ฉันยังเป็นผู้หญิงอยู่หรือ? : อัตลักษณ์ทางเพศภาวะเพศวิถีและสุขภาวะทางเพศของผู้หญิงไม่มีมดลูก

Am still a woman? : gender identity, sexuality and sexual health of women who have undergone hysterectomy.

Name: มาลี เผือกหอม

ThaSH: เอกลักษณ์ทางเพศ

ThaSH: อัตลักษณ์

Abstract: การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการให้ความหมายของมดลูก และเลือดประจำเดือน ที่มีผลต่อประสบการณ์ของผู้หญิงในด้านอัตลักษณ์ทางเพศภาวะ เพศวิถี และสุขภาวะทางเพศ และปัจจัยทางสังคมวัฒนธรรมของผู้หญิงตัดมดลูกที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ทางเพศภาวะ เพศวิถี และสุขภาวะทางเพศ ภายใต้ความสัมพันธ์ในชีวิตคู่ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้หญิงภายหลังตัดมดลูก ตั้งแต่ 3 เดือน ถึง 5 ปี จำนวน 9 คน มีอายุระหว่าง 35-44 ปี เป็นผู้หญิงตัดมดลูกที่มีสาเหตุมาจากมะเร็งปากมดลูก และ เนื้องอกของมดลูก โดยวิธีการตัดมดลูกออกอย่างเดียว หรือออกพร้อมรังไข่ข้างเดียว หรือ 2 ข้าง โดยผ่านทางหน้าท้อง ที่มารับการตรวจหลังผ่าตัดที่ห้องตรวจผู้ป่วยนอก แผนกสูติ-นรีเวช โรงพยาบาลราชบุรี สามีของผู้หญิงตัดมดลูก จำนวน 2 คน และกลุ่มผู้รู้ จำนวน 3 คน โดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (In-dept interview) ใช้เวลาในการเก็บข้อมูลภาคสนามตั้งแต่เดือนกรกฎาคม ถึงพฤศจิกายน พ.ศ. 2550 จากการศึกษาพบว่า ผู้หญิงตัดมดลูกในจังหวัดราชบุรีรับรู้ว่ามดลูกเป็นอวัยวะที่อยู่บริเวณท้องน้อย มีลักษณะแตกต่างกันไปตามระดับการศึกษาและการเข้าถึงข้อมูล มีหน้าที่เพื่อการมีบุตร สร้างฮอร์โมน มีเลือดประจำเดือนและเพื่อการมีเพศสัมพันธ์ เมื่อไม่มีมดลูกจะทำให้ผู้หญิงรู้สึกว่า อัตลักษณ์ ในความเป็นหญิงของตนเปลี่ยนแปลงไป ไม่สามารถให้กำเนิดบุตร แสดงความเป็นแม่ และมีอวัยวะไม่ครบเหมือนผู้หญิงคนอื่น อัตลักษณ์ทางเพศวิถีเปลี่ยนแปลงไปทั้ง 2 ด้าน กลุ่มที่เปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้น มีความต้องการ ความปรารถนา ความพึงพอใจทางเพศดีขึ้น และอีกกลุ่มหนึ่งเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่แย่ลง ไม่มีความต้องการ ความปรารถนาทางเพศ จากการได้รับฟังชุดปฏิบัติการทาง วาทกรรมทั้งกลุ่มเพื่อน กลุ่มสามี และกลุ่มแพทย์ เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงรูปลักษณ์ภายนอก และการเปลี่ยนแปลงของ ช่องคลอด ที่ทำให้สามีไม่ต้องการมีเพศสัมพันธ์ด้วย เกิดปัญหาสุขภาวะทางเพศตามมา ไม่มีน้ำหล่อลื่น ช่องคลอดแห้ง เจ็บแสบช่องคลอด และไม่มีข้อมูลที่จะแก้ไขปัญหาของตนเอง จากการศึกษาที่พบแสดงให้เห็นว่าผู้หญิงขาดการเข้าถึงข้อมูล และเมื่อบริบทชีวิตของผู้หญิง เต็มไปด้วยปฏิบัติการทางวาทกรรมเชิงลบเกี่ยวกับเพศภาวะ และเพศวิถีภายหลังการผ่าตัดมดลูก จึงมักคล้อยตามชุดวาทกรรมต่างๆ และเกิดการเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ของตนเอง ทั้งด้านเพศภาวะ และเพศวิถี ดังนั้นหน่วยงานที่รับผิดชอบจึงต้องมีระบบการให้ข้อมูล มีคลินิกให้คำปรึกษาด้านสุขภาวะทางเพศแก่ผู้หญิงตัดมดลูกและสามี ทั้งก่อนและหลังผ่าตัดเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง

Abstract: This research is aimed at studying the meanings of the uterus and menses and their effect women’s experiences in relation to gender identity, sexuality and sexual health. In addition , this research will examine the effect of socio-economic factors on women who have undergone hysterectomies and the effect of the hysterectomy on their gender identity, sexuality and sexual health in their marital life. The samples were nine women, ages 35-44, who had undergone total or subtotal abdominal hysterectomy three months-five years before, due to cervical cancer and uterine fibroid. They had received post-hysterectomy examinations at the OPD Section, Obstetrics & Gynecology Department, Ratchaburi Hospital. As well ,there were two husbands and three key informants included. Everyone was studied through in-depth interviews. The field data was collected from July-November 2007. The study suggests that the female samples who had undergone hysterectomy perceived the uterus as the major female reproductive organ, producing hormones and menses and used for having sexual relations. They regarded that having no uterus changed their feminine identity: they believe that they are unhealthy, unattractive and incomplete women, The changes in their sexuality were found to be both negative and positive. After undergoing hysterectomy, one group had better sexual desire and pleasure and the other group had no sexual desire and encountered various sexual problems including vaginal dryness. The lack of sexual desire and pleasure among women after undergoing hysterectomy is reinforced by the existing social and medical discourses related with hysterectomy and its effect on women’s body and sexuality. These discourses are produced and reproduced in everyday use of language by women’s friends, neighbors, and doctors. The study suggests that the samples did not access the relevant information. Full of negative social and medical discourses relating to gender and sexuality of women after undergoing hysterectomy, they deferred to discourses and experienced changes in their gender identity and sexuality. Therefore, concerned agencies should provide health services which provide sexual health information and counseling for the patients and their husband before and after hysterectomy.

มหาวิทยาลัยมหิดล

Address: นครปฐม

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: พิมพวัลย์ บุญมงคล

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2551

Modified: 2553-06-17

Issued: 2553-06-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ ม511ฉ 2551

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สังคมศาสตร์การแพทย์และสาธารณสุข

Grantor: มหาวิทยาลัยมหิดล

©copyrights มหาวิทยาลัยมหิดล

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	4737505.pdf	2.09 MB	556	2025-07-22 14:24:29

ใช้เวลา

0.294431 วินาที