การศึกษาเปรียบเทียบสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติ ในพระพุทธศาสนากับสังคมปัจจุบัน

Name: พระวีระพงษ์ อธิจิตฺโต (บุญคง)

keyword: การศึกษาเปรียบเทียบสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติ

Abstract: บทคัดย่อ การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาเปรียบเทียบสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติในพระพุทธศาสนากับสังคมปัจจุบัน มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติในพระพุทธศาสนา (๒) เพื่อศึกษาสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติในสังคมปัจจุบัน (๓) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบของสภาพการณ์และแนวทางแก้ไข ภัยพิบัติในพระพุทธศาสนากับสังคมปัจจุบัน ผลการวิจัยพบว่า ๑. สภาพการณ์ของภัยพิบัติในพระพุทธศาสนา หมายถึง อันตรายที่สร้างความเสียหาย เป็นสภาพที่แย้งต่อความสุข ถูกบีบคั้น ทำให้เป็นทุกข์ ก่อความเสียหายแก่ชีวิต ทรัพย์สิน เป็นจำนวนมาก มีลักษณะที่ไม่แน่นอน ควบคุมได้ยาก ซึ่งเป็นอุตุนิยาม คือ กฎของธรรมชาติที่เกี่ยวกับการปรุงแต่งของโลกทางวัตถุธรรม ตามหลักทางพระพุทธศาสนา ภัยพิบัติ มี ๔ ประการ คือ อัคคีภัย อุทกภัย วาตภัย และ ทุพภิกขภัยหรือฉาตกภัย สาเหตุจาก ธรรมชาติ และมนุษย์ เมื่อภัยพิบัติเกิดขึ้นทุกชีวิตที่ดำรงอยู่บนโลกนี้ ย่อมจะได้รับผลกระทบอย่างใหญ่หลวง แนวทางการแก้ไขตามหลักพระพุทธศาสนา มนุษย์จะมีชีวิตอยู่รอดได้จะต้องปฏิบัติต่อธรรมชาติอย่างเข้าใจและรู้คุณค่าองค์ประกอบต่าง ๆ ในธรรมชาติที่ช่วยค้ำจุนโดยมีทัศนะและท่าทีที่ถูกต้อง ไม่สร้างความเสียหายให้ธรรมชาติเพิ่มมากขึ้น การเป็นอยู่ต้องอาศัยกันทั้งสองฝ่าย จากนั้นความสมบูรณ์ของธรรมชาติ จะกลับคืนมาสู่มนุษย์ และทำให้ชีวิตมนุษย์ดำรงอยู่อย่างเป็นสุขตลอดไป ๒. สภาพการณ์ของภัยพิบัติในสังคมปัจจุบัน หมายถึง เหตุการณ์ที่สร้างความเสียหายต่อมนุษย์ มากเกินกว่าที่ความสามารถของชุมชนในการรับมือต่อเหตุการณ์ มีลักษณะจำกัดอยู่เฉพาะบริเวณ และสร้างความเสียในวงกว้าง ตลอดทั้งภัยในรูปแบบใหม่ ภัยพิบัติในสังคมปัจจุบัน มี ๔ ประเภท คือ วาตภัย อุทกภัย อัคคีภัย และทุพภิกขภัย สาเหตุเกิดจากธรรมชาติและมีผู้ทำให้เกิดขึ้น ซึ่งก่อให้เกิดอันตรายแก่ชีวิตของประชาชนและทรัพย์สินของรัฐ ล้วนส่งผลกระทบต่อสังคมอย่างรุนแรง ทำให้เกิดความสูญเสียชีวิต ทรัพย์สิน เป็นจำนวนมาก แนวทางแก้ไขภัยพิบัติในสังคมปัจจุบัน ได้นำเอาหลักวิทยาศาสตร์มาใช้เพื่อลดความเสียหาย โดยทำการพยากรณ์และเตือนภัย เพื่อเตรียมความพร้อมในการรับมือกับภัยพิบัติ ๓. การเปรียบเทียบสภาพการณ์และแนวทางแก้ไขภัยพิบัติในพระพุทธศาสนากับสังคมปัจจุบันนั้น พบว่า ด้านความหมายของภัยพิบัติ ในจุดเหมือน คือ เหตุการณ์ที่สร้างความเสียหายอย่างร้ายแรงต่อมนุษย์ ในส่วนความแตกต่างนั้นอยู่ที่การตีความ คือความเสียหายภายใน และความเสียหายภายนอก ด้านลักษณะในจุดเหมือน เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ไม่สามารถควบคุมได้ จุดแตกต่างของลักษณะนั้น คือ แตกต่างกันไปตามลักษณะของทั้ง ๔ ประเภท ด้านประเภทในจุดเหมือน ได้มีความสอดคล้องในส่วนที่เป็นประเภทใหญ่ ๆ ด้วยกัน คือ วาตภัย อุทกภัย อัคคีภัย และทุพภิกขภัย จุดต่างของประเภท คือ ส่วนย่อยของประเภท ด้านสาเหตุในจุดเหมือน คือสาเหตุจากธรรมชาติ จุดต่าง คือ สาเหตุจากมนุษย์ ซึ่งไปตามกาลสมัย ด้านผลกระทบในจุดเหมือนคือ ด้านสุขภาพอนามัย ทั้งร่างกาย และจิตใจ ในจุดต่าง คือ ด้านชีวิตและทรัพย์สิน ด้านอาหาร ด้านระบบนิเวศน์ ด้านเศรษฐกิจ ด้านแนวทางแก้ไขในจุดเหมือน คือ มีการรณรงค์ เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ ในจุดต่าง คือ พระพุทธศาสนาไม่มีการนำหลักวิทยาศาสตร์ มาใช้อย่างสังคมปัจจุบัน

Abstract: ABSTRACT This research aims to study (1) situations and guidelines to solves disasters in Buddhism (2) situations and guidelines to solves disasters in the present society and (3) compare situations and guidelines to solves disasters of Buddhism and the present society. The results are found as follows Situations of disasters in Buddhism mean danger which causes disasters opposing happiness, and causes suffering, and damages of life and assets. The disaster is a law of nature related to a decoration of material world. According to the law of Buddhism, there are four disasters. They are fire threat, water threat, wind threat, and famine. After the disaster, every life in this world gets a huge impact. Guidelines to solve the disasters according to Buddhism are acting to the nature appropriately, knowing various organizations of nature, avoiding harm to the nature, and living harmoniously between the human and the nature. After that, perfect of the nature will return to the human and will enable the human to live happily forever. Situations of disasters in the present society mean events which cause disasters so much that the human can not resist. Only limited areas and destroys more broadly throughout the adventures in the new format the current catastrophe in society. The disasters can happen in the limited area and in the wide area. The disasters in the present society are wind threat, water threat, fire threat, and famine which cause much loss to life and assets having much impact on the society heavily. No matter the disasters happening naturally or happening from the human’s action causes damages to the life of people and the government assets. Guidelines to solves the present disasters apply the scientific rules such as forecasting and warning for decreasing the loss. A comparisons of the situation and The way solve disasters in Buddhism and present society. It was found that the meaning of disaster like that in the event of a serious injury to humans. In the difference here is that interpretation the internal damage, and external damage. Characteristics in the same manner Is a natural phenomenon that cannot be controlled. In the difference according to the characteristic of the four categories. The most common categories are that it is consistent with the categories of storm, flood, fire or famine. The different categories are only a subset of the category. The most common cause of natural causes but the difference is caused by humans according to the interim period. That side effect in the same manner that is both physical and mental health but in the different manner of life and property, food, ecological, and economics. The most common solution in the same manner is to have a campaign to conserve natural resources. In the difference, Buddhism does not use the principle of science to the society.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระหัสดี กิตฺตินนฺโท พธ.บ., M.A., Ph.D.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุรพงษ์ คงสัตย์ พธ.บ., M.A., ปร.ด.

Issued: 2556-08-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.018316 วินาที