Laboratory investigation of the molluscicidal and mosquito larvicidal activities of yellow-berried nightshade, Solanum xanthocarpum schrad. & wendl.

การทดสอบฤทธิ์การฆ่าหอยและลูกน้ำยุงของมะเขือขื่นในห้องปฏิบัติการ

Name: Tanasak Changbunjong

LCSH: Biomphalaria glabrata

LCSH: Indoplanorbis exustus

LCSH: Solanum xanthocarpum

MeSH: Densovirinae

Abstract: Ethanolic extract from the fruits of the yellow-berried nightshade, Solanum xanthocarpum Schrad & Wendl., also known as Makhua khurn, was investigated for its molluscicidal activity against Biomphalaria glabrata, the snail vector of Schistosoma mansoni, and Indoplanorbis exustus, the snail vector of intestinal echinostomiasis and S. spindale, together with the larvicidal activity against the larvae of Aedes aegypti, the mosquito vector of dengue hemorrhagic fever and Culex quinquefasciatus, the mosquito vector of urban bancroftian filariasis. The bioassays were carried out according to the recommendations of the World Health Organization. Additionally, the toxic effect on non-target organisms was studied with guppy fish, Poecilia reticulata, under procedures outlined by the Organization for Economic Co-operation and Development. For the molluscicidal activities, the LC50 against B. glabrata and I. exustus were reported at 163.85 and 198.00 mg/l while the LC90 were 219.33 and 236.80 mg/l, respectively. Regarding the mosquito larvicidal activities, the LC50 for the larvae of Ae. aegypti and Cx. quinquefasciatus were 788.10 and 573.20 mg/l while the LC90 were 1,288.91 and 1,066.93 mg/l, respectively. Toxic effect was tested in guppy fish by applying the LC90 of 236.80 mg/l (as reported in I. exustus) and 1,288.91 mg/l (as reported in Ae. Aegypti). The mortality rates were 100% at both concentrations. The result of this study suggests that S. xanthocarpum ethanolic extract can be used in the control of snail and mosquitoes larvae vectors but is limited in field application. A preparation of ingredients from this plant may be an alternative in applying this biological molluscicide/larvicide in the field.

Abstract: สารสกัดจากผลของมะเขือขื่นด้วยเอธิลแอลกอฮอล์นำมาใช้ทดสอบฤทธิ์การฆ่าหอยBiomphalaria glabrata หอยพาหะนำโรคพยาธิใบไม้เลือดในคน และหอย Indoplanorbis exustus หอยพาหะนำโรค พยาธิใบไม้ลำไส้ในคนและโรคพยาธิใบไม้เลือดในสัตว์ พร้อมกับทดสอบฤทธิ์ในการฆ่าลูกน้ำยุงลาย (Aedes aegypti) ยุงพาหะนำโรคไข้เลือดออกและลูกน้ำยุงรำคาญ (Culex quinquefasciatus) ยุงพาหะนำ โรคฟิลาเรียของระบบน้ำเหลือง วิธีการทดสอบได้ปฏิบัติตามกระบวนการขององค์การอนามัยโลก นอกจากนี้ยัง ได้ทดสอบฤทธิ์กับสิ่งมีชีวิตที่ไม่ใช่กลุ่มเป้าหมายโดยทำการทดสอบกับปลาหางนกยูง ด้วยวิธีการขององค์การ ความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา สำหรับฤทธิ์ในการฆ่าหอย ค่า LC50 ของหอย Biomphalaria และหอย Indoplanorbis เท่ากับ 163.85 และ 198.00 มิลลิกรัมต่อลิตร ขณะที่ค่า LC90 เท่ากับ 219.33 และ 236.80 มิลลิกรัมต่อลิตร ตาม ลำดับ ส่วนฤทธิ์ในการฆ่าลูกน้ำยุง ค่า LC50 ของลูกน้ำยุงลายและยุงรำคาญเท่ากับ 788.10 และ 573.20 มิลลิกรัมต่อลิตร ขณะที่ค่า LC90 เท่ากับ 1,288.91 และ 1,066.93 มิลลิกรัมต่อลิตร ตามลำดับ เมื่อทดสอบ พิษกับปลาหางนกยูงโดยใช้ค่าLC90 ของหอย Indoplanorbis คือ 236.80 มิลลิกรัมต่อลิตร และของลูกน้ำยุง ลายคือ1,288.91 มิลลิกรัมต่อลิตร พบว่าปลาตายร้อยละ100 ทั้งสองความเข้มข้น จากผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าสารสกัดจากมะเขือขื่นด้วยเอธิลแอลกอฮอล์ สามารถใช้ในการควบ คุมหอยและลูกน้ำยุงพาหะได้ แต่ยังมีข้อจำกัดด้านการนำไปใช้ในแหล่งธรรมชาติ การศึกษาหาสารที่ออกฤทธิ์จาก พืชชนิดนี้อาจจะใช้เป็นทางเลือกหนึ่งเพื่อที่จะนำไปใช้ฆ่าหอยและลูกน้ำยุงในสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติได้

Mahidol University

Address: NAKHON PATHOM

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: Waranya Wongwit

Role: Thesis Advisors

Created: 2553-06-12

Modified: 2553-06-22

Issued: 2010-06-12

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: TH T161La 2007

eng

DegreeName: Master of Science

Level: Master's Degree

Descipline: Tropical Medicine

Grantor: Mahidol University

©copyrights Mahidol University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	4837556.pdf	621.01 KB	76	2025-10-14 22:11:37

ใช้เวลา

0.277286 วินาที