนเทศและระบบข้อมูลออนไลน์มาใช้ นอกจากนี้ในด้านการเติบโตขององค์กรพบว่ามีจำนวนผู้ใช้บริการเพิ่มมากขึ้น ในขณะเดียวกันจำนวนหนี้เสียหรือสินเชื่อคงค้าง มีจำนวนไม่มากเท่าใดนักเมื่อเปรียบเทียบกับจำนวนประชาชนผู้รับบริการ 5. แนวทางในการปรับเปลี่ยนและพัฒนาประสิทธิภาพในการดำเนินงานตามโครงการธนาคารประชาชนเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเศรษฐกิจระดับรากหญ้าในภาพรวมประกอบ ไปด้วย (1) การกำหนดนโยบายโดยมุ่งเน้นไปที่การพัฒนาธุรกิจในชุมชนโดยส่งเสริมการระดมทุนในลักษณะกองทุนหมุนเวียนเพื่อให้สามารถดำเนินธุรกิจควบคู่ไปกับการขยายโครงการสินเชื่อระบบย่อย (2) การส่งเสริมเศรษฐกิจในระดับมหภาคและเชื่อมโยงการตลาดของท้องถิ่นสู่การตลาดในระดับภูมิภาค ระดับประเทศและต่างประเทศต่อไป นอกจากนี้จะต้องพัฒนาและส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ภาคประชาชนเพื่อเสริมสร้างการรวมตัวของชุมชนและประชาสังคมให้มีการวางแผนชุมชนอย่างเป็นองค์รวมที่มุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด โดยเฉพาะการอาศัยความร่วมมือจากท้องถิ่นโดยการเชื่อมโยงความสัมพันธ์กับการดำเนินงานของกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง (3) การแก้ไขอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ให้เกิดการชอบธรรม โดยสมควรนำเงินต้นที่ผู้กู้นำมาส่งคืนในแต่ละเดือนมาหักเพื่อลดยอดเงินต้นหรือ “ลดต้นและลดดอกเบี้ย” เพื่อให้การกำหนดอัตราดอกเบี้ยเป็นไปตามระบบการกู้ยืมเงินที่เป็นธรรม และ (4) การพัฒนาและปรับปรุงรูปแบบการให้สินเชื่อและการประสานงานเพื่อเชื่อมโยงกับโครงการอื่นๆที่ดำเนินงานตามนโยบายของรัฐในการกระตุ้นเศรษฐกิจระดับรากหญ้าโดยสมควรจะต้องมีการจัดตั้งองค์กรหรือหน่วยงานเฉพาะขึ้นมา เพื่อทำหน้าที่ในการประสานงานและรองรับกลไกในการดำเนินงานตามนโยบายรัฐในการกระตุ้นเศรษฐกิจในระดับรากหญ้าให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและเพื่อป้องกันปัญหาการทำงานที่ซ้ำซ้อนกันต่อไป

สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. จดหมายเหตุวุฒิสภา.

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: sangduen_p@hotmail.com

Name: คณะกรรมการวิจัยและพัฒนาของวุฒิสภา. สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา

Role: ผู้ให้ทุนวิจัย

Created: 2549

Modified: 2558-08-14

Issued: 2558-08-13

งานวิจัย/Research report

application/pdf

ISBN: 974-803-807-6

CallNumber: Res 2547_10

tha

©copyrights สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Res2547_10title.pdf	69.57 KB	21	2023-05-18 16:07:41
2	Res2547_10abs.pdf	110.7 KB	20	2023-05-18 16:07:46
3	Res2547_10ack.pdf	87.99 KB	18	2023-05-18 16:07:51
4	Res2547_10content.pdf	117.48 KB	17	2023-05-18 16:07:55
5	Res2547_10ch1.pdf	147.06 KB	22	2023-05-18 16:08:00
6	Res2547_10ch2.pdf	450.62 KB	22	2023-05-18 16:08:03
7	Res2547_10ch3.pdf	81.05 KB	19	2023-05-18 16:08:08
8	Res2547_10ch4.pdf	669.98 KB	17	2023-05-18 16:08:13
9	Res2547_10ch5.pdf	135.14 KB	18	2023-05-18 16:08:17
10	Res2547_10bib.pdf	92.02 KB	16	2023-05-18 16:08:22
11	Res2547_10appex.pdf	376.35 KB	15	2023-05-18 16:08:27

ใช้เวลา

0.053425 วินาที