การปฏิบัติการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ โดยใช้การแสดง ทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านโนนจิก สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 5

An Operation for Developing Scientific Process Skills by using the Scientific Activities for Prathom Suksa Six (Grade Six) Students of Nonjik School under Ubon Ratchathani’s Primary Educational Service Area 5

Name: สายทอง เชื้อพงษ์

keyword: กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

ThaSH: วิทยาศาสตร์ -- การศึกษาและการสอน

Classification :.DDC: 372.35 ส658ก

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ โดยใช้การแสดงทางวิทยาศาสตร์ และเพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ก่อนและหลังการปฏิบัติการเรียนรู้โดยใช้ การแสดงทางวิทยาศาสตร์ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านโนนจิก สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 5 จานวน 1 ห้องเรียน ทั้งหมด 19 คนเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย แบ่งออกเป็น 2 ประเภทได้แก่ 1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้การแสดงทางวิทยาศาสตร์ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลได้แก่ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบทดสอบย่อยท้ายวงจร และแบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียน แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกประจาวันของครู การวิจัยครั้งนี้ใช้เทคนิคการวิจัยปฏิบัติการของ Kemmis and Mc Taggart มีขั้นตอนการปฏิบัติการ 4 ขั้นตอน คือ ขั้นวางแผน ขั้นปฏิบัติการ ขั้นสังเกตการณ์ และขั้นสะท้อนการปฏิบัติการ กาหนดวงจรปฏิบัติการ 3 วงจร คือ วงจรที่ 1) แผนการจัด การเรียนรู้ที่ 1-4 ใช้การแสดงทางวิทยาศาสตร์ 3 กิจกรรมได้แก่ กิจกรรมตัดขวดด้วยเชือก กิจกรรมร้อยห่วงโดยปริยาย และกิจกรรมหิมะในแก้วน้า ตามลาดับ เพื่อพัฒนาทักษะการสังเกต ทักษะการวัด ทักษะการจาแนกประเภท และทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปซกับสเปซและสเปซกับเวลา วงจรที่ 2) แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5-7 ใช้การแสดงทางวิทยาศาสตร์ 3 กิจกรรมได้แก่ กิจกรรมน้าเจ็ดสี กิจกรรมภูเขาไฟระเบิด และกิจกรรมกระบองวิเศษ ตามลาดับ เพื่อพัฒนา ทักษะการจัดกระทาและสื่อความหมายข้อมูล การลงความเห็นจากข้อมูล การพยากรณ์และการกาหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ วงจรที่ 3) แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8- 10 ใช้การแสดงทางวิทยาศาสตร์ 3 กิจกรรมได้แก่ กิจกรรมน้าพุ จ ในขวด กิจกรรมหมึกล่องหน และกิจกรรมกาวอวกาศ ตามลาดับ เพื่อพัฒนาทักษะการตั้งสมมติฐาน ทักษะการทดลอง ทักษะการกาหนดและควบคุมตัวแปร และทักษะการตีความหมายและลงข้อสรุป ซึ่งผู้วิจัยได้เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการบันทึก การสังเกต การสัมภาษณ์ เมื่อดาเนินการวิจัยจบในแต่ละวงจรปฏิบัติการมีการทดสอบประเมินทักษะด้วยแบบทดสอบย่อยท้ายวงจร และเมื่อสิ้นการปฏิบัติการ มีการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ผู้วิจัยได้นาข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เนื้อหา สรุปความและรายงานเป็นเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1. นักเรียนมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน โดยวงจรที่ 1 นักเรียนเกิดทักษะการสังเกต ทักษะการวัด ทักษะการจาแนกประเภท และทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปซกับสเปซและสเปซกับเวลา วงจรที่ 2 นักเรียนเกิดทักษะการจัดกระทาและสื่อความหมายข้อมูล การลงความเห็นจากข้อมูล การพยากรณ์และการกาหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ และวงจรที่ 3 นักเรียนเกิดทักษะการตั้งสมมติฐาน ทักษะการทดลอง ทักษะการกาหนดและควบคุมตัวแปร และทักษะการตีความหมายและลงข้อสรุป นอกจากนี้บุคลิกภาพของครูก็เป็นส่วนสาคัญที่ทาให้ห้องเรียนมีบรรยากาศน่าเรียน นักเรียนชอบให้ครูยิ้มแย้มแจ่มใส มีความเป็นกันเองกับนักเรียน ให้โอกาสนักเรียนได้แสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วมในการปรับกิจกรรมการเรียนรู้ ใช้สื่อการสอนที่หลากหลายน่าสนใจและให้โอกาสนักเรียนได้ร่วมผลิตและร่วมใช้สื่อ ทาให้นักเรียนเกิดความพึงพอใจในการเรียน มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนวิทยาศาสตร์ มีความต้องการที่จะเรียน กล้าซักถามในเนื้อหาที่ไม่เข้าใจ กระตือรือร้นและมีความสนุกสนานในการเรียน เรียนด้วยความสบายใจและมีความสุข รูปแบบการสอนของครูจึงมีประสิทธิภาพสามารถพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนให้สูงขึ้นได้ 2. นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ก่อนเรียนเฉลี่ยร้อยละ 52.98 เ นเฉลี่ย้อะ 84.74 สูงกว่าเกณฑ์ที่กาหนดไว้ คือ ร้อยละ 70 ะ เ เ ร้อยละ 100 The research aimed to develop the scientific process skills by using the scientific performance or activity and to study a learning achievement before and after the learning operation. The target groups used in the research were 19 Prathom Suksa six students of Ban Nonjik School under Ubon Ratchathani’s Primary Educational Service Area 5. The research instruments were divided into two types. 1) It was an experimental instrument, which included the lesson plans based on the scientific activities. 2) The instruments used to collect data were a test on achievement, quizzes, the students’ behavior observation format, interview format and teachers’ daily record. The test’s difficulty value was 0.47-0.86, 0.45-0.81, 0.31-0.71. Discrimination value was 0.41-0.94, 0.35-0.84, 0.44-0.85. Confidence value was 0.81, 0.83, 0.82. The achievement test had the difficulty value of 0.29-0.74, the discrimination value of 0.34-0.94, and the confidence value of 0.89. The present research was based on the action research technique of Kemmis and Mc Taggart. The technique had three operation circuits. In circuit one with 1-4 lesson plans, it used the following scientific activities: using the rope to cut a bottle, snow in glass with the purpose to develop the skills in observing, measuring, categorizing and finding the relation between the space and space, the ช space and time. In circuit two with 5-7 lesson plans, it used the following scientific activities: seven colored water, volcanic eruption, and magic wand with the purpose to organize and communicate the information, to make a conclusion based on available data, to predict and define the operation. In circuit three with 8-10 lesson plans, it used the following scientific activities: a spring in a bottle, an invisible ink, and a spacecraft with the purpose to develop a hypothetical skill, an experimental skill, variable determining skills, interpreting skills and concluding skills. The research findings were as follows. 1. The students in the study had higher scientific process skills. In circuit one the students had developed the skills in observing, measuring, categorizing and finding the relation between the space and space, space and time. In circuit two the students had the skills in organizing and communicating information, making conclusion, predicting and determining the operation. In circuit three the students had the skills in hypothesizing, experimenting, determining and controlling the variables, interpreting and concluding. Additionally, the teacher’s personality played a key part in making the classroom pleasant and attractive. The teacher should be friendly, and willing to listen to students. As a result, the students became more enthusiastic, cheerful and relaxed. With this kind of atmosphere present in the classroom, the instructional model could become more effective in developing the desired skills on the students’ part. 2. The students had an achievement of 52.98% on the science process before learning. They had 84.74% achievement on average after learning which was higher than the set criterion (70%). All students had passed the criterion (100%)

มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: อุบลราชธานี

Email: info.lib@ubru.ac.th

Name: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชูชีพ ประทุมเวียง

Role: ประธานกรรมการที่ปรึกษา

Name: รองศาสตราจารย์ ดร.ธีรวุฒิ เอกะกุล

Role: กรรมการที่ปรึกษา

Created: 2557

Modified: 2558-01-03

Issued: 2557-12-12

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: ไทย

DegreeName: ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: วิจัยและประเมินผลการศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Titlepage.pdf	184.77 KB	136	2025-01-05 15:38:01
2	Abstract.pdf	220.08 KB	126	2025-06-30 10:04:44
3	content.pdf	199.5 KB	78	2025-01-05 15:41:03
4	chapter 1.pdf	221.41 KB	136	2025-07-03 17:00:27
5	chapter 2.pdf	690.09 KB	154	2025-01-05 15:41:51
6	chapter 3.pdf	378.57 KB	96	2025-01-05 15:43:06
7	chapter 4.pdf	382.5 KB	81	2025-01-05 15:43:18
8	chapter 5.pdf	218.31 KB	95	2025-01-05 15:43:29
9	appendix.pdf	977.19 KB	127	2025-03-20 04:20:39

ใช้เวลา

0.037805 วินาที