การศึกษาวิเคราะห์หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท

Name: พระมหาติ่ง มหิสฺสโร (ทองหล่อ)

keyword: แนวพุทธปรัชญาเถรวาท

Abstract: บทคัดย่อ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อการศึกษาวิเคราะห์หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท โดยแบ่งประเด็นการศึกษาออกเป็น ๓ ประการ คือ (๑) หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองที่ปรากฏในพุทธปรัชญาเถรวาท (๒) หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช (๓) วิเคราะห์หลัก จริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท ผลการศึกษาพบว่า หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองที่ปรากฏในพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นหลักการปกครองเกี่ยวกับความประพฤติของมนุษย์ซึ่งเป็นผู้ตัดสินความถูกต้อง ข้อสำคัญการปกครองจึงอยู่ที่ความเป็นมนุษย์ เพราะมนุษย์มีองค์ประกอบทางร่างกาย และจิตใจ ในการตัดสินความถูกต้อง ดีชั่ว ซึ่งถือเป็นหลักการปกครองตามหลักพระพุทธศาสนาที่อาศัยหลักธรรมในพัฒนาทางสังคม เพื่อให้เกิดความสงบสุข หลักธรรมการปกครองที่ปกรากฎในพุทธปรัชญาเถรวาท ได้แก่ หลักทศพิธราชธรรม จักรวรรดิวัตร ราชสังคหวัตถุ ๔ พรหมวิหาร ๔ อธิปไตย ๓ อปริหานิยธรรม ๗ และสัปปุริสธรรม ๗ หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ตามหลักศิลาจารึก หลักที่ ๑ มีทั้งหมด ๔ ด้าน ซึ่งได้แสดงเรื่องราวที่อุดมด้วยคุณค่าทางด้านการปกครอง ทั้งในด้านนิติศาสตร์ รัฐศาสตร์ เศรษฐกิจ สังคม ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ภาษา วรรณคดี ศาสนา และจารีตประเพณี รายละเอียดในด้านที่ ๑ กล่าวถึงการปกครองในการช่วยเหลือชาวสุโขทัยให้อยู่เย็นเป็นสุขด้วยการให้มีอิสระในการค้าขาย ด้านที่ ๒ กล่าวถึงการให้ทาน รักษาศีล ด้านที่ ๓ กล่าวถึงความเชื่อทางศาสนาความตั้งตนยึดมั่นในพระราชศรัทธาต่อศาสนาพุทธ และด้านที่ ๔ ทรงใช้สติปัญญาในการอบรมสั่งสอนให้ความรู้กับประชาชนชาวสุโขทัยทุกหมู่เหล่า การวิเคราะห์หลักจริยศาสตร์ด้านการปกครองของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชตามแนวพุทธปรัชญา ซึ่งได้ปรากฏในหลักศิลาจารึกหลักที่ ๑ ใน ๔ ด้าน พบว่า ในแต่ละด้านนั้นได้กล่าวถึง จริยศาสตร์การปกครองของพ่อขุนรามแหง ความว่า ด้านที่ ๑ พระองค์ทรงมีความกตัญญูต่อบิดามารดา และมีความเมตตาต่อชาวสุโขทัย ในฐานะที่พระองค์ทรงเป็นผู้ปกครองของชาวสุโขทัย ทำให้มองเห็นถึงจริยศาสตร์การปกครองตามหลักพุทธปรัชญา คือ หลักพรหมวิหารธรรม ด้านที่ ๒ พบว่า พระองค์ทรงให้ชาวสุโขทัยรู้จักการโอยบุญทาน และรักษาศีล ทำให้ทราบถึงหลักการปกครองตามหลักพุทธปรัชญาในหลักทศพิธราชธรรม ด้านที่ ๓ พระองค์ทรงประกอบความเชื่อในทางพระพุธสาสนา และตั้งตนไว้ในทางที่ชอบประกอบด้วยคุณความดีอยู่เสมอโดยการชักชวนชาวสุโขทัยร่วมกันทำความดี ซึ่งเข้าในหลักพุทธปรัชญาหลักสัปปุริสธรรม และด้านที่ ๔ พระองค์ทรงเป็นครูผู้สอนด้วยการสงเคราะห์ให้ความรู้ทางภาษา และส่งเสริมพระพุทธศาสนาอย่างจริงจัง ทำให้ทราบถึงการปกครองตามหลักพุทธปรัชญาตามหลักราชสังควัตถุ ดังนั้นจึงอาจจะกล่าวได้ว่า หลักจริยศาสตร์การปกครองของพ่อขุนราชคำแหงมหาราชเป็นการสะท้อนให้เห็นคุณค่า อันเกิดจากพุทธปรัชญา ที่ทำให้เกิดความสงบสุขต่อการอยู่ร่วมกัน เพราะการปกครองที่ประกอบด้วยคุณธรรมย่อมจะส่งผลให้เกิดสันติภาพปราศจากความขัดแย้งทางสังคม และเป็นผลดีต่อการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างมีสันติภาพและสันติสุขตลอดไป

Abstract: ABSTRACT This documentary study is a qualitative research which aims (1) to analyze Political Ethics in Theravada Buddhist Philosophy, (2) to analyze Political Ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, and (3) to analyze Political Ethics of King Ramkhamhaeng, the Great Based on Theravada Buddhist Philosophy. The results are as follows: Political ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, in Theravada Buddhist Philosophy relates to human behaviors that judge the right. The main point of political ethics is human being which consists of physical and mental judgment of good and bad. The political ethics in Theravada Buddhist Philosophy is virtues or duties of the king, such as holy abidings, supremacy, conditions of welfare, and qualities of a good man. The political Ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, from the stone inscription consists of four sides which have valuable stories of government related to law science, political science, economics, society, history, geography, language, literature, religion, and customs. The first side is claimed for helping Sukhothai people to live happily and having freedom to do a business. The second side is described about giving alms, and keeping precepts. The third one is described about Buddhism beliefs. People have to stick to Buddhism. The last one is described how to train Sukhothai people for a better knowledge in living their life. The analytical study of political ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, based on Theravada Buddhist philosophy from four stone inscription showed that the first side is described about gratitude and kindness of King Ramkhamhaeng, the Great, to Sukhothai people. Thus, the rule of political Ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, is called holy abidings. The second side is supremacy encouraging Sutkothai people to give food to poor people, and encourages people to keep precepts. The third one is a quality of a good man focusing on Buddhism beliefs, keeping themselves in the right way and consisting virtues and encouraging Sukhothai people to perform good actions. The fourth side is related to royal assistance focusing on language knowledge, and supporting Buddhism seriously. Thus, political Ethics of King Ramkhamhaeng, the Great, based on Theravada Buddhist philosophy reflects values which are from Buddhism philosophy leading to happiness of cooperation from Buddhism philosophy because the Dhamma political will cause peace resulting in good effect for living together in the society peacefully and happily forever.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระหัสดี กิตฺตินนฺโท, ดร. พธ.บ. , M.A. , Ph.D.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. สุรพงษ์ คงสัตย์ ป.ธ. ๔, พธ.บ. , M.A , ปร.ด.

Issued: 2556-08-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาปรัชญา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.020118 วินาที