Effectiveness of alternative larvicides against temephos-resistant Aedes aegypti populations from Thailand, under laboratory conditions

ประสิทธิภาพของยาฆ่าแมลงทางเลือกใหม่ในการกำจัดยุงลาย Aedes aegypti ที่มีความต้านทานต่อทีมีฟอส ‪(ทรายอะเบท)‬ ในประเทศไทย ‪(ในห้องปฏิบัติการ)‬

Name: Intira Pipitgool

LCSH: Aedes aegypti

LCSH: Temephos -- Insect resistance

MeSH: Bacillus thuringiensis

MeSH: Densovirinae

Abstract: Aedes aegypti is an important mosquito-borne disease in Thailand. Recently, temephos has been commonly used in the control of mosquito larvae, especially Ae. aegypti. Its widespread use has resulted in temephos resistance, which will cause a serious problem for control of this species in the future. Bacillus thuringiensis israelensis (Bti) and the insect growth regulator, pyriproxyfen are important developing insecticides for the control of insecticide resistant Ae. aegypti. This research was performed to determine the activity of Bti and pyriproxyfen as an alternative larvicide for the control of Ae. aegypti. Samples of temephos-resistant Ae. aegypti from Muang District, Buriram (LC50=0.01317, LC90=0.03131, RR50=12.08, RR90=12.78); Huai Khwang (31) District, Bangkok (LC50=0.01146, LC90=0.02902, RR50=10.51, RR90=11.84), Thailand, and a susceptible strain, Bora Bora (LC50=0.00109, LC90=0.00245) were the subjects of study. Insecticide resistance mechanisms were detected. Biochemical tests, polyacrylamide gel electrophoresis (PAGE) and inhibition studies showed that elevated esterase activity is associated with temephos resistance. The effectiveness of Bti against mosquito resistance was observed when mosquito larvae were sequentially exposed to temephos and Bti. The results showed that all temephos-resistant Ae. aegypti populations had no resistance to Bti. In conclusion, Bti can be used to eliminate temephos-resistant Ae. aegypti mosquitoes. The effectiveness of pyriproxyfen were tested with the same procedure as Bti; the results showed that all temephos-resistant Ae. aegypti populations had a potential cross-resistance to pyriproxyfen, but pyriproxyfen still has efficiency to inhibit the emergence of mosquitoes.

Abstract: ยุงลาย Aedes aegypti เป็นพาหะนำโรคติดต่อที่สำคัญในประเทศไทย ในปัจจุบัน สารเคมีที่นิยมใช้ ฆ่าตัวอ่อนยุงโดยเฉพาะลูกน้ำยุงลายคือ ทีมีฟอส (ทรายอะเบท) การใช้ทีมีฟอสอย่างแพร่หลายและติดต่อกัน เป็นระยะเวลานานทำให้ยุงเกิดการต่อต้านต่อสารเคมีชนิดนี้และอาจจะเป็นปัญหาต่อไปในอนาคต แบคทีเรีย Bacillus thuringiensis israelensis และสารยับยั้งการเจริญเติบโตของลูกน้ำยุง pyriproxyfen เป็นยา ฆ่าแมลงที่พัฒนาขึ้นเพื่อการเพิ่มประสิทธิภาพในการกำจัดลูกน้ำยุงลายที่มีความต้านทานต่อยาฆ่าแมลงชนิด ต่างๆ ตัวอย่างลูกน้ำยุงลายที่มีความต้านทานต่อทีมีฟอสที่นำมาใช้ทดสอบคือยุงลายจาก อำเภอ เมือง จังหวัดบุรีรัมย์ (LC50 เท่ากับ 0.01317, LC90 เท่ากับ 0.03131; RR50 เท่ากับ 12.08 ,RR90 เท่ากับ 12.78) และยุงจาก เขตห้วยขวาง 31 กรุงเทพมหานคร (LC50 เท่ากับ 0.01146, LC90 เท่ากับ 0.02902, RR50 เท่ากับ 10.51, RR90 เท่ากับ 11.84) และ ยุงกลุ่มควบคุม คือ ยุง บอรา บอรา (LC50 เท่ากับ 0.00109, LC90 เท่ากับ 0.00245) การทดสอบเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับความต้านทานด้วยวิธี biochemical assay และ synergist test แสดงให้เห็นว่าเอนไซม์ esterase มีปริมาณเพิ่มขึ้นอย่างมีนัย สำคัญทางสถิติ ส่วน เอนไซม์ monooxygenase และ acetylcholinesterase ไม่มีการเปลี่ยนแปลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การทดสอบประสิทธิภาพของแบคทีเรีย Bacillus thuringiensis israelensis ในการกำจัดลูกน้ำยุงลายแสดงให้เห็นว่าลูกน้ำยุงลายจากทั้งสองพื้นที่ไม่มีความต้านทานต่อแบคทีเรียชนิดนี้ เลย สรุปได้ว่า แบคทีเรียชนิดนี้สามารถกำจัดลูกน้ำยุงลายที่มีความต้านทานต่อทีมีฟอสได้ การทดสอบประ สิทธิภาพของสารยับยั้งการเจริญเติบโตของลูกน้ำ pyriproxyfen แสดงให้เห็นว่าสามารถเกิด crossresistance ระหว่างทีมีฟอสและ pyriproxyfen ในยุงทั้งสองพื้นที่ได้ อย่างไรก็ตามผลจากการทดลอง แสดงให้เห็นว่า pyriproxyfen ยังมีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญเป็นตัวเต็มวัยของลูกน้ำยุงลายที่มี ความต้านทานต่อทีมีฟอสในระดับที่สูงอยู่

Mahidol University

Address: NAKHON PATHOM

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: Somjai Leemingsawat

Role: Thesis Advisors

Created: 2007

Modified: 2553-06-19

Issued: 2010-06-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: TH I61e 2007

eng

DegreeName: Master of Science

Level: Master's Degree

Descipline: Tropical Medicine

Grantor: Mahidol University

©copyrights Mahidol University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	4737006.pdf	1.83 MB	191	2025-06-25 15:00:02

ใช้เวลา

0.282098 วินาที