ความรับผิดเพื่อละเมิดอันเกิดจากการกระทำของผู้อื่น : ศึกษากรณีนายจ้างและหน่วยงานของรัฐในการขนส่งของโดยรถยนต์

Vicarious liability : a case study of the employer and state agency in the venicular transportation

Name: วรพงษ์ นธีทิพย์

ThaSH: กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ -- ละเมิด -- วิจัย

Classification :.DDC: 346.031

ThaSH: ความรับผิดชอบของนายจ้าง -- วิจัย

ThaSH: ความรับผิดชอบในการกระทำของบุคคลอื่น -- วิจัย

Abstract: ความรับผิดชอบของนายจ้างอันเกิดจากการกระทำละเมิดของลูกจ้างที่ได้กระทำในระหว่างทำการงานที่ว่าจ้างในกิจการด้านการขนส่งโดยรถยนต์ ถือเป็นความรับผิดชอบเพื่อละเมิดจากการกระทำของผู้อื่น (Vicarious Liability) ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 425 ที่ให้นายจ้างต้องเข้ามาร่วมรับผิดกับลูกจ้าด้วย และมาตรา 426 บัญญัติให้นายจ้างสามารถไล่เบี้ยลูกจ้างได้ โดยศาลไทยพิพากษาให้นายจ้างสามารถไล่เบี้ยลูกจ้างได้จนเต็มจำนวน หลักกฎหมายดังกล่าวทำให้มีปัญหาน่าสงสัยว่าหากเป็นนายจ้างในกิจการขนส่งของโดยรถยนต์ จะก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมกับลูกจ้างและผู้เสียหายหรือไม่เพราะอาจทำให้การร่วมรับผิดของนายจ้างนั้น มิได้เกิดขึ้นจริงทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วความบกพร่องของระบบการบริหารงานขนส่ง และการขาดการดูแลอุปกรณ์ก็อาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดความเสียหายขึ้น โดยที่บทบัญญัติของกฎหมายในปัจจุบันยังมิได้เข้ามาควบคุม หรือให้ความสำคัญกับปัญหาดังกล่าว จากการศึกษาทำให้พบว่า ความรับผิดของนายจ้างต่อการกระทำละเมิดของลูกจ้างในทางการที่จ้างนั้นเป็นความรับผิดที่สามารถแยกแนวคิดออกได้เป็น 2 ลักษณะ ไม่ว่าจะเป็นแนวคิดที่ถือว่าความรับผิดของนายจ้างเป็นความรับผิดที่อยู่บนพื้นฐานความผิดของลูกจ้าง หรือความรับผิดของนายจ้างเป็นความรับผิดที่ขึ้นอยู่บนพื้นฐานความผิดของตัวนายจ้างเองก็ได้ การนำหลักการดังกล่าวไปใช้กับบท บัญญัติของกฎหมาย จึงขึ้นอยู่กับเหตุผลและเจตนารมณ์ของกฎหมายนั้นเป็นสำคัญ ดังจะเห็นได้จากพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 ซึ่งเดิมมีหลักการเช่นเดียวกับหลักการที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ แต่เมื่อแยกตัวออกไปปรากฏว่า มีหลักการเปลี่ยนไปในลักษณะที่อาจถือได้ว่าความรับผิดของหน่วยงานของรัฐเป็นความรับผิดที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของตนเองเมื่อเจ้าหน้าที่กระทำละเมิดขึ้นในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ จึงต้องถือว่าเป็นความผิดของหน่วยงานของรัฐเองจากข้อแตกต่างในเรื่องความรับผิดตามที่กล่าวมา ส่งผลให้การกำหนดภาระการพิสูจน์และการใช้สิทธิไล่เบี้ยของนายจ้างกับหน่วยงานของรัฐแตกต่างกันตามไปด้วย และหากนำหลักการดังกล่าวมาพิจารณาปรับใช้กับกิจการขนส่งของโดยรถยนต์ที่เป็นกิจการที่สามารถสร้างความเสียหายต่อประชาชนได้โดย ตรง ก็น่าจะเป็นธรรมแก่ลูกจ้างและไม่ส่งผลกระทบต่อผู้เสียหายแต่ประการใด ผลจากการวิเคราะห์ทำให้ได้ข้อเสนอแนะออกเป็น 3 ลักษณะ 1. ควรกำหนดให้กิจการด้านขนส่งของโดยรถยนต์เป็นกิจการที่มีลักษณะเฉพาะ การกำหนดความรับผิดของนายจ้างจึงควรเป็นความรับผิดที่อยู่บนพื้นฐานความผิดของนายจ้างเอง เช่นเดียวกับหลักการในประมวลกฎหมายแพ่งเยอรมันที่ส่งผลให้ภาระการพิสูจน์เพื่อปฏิเสธความรับผิดตกอยู่กับฝ่ายนายจ้าง ซึ่งหากนายจ้างไม่สามารถพิสูจน์ได้ก็ไม่อาจใช้สิทธิไล่เบี้ยจากลูกจ้างได้ 2. ควรนำหลักการในพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 มาเป็นฐานในการพิจารณาความรับผิดของนายจ้างในกิจการขนส่งของโดยรถยนต์เป็นการเฉพาะ ด้วยการแก้ไขเพิ่มเติมวรรค 2 ของมาตรา 425 และมาตรา 426 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โดยถือว่าลูกจ้างที่กระทำในทางการงานที่จ้าง และก่อให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่นในกิจการขนส่งของโดยรถยนต์นั้นเป็นความรับผิดของนายจ้าง ซึ่งผู้เสียหายจะต้องฟ้องนายจ้างเท่านั้น แต่จะฟ้องลูกจ้างไม่ได้ และการใช้สิทธิไล่เบี้ยของนายจ้างต่อลูกจ้างนั้นจะกระทำได้ต่อเมื่อลูกจ้างได้กระทำความผิดอย่างร้ายแรงเท่านั้น 3. ควรออกกฎหมายใหม่โดยใช้ชื่อพระราชบัญญัติว่า “พระราชบัญญัติความรับผิดเพื่อความเสียหาย อันเกิดขึ้นจากิจการขนส่งทางบกโดยรถยนต์ พ.ศ. ...” โดยมีหลักการเช่นเดียวกับที่ใช้ในประเทศเยอรมัน (Road Traffic Act) ที่กำหนดให้ความรับผิดของนายจ้างเป็นความผิดเด็ดขาด โดยมีการนำหลักการเรื่องประโยชน์สุดท้ายมาเป็นข้อพิจารณาความรับผิดของนายจ้าง การปรับเปลี่ยนหลักการตามข้อเสนอแนะดังกล่าว นอกจากจะเป็นการแก้ปัญหาสำหรับประเด็นเรื่องการกำหนดความรับผิด การใช้สิทธิไล่เบี้ย และภาระการพิสูจน์ของนายจ้างแล้ว ยังเป็นการทำให้ผู้ประกอบการตระหนักและหันมาให้ความสำคัญแก่การจัดการระบบการขนส่งทางบกที่ตนเองควรมีส่วนร่วมรับผิดชอบต่อสาธารณะชนมากขึ้น อันส่งผลที่สามารถสร้างความเป็นธรรมให้แก่บรรดาลูกจ้างที่ถือว่าเป็นผู้ที่ด้อยโอกาสในสังคมได้ ในขณะที่นายจ้างก็มิได้รับผลกระทบกับการปรับเปลี่ยนหลักการดังกล่าวแต่ประการใด

มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@dpu.ac.th

Name: ชูศักดิ์ ศิรินิล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: สุมาลี วงษ์วิทิต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Modified: 2552-08-11

Created: 2550

Issued: 2552-08-11

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ346.031 ว224ค

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายเอกชนและกฎหมายธุรกิจ

Grantor: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

©copyrights มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Cover.pdf	395.46 KB
2	ABS.pdf	335.68 KB
3	Chap-1.pdf	452.56 KB
4	Chap-2.pdf	1.77 MB
5	Chap-3.pdf	2.89 MB
6	Chap-4.pdf	2.51 MB
7	Chap-5.pdf	548.47 KB
8	App-bip.pdf	393.88 KB
9	App.pdf	343.71 KB
10	Vita.pdf	228.31 KB

ใช้เวลา

0.338698 วินาที