การสังเคราะห์ความรู้โดยใช้สื่อหลากหลายรูปแบบ กรณีศึกษาอุตสาหกรรมผลิตแผงวงจรรวม

Knowledge synthesis using multichannel of media in the case study of integrated circuit industry

Name: วราวุธ หิรัญยศิริ

keyword: การสังเคราะห์ความรู้

ThaSH: การบริหารองค์ความรู้

ThaSH: อุตสาหกรรมผลิตแผงวงจรรวม

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการสังเคราะห์ความรู้ในการถ่ายทอดความรู้ในตัวของบุคคลมาสู่ความรู้ที่ชัดแจ้ง และสร้างช่องทางโดยใช้สื่อหลากหลายรูปแบบใน การจัดการความรู้ผ่านรูปแบบการสังเคราะห์ความรู้ที่สร้างขึ้น กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยรวมทั้งสิ้น 632 คน การดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ การประยุกต์ปฏิบัติตามกรอบกระบวนการเรียนรู้ในการวิจัย ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์รวบรวมข้อคิดเห็นจากผู้บริหารในองค์การธุรกิจอื่น และข้อมูลเชิงปริมาณจากแบบสอบถาม 2 ฉบับ คือ แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดการความรู้ และแบบสอบถามเรื่องสื่อและการสังเคราะห์ความรู้ รูปแบบการการสังเคราะห์ความรู้ผ่านสื่อที่หลากหลาย 6 ขั้นตอนประกอบด้วย 1) การแสวงหาความรู้ สื่อ 3 ประเภทเพื่อการนำเสนอความรู้ที่ผ่านการสังเคราะห์คือ บอร์ดประชาสัมพันธ์ คู่มือการทำงาน และอีเมล์ ตามลำดับ 2) การสร้างความรู้คือ บอร์ดประชาสัมพันธ์ อีเมล์ และข้อบังคับการปฏิบัติงาน 3) การจัดเก็บความรู้คือ ข้อมูล/ความรู้ในรูปไฟล์ที่เก็บในแชร์พ้อยต์ อีเมล์ และรูปภาพ/กราฟ 4) การนำความรู้กลับมาใช้คือ ข้อบังคับการปฏิบัติงาน อีเมล์ และการบอกเล่าความรู้หรือประสบการณ์ของบุคคล 5) การสังเคราะห์ความรู้คือ อีเมล์ บอร์ดประชาสัมพันธ์ และการประชุม 6) การแบ่งปันความรู้คือ อีเมล์ บอร์ดประชาสัมพันธ์ และการพูดคุยทั่วๆ ไประหว่างพักเบรคกับเพื่อนร่วมงานรูปแบบการสังเคราะห์ความรู้ที่สร้างขึ้นสามารถนำไปประยุกต์ปฏิบัติได้จริงจากการนำไปใช้โดยกลุ่มควบคุมในองค์การกลุ่มตัวอย่าง ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพจากสัมภาษณ์ข้อเสนอแนะจากผู้บริหารในองค์การธุรกิจอื่นหากนำกรอบแนวคิดนี้ไปปฏิบัติจริงได้รับข้อคิดเห็นในแง่บวก รวมทั้งมีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมากจากแบบสอบถามความพึงพอใจ ส่วนข้อมูลเชิงปริมาณจากแบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดการความรู้โดยการวิเคราะห์ทางสถิติด้วยค่า t-test พบว่า กลุ่มควบคุมมีความแตกต่างจากกลุ่มที่ไม่ได้รับการควบคุมด้านการจัดการความรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ รวมทั้งการวิเคราะห์ทางสถิติค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันพบว่า การแสวงหาความรู้ การสร้างความรู้ การจัดเก็บความรู้ การแบ่งปันความรู้ การนำความรู้กลับมาใช้ การประมวลความรู้ การประยุกต์ใช้ความรู้ และการประเมินความรู้ มีความสัมพันธ์ต่อการสังเคราะห์ความรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สำหรับแบบสอบถามเรื่องสื่อและการสังเคราะห์ความรู้พบว่า โมเดลสมการโครงสร้างการสังเคราะห์ความรู้โดยใช้สื่อหลากหลายรูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (X² = 1.001, GFI = .957, AGFI = .942, CFI = .999, SRMR = .022, RMSEA = .013, CN = 644.871) โดยปัจจัยซึ่งเป็นอิทธิพลทางตรงและอิทธิพลโดยรวมต่อ การสังเคราะห์ความรู้ตามลำดับค่าสัมประสิทธิ์จากมากไปน้อยคือ ประสิทธิภาพ (0.52) คุณลักษณะ (0.28) และประเภทสื่อ (0.13) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และสามารถร่วมกันทำนายตัวแปรแฝงภายในการสังเคราะห์ความรู้ได้ร้อยละ 76.2 นอกจากนี้จากการวิจัยพบว่า สื่อ 2 ลำดับแรกที่ถูกเลือกใช้มากที่สุดตามลำดับ จำแนกตามประเภทของสื่อ คือ 1) สื่อประเภทเอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษรคือ ข้อบังคับการปฏิบัติงานและคู่มือการทำงาน 2) สื่อประเภทการสนทนาคือ การประชุมและการพูดคุยทั่วๆ ไประหว่างพักเบรคกับเพื่อนร่วมงาน 3) สื่อประเภทการสื่อสารผ่านวิดีโอ/เสียงแบบ 1 ทางคือ บอร์ดประชาสัมพันธ์และรูปภาพ/กราฟ 4) สื่อประเภทการสื่อสารแบบ 2 ทางคือ การเข้าคอร์สเรียน/การฝึกอบรม/หรือการสัมมนา และระบบพี่เลี้ยง 5) สื่อประเภทการสื่อสารทางไกลแบบ 2 ทางคือ การคุยทางโทรศัพท์และการประชุมทางโทรศัพท์ 6) สื่อประเภทสื่ออิเล็กทรอนิกส์คือ อีเมล์และวิกิพีเดียร์

Abstract: The objectives of this research aimed to develop knowledge synthesis model for converting individual tacit into explicit knowledge, and to initiate multichannel of media for knowledge management through the model as developed. Sampling groups were totally 632 participants. Research methods were divided into 3 parts starting from the implementation of learning process framework, followed by qualitative research via interview, gathered from the management from other organizations, then quantitative research through 2 questionnaires about opinions on knowledge management as well as media and knowledge synthesis respectively. Knowledge Synthesis model through multichannel of media consisted of 6 steps including 1) Knowledge Acquisition which 3 types of media for presenting synthesized knowledge were announcement board, manual, and email respectively 2) Knowledge Creation: board, email, and specification 3) Knowledge Storage: computer file on share point, email, and photo/graph 4) Knowledge Reuse: specification, email, and storytelling 5) Knowledge Synthesis: email, board, and group meeting 6) Knowledge Sharing: email, board, and informal talk. The developed model was practically implemented by a treatment group in the sampling company. With respect to qualitative method, researcher interviewed the management opinions from other organizations in case that they had chance to realistically implementing the framework in their firms. The comments were positive in accordance to the overall result from satisfaction survey which was in high satisfaction level towards the model. In terms of quantitative research, knowledge management questionnaire was analyzed by t-test method. It found that treatment group significantly differed from non-treatment group regarding knowledge management aspects. Additionally, using Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient, it reported that knowledge acquisition, knowledge creation, knowledge storage, knowledge sharing, knowledge reuse, knowledge codification, knowledge application, and knowledge evaluation had significant correlations with knowledge synthesis. With regard to media and knowledge synthesis questionnaire, the structural equation modeling of knowledge synthesis using multichannel of media, developed by the researcher, included goodness of fit with empirical data (X² = 1.001, GFI = .957, AGFI = .942, CFI = .999, SRMR = .022, RMSEA = .013, CN = 644.871). Factors affecting to direct and total influences on knowledge synthesis with the influence coefficients ranged from large to small as efficiency (0.52), character (0.28), and type of media (0.13) that accounted for 76.2% of the variance in knowledge synthesis. The research data were also found that the first two used types of media were 1) Written Document: specification and manual 2) Verbal Interaction: meeting and informal talk 3) One-way Video and Audio & Visual Aid: board and photo/graph 4) Two-way Communication: training course and mentoring 5) Two-way Remote Communication: talk over telephone and conference call 6) Electronic-based Media: email and Wikipedia respectively.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ. สำนักหอสมุดกลาง

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@kmutnb.ac.th

Name: สุเทพ บุตรดี

Role: ที่ปรึกษาดุษฎีนิพนธ์

Email : stb@kmutnb.ac.th

Name: กฤษดา อัศวรุ่งแสงกุล

Role: ที่ปรึกษาดุษฎีนิพนธ์

Email : krisadaa@kmutnb.ac.th

Name: อดิศักดิ์ จันทรประภาเลิศ

Role: ที่ปรึกษาดุษฎีนิพนธ์

Created: 2555

Modified: 2556-08-27

Issued: 2556-08-27

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ดพ X-DBR ว326

tha

DegreeName: บริหารธุรกิจดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การพัฒนาธุรกิจอุตสาหกรรมและทรัพยากรมนุษย์

Grantor: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	B15709528.pdf	7.28 MB	136	2025-12-07 00:42:34

ใช้เวลา

0.037618 วินาที